Trakya yöresi sığırlarında Eimeriidae türlerinin yaygınlığı

Abstract

-49- ö Z E T Haziran 1993 - Mayıs 1994 tarihleri arasında yapılan bu çalışmanın amacı; Trakya yöresi sıfırlarında bulunan Eimeriidae türlerini ve bunların yaygınlık durumunu saptamaktır. Her ay -farklı bir yerleşim yerine (Edirne, Enez, Saray, Şarköy, Kırklareli, Malkara, Hayrabolu, Lüleburgaz, Çatalca, Tekirdağ-, çorlu, Avcılar) gidilerek toplam 768 dışkı örneğ-i toplanmıştır. Bu sığ-ırların 325'i 6 aylıktan küçük, 443'ü ise 6 aylıktan büyük, yaşlarda idi. Dışkı örneklerinde gram dışkıdaki oocyst sayılarını (OPG) belirlemek için McMaster tekniğ-i kullanılmıştır. Coccidia türlerinin ayrımı için dışkı örnekleri önce %2.5'luk potasyum bikromat ile karıştırılmış ve petri kutusunda 29`C'de sporlandırma işlemi yapılmıştır. Dışkı muayenesi yapılan 768 sığırın 523 (%68`l)'ünün Eimeriidae türleri ile enfekte olduğu saptanmıştır. Enfeksiyon oranı; buzağılarda <6 aylıktan küçük) %71.1, daha yaşlılarda ise %65.9, erkeklerde %77.4 ve dişilerde %63.6 alarak bulunmuştur. En yüksek enfeksiyon oranı (90.4) 9-12 aylık sığ-ırlarda kaydedilmiştir. Materyal toplanan yerleşim yerlerinde enfeksiyon oranının %48.5 - %90.5 arasında değ-iştiği saptanmıştır. Enfekte sığırlarda Eimeria bovis (%34.2), E. auburnensi s (%27.'i), E.zuernii (%25.9), E. el 1 i psoi dal i s (%14.2), E. canadensis (%12.0), E.cylindrica (%7.9), E. subspherica (%7.2), E. alabamensis (%4.9), E.bukidnonensis (%2.2), E. brasiliensis (%0.8) ve Isospora sp. <%1.2> türleri tanınmıştır. E.bovis'in bu yörede en yaygın tür olduğu belirlenmiştir. Enfekte sığırların 301 (%57. 55) ' inde miks enfeksiyon ve 222 (%42. 45) ' inde ise saf enfeksiyonlar tespit edilmiştir. Miks enfeksiyonların 279 (%92.3)'unda E. bovis, E.zuernii yada-50- E. auburnensis'e rastlanılmıştır. Yine karışık enfeksiyonlarda E.bovis'in en çok görülen predominant tür olduğu saptanmıştır. 3a-f enfeksiyonlarda E.bovis («33.78), E. auburnensis («18. 48), E.ellipsoidalis («14.87), E.zuernii («12.61), E. canadensis («11.26), E.alabamensis ve E.cylindrica («3.15), E. bukidnonensis ve E.brasiliensis («0.45) ile E. subspherica («1.8) türleri kaydedilmiştir. Pozitif dışkı örneklerindeki tür sayısı 1-6 arasında bulunmuştur. Gram dışkıdaki oocyst sayısı en fasla 52Ö00 olarak bir aylık bir buzağıda saptanmıştır. Bu buzağıda E.bovis, E.ellipsoidalis ve E.zuernii türleri identifiye edilmiştir. Sram dışkıdaki oocyst sayısı enfekte hayvanların «57. 5' inde 201 'den az, «37. 9 'unda 201-5000 arasında ve «4.6'sında ise 5000 'den fazla bulunmuştur. Altı aylıktan büyük sığ-ırlarda OPG'nin genellikle 201 'den az yada 201-500 arasında değiştiği gözlenmiştir. Çalışma süresince kanlı ishalli olan iki vakaya rastlanılmıştır. Her i kişide 6 aylıktan küçük olan bu hayvanlarda 0PG 37200 ile 47000 olarak saptanmıştır. Bunlarda sırası ile E.ellipsoidalis ve E.zuernii türleri belirlenmiştir. Klinik olarak diyareli sıfırların «79.5'inde, normal dışkılı olanların ise «67. 4' ünde coccidiaoocyst 'leri bulunmuştur. 0PG; diyareli sıfırların «22.8'inde 5000 'den fazla bulunduğu halde, normal dışkılı hayvanların %3.2'inde 5000 'den fazla saptanmıştır. Enfekte hayvanlarda gram dışkıdaki oocyst sayılarının geometrik ortalaması 149 (3-52000) adet olarak hesaplanmıştır. Bu çalışma ; 1- Trakya yöresi sıfırlarında 10 Eimeria türü ile bir Isospora sp.'nin bulunduğunu, 2- E.bovis'in bu yörede en yaygın tür olarak saptandığını, 3- Enfeksiyon oranının yüksek olduğunu göstermektedir.

-51- SUMMARY Prevalence of Eimeri idae Species in Cattle in Thrace Area, Turkey The aim of this investigation conducted between June 1993 - May 1994 is to determine the species of Eimeri idae and their prevalence in cattle in Thrace region of Turkey. Different localities ( Edirne, Enez, Saray, Şarköy, Kırklareli, Malkara, Hayrabolu, Lüleburgaz, Çatalca, Tekirdağ-, çorlu, Avcılar) were visited each month and a total of 768 faecal samples were collected. Out of 768 cattle, 325 were younger than 6 months and 443 were over this age. To evaluate the number of oocyst per gram of faecal samples, McMaster technique was used. To identify the coccidia species, the faecal samples were first mixed with 2.5 % potassium bichromate and sporulated in petri dishes at 29 `C. Out of 768 animals, 523 (68.1 %) were found infected with Eimeri idae species. Infection rates were 71.1 % in calves ( less than six months old), 65.9 % in over six months old, 77.4 % in mailes and 63.6 % in femaxles. The highest infection rate (90.4) was found in 9--12 month old cattle. The infection rate varied between 48.5 % - 90. 5 % in different localities. The species and their prevalence were as follows: Eimeria bovis (34.2 %), E. auburnensi s (27.1 %), E.zuernii (25.9 %), E.ellipsoidalis (14.2 %), E. canadensis (12.0 %), E. cylindr-ica (7.9 %), E. subspheri ca (7.2 %), E. alabamensis (4.9 %), E.bukidnonensis (2.2 %), E. brasi 1 iensis (0.8 %) and Isospora sp. (1.2 %). It was noticed that E. bovis was the most prevalent species in this area.Mixed infections were -found in 57.55 % of the infected cattle and pure infections were found 42.45 % of them. E.bovis, E.zuernii or E.auburnensis were found in 279 (92.3 %) out of mixed infections. E.bovis was determined the most predominant species in mixed infections. The species found in pure infections and their prevalence were as.follows: E.bovis (33.78%), E.auburnensis (18.48%), E. el 1 ipsoidal i s (14.87%), E.zuernii (12.61%), E. canadensis (11.26%), E. al abamensis and E.cylindrica (3.15%), E. buki dnonensis and E. brasi 1 iensi s (0.45%) and E. subspher ica (1.8%). The number of species within positive faeces samples ranged from one to six. The highest number of oocyst per gram of faeces (OPS) was found as 52000 in a one month old calf. In this calf, three species, E.bovis, E. el 1 ipsoidal is and E. zuerni i, were encountered. QPB was found less than 201 in 57.5 % out of infected cattle, between 201-5000 in 37.9 % out of them and more than 5000 in 4.6 % out of them. At the over six months of age, 0PG was found usually less than 201 or varied between 201-500. During the investigation, two cases with bloody diarrhea were observed. Both of these animals were younger than six months and 0PG in their faeces were 37200 and 47000. The species E. el 1 ipsoidal is and E.zuernii were identified from these calves respectively. Oocysts were found in 79.5 % and 67.4 % of the diarrheal and normal faeces respectively. 0PG was determined more than 5000 in 22.8 % of the faeces with diarrhea and 3.2 % of with normal faeces. Geometric mean of 0PG in infected animals was calculated as 149 ( Minimum value : 3 - Maxsimum value : 52000 ). This investigation shows that 1- There are 10 Eimeria species and one Isospora sp. in cattle in Thrace area of Turkey. 2- E.bovis is the most prevalent species in this region. 3- The infection rate is high.