Birinci basamak sağlık kurumlarında ana çocuk sağlığına yönelik bakım hizmetlerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışma, birincil bakım uygulamalarını AÇS grubu üzerinde yoğunlaştıran İstanbul il Sınırlan içindeki merkezlerin işlevlerinin irdelenmesi amacı ile planlanmıştır. Araştırma, İstanbul ilinin tüm ilçelerini örnekleyebilecek şekilde seçilen 29 AÇSAP merkezi ve 53 SO'nda gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; AÇSAP merkezleri ve SO'larının bina özelliklerini, insan gücü kaynaklarını, insan gücünü geliştirmeye yönelik faaliyetlerini (kurum içi - kurum dışı), sağlık bakım sistemi ile koordinasyonunu ve AÇS'na ilişkin kurum faaliyetlerini inceleyen çok sorulu anket formu kullanılmıştır. Veriler her bir kuramda tam gün çalışılarak görüşme (başhekim, başhemşire, hemşirelerle) gözlem ve 1993 yılı kayıtlan incelenerek elde edilmiştir. Veriler SB politikaları ve bilimsel bilgilerle karşılaştırılarak yüzdelik ve x2 testi ile değerlendirilmiştir. Kurumların sayı, fizik özellikleri ve alt yapısı olarak hizmet verdiği nüfusun taleplerini karşılayacak yeterlilikte olmadığı görülmüştür. İnsan gücü dağılımı ve kullanımında aksaklıklar, birinci basamak sağlık hizmetleri için yetiştirilmiş insan gücü sayısının yokluğu, ulusal sağlık politikalarının işlerlik kazanamamış olması, yönetim ve organizasyon eksiliklerinin bu yetersizlikte büyük payı olduğu görülmüştür. Bu bağlamda; ana ve çocuk sağlığı hizmetlerinde yetersizlikler görülmektedir. Ana sağlığı hizmetleri AP ve antenatal bakım vermekten ileri gidememiş, çocuk sağlığı hizmetleri de aşılama ve daha çok hasta çocuğa poliklinik hizmeti verme ile sınırlı kalmıştır. 84

SUMMARY The purpose of this study is to investigate the function of the centers in Istanbul which have been occupied with the primary health care especially on maternity and child health care services. The study has been performed in 29 maternity-child health care centers and 53 primary health care units that may reflect the characteristics of all towns of Istanbul. In this study a poll including 232 questions is used investigating the specialty of the building, the number of employees, the educational activities, coordination with the health care system and the activities of the units about the maternity -child health care. The data has been gathered by interviewing the director, the head nurse and the nurses and we also used the information from the statistics of the year 1993. The data has been evaluated by comparing the policy of healht ministry with scientific acknowledgement (%, x2). The units have not been found to be sufficient to supply the needs of the population regarding with number, building and substructure. The distribution of the health care employees is not aven and the system is not completely effective. There is deficiency of educated health care emlpoyees. The national health policies are msuffieient.This has been found to be the majör problem in the primary health care units.. 85Related with these problems, maternity -child health care services have not been well arrenged. It has been observed that the services for the women's health care are limited with the prenatal care and family planning and services for the child health care are limited with immunization and routine examinations. 86