Desipramin hidroklorürün 7, 7, 8, 8-tetrasiyanokinodimetan (TCNQ) ile spektrofotometrik miktar tayini

Abstract

6. ÖZET Bu çalışmada bir jt-akseptörü olan 7,7,8,8-tetrasiyanokinodi- metan (TCNQ) belirteci kullanılarak bir trisiklik antidepresan olan ve sekonder amin grubu içeren desipramin hidroklorür için yeni bir spektrofotometrik tayin yöntemi geliştirilmiş ve bu yöntem maddenin farmasötik preparatmdaki tayinine uygulanmıştır. Yöntem, elektron donörü olan desipraminin, asetonitrilde TCNQ ile soğukta belirgin bir renk oluşturmamasına karşın, 80°C de ısıtılmasıyla oluşan şiddetli mor renkli kromoforun 567 nm de (e=29300) absorbansının ölçülmesi esasına dayanmaktadır. Böy lece bu yöntem, reaktifin elektron donörü olan maddelerle soğukta etkileşmesi sonucu oluşan mavi renkli radikal anyonun (TCNQ®) 845 veya 750 nm de absorpsiyonunun ölçülmesine dayanan diğer birçok çalışmadan farklılık göstermektedir. Desipramin ve TCNQ arasındaki reaksiyon için optimum ko şulları sağlamak amacıyla çözücü, sıcaklık ve reaksiyon süresi ve belirteç miktarı incelendi. Sonuç olarak, maddenin asetonitrilli ortamda dört kat reaktif fazlasıyla 80°C de 20 dakika ısıtılmasının kantitatif reaksiyon için yeterli olduğu bulundu. Oluşan renk, karan lıkta, oda sıcaklığında birgün boyunca dayanıklıdır. Belirtilen koşullarda çalışıldığında absorbans ile desipramin konsantrasyonu arasındaki ilişkinin 1-8 p.g/ml konsantrasyon ara lığında doğrusal olduğu saptandı, ölçü grafiğine ait regresyon denklemi; A = 0.1126C-0.025 (r = 0.9999) dir.34 Geliştirilen yöntem maddenin şeker kaplı tabletlerdeki anali zine uygulandı. Bulunan sonuçlar USP XXI deki UV-spektrofo- tometrik yöntemle elde edilen sonuçlarla t- ve F-testleri uygula narak istatistiksel olarak kıyaslandı. % 95 olasılık düzeyinde orta lamalar ve standart sapmalar yönünden anlamlı bir fark olmadığı anlaşıldı. Diazepam, medazepam, nitrazepam, oksazepam, promazin, perfenazin ve tablet yardımcı maddeleri tayine zarar vermezler. Sonuç olarak geliştirilen yöntem, basit, ucuz, hassas ve seçicidir. Desipraminin rutin analizleri için güvenle uygulanabilir.

7. SUMMARY In this work, a spectrophotometric method was developed for the determination of desipramine hydrochloride, a tricyclic antidep ressant containing a secondary amino group. 7,7,8,8 - Tetracyanoquino- dimethane (TCNQ), a it-acceptor, was used as the reagent. The proposed method was applied to the analysis of commercial tablets. The method is based on the chromophor formed by the inter action of the drug as an electron donor with TCNQ in acetonitrile at 80°. The intense purple coloured reaction product exhibits a maxi mum absorption at 567 nm. Desipramine hydrochloride gave no distinct colour with TCNQ at room temperature. Thus, this method shows difference with many methods which are based on the measu rement of the absorption of intense blue coloured TCNQ radical anion (TCNQ®) at 845 or 750 nm formed by the interaction of the electron donors with TCNQ at room temperature. To determine the optimum conditions of the reaction between desipramine and TCNQ, solvent, temperature and reaction time and amount of the reagent were investigated. It was found that the reaction proceeds quantitatively in acetonitrile with a 4-fold excess of the reagent at 80° for 20 min. Colour intensity remains constant for 24 hr at dark. Under the conditions described, a linear calibration graph over the desipramine concentration range of 1-8 [ig/ml in the final solution was obtained. The regression equation is, A = 0.1126 C- 0.025 (r = 0.9999).36 The proposed method was applied to the assay of desip- ramine hydrochloride in sugar coated tablets. The results were compared statistically with those of obtained by the USP XXI UV-spectrophotometric method by t- and F- tests. At % 95 confidence level, there is no significant difference between the proposed and USP method with respect to the mean values and standard devi ations. Diazepam, medazepam, nitrazepam, oxazepam, promazine, perphenazine and common tablet excipients do not interfere in the presence method. As a result, the proposed method is simple, inexpensive, sensitive and selective. It is recommended for the routine analysis of desipramine hydrochloride.