Tip 2 diabetes mellituslu hastaların bilgi ve anksiyete düzeyleri ile metabolik durumlarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışma Tip 2 diabetes mellituslu hastaların bilgi ve anksiyete düzeyleri ile diabet kontrol durumlarını değerlendirmek ve bunları etkile yen faktörleri belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu I. Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Diabet Bilim Dalı ile I.Ü.Çapa Tıp Fakültesi Diabet Araştırma ve Uygula ma Merkezi'nde ayaktan veya yatarak tedavi gören Tip 2 diabetli 140 has ta oluşturmuştur. Literatür bilgileri rehberliğinde hazırlanmış anket formu ile hastaların sosyodemografik özellikleri, hastalık özellikleri ve öz-bakım alışkanlıkları ve hastalıkları hakkındaki bilgileri araştırılmıştır. Bilgi düze yini değerlendirmek için hastalara hastalık ve komplikasyonları, diyet, ayak bakımı ve egzersiz uygulamalarına ilişkin sorular yöneltilmiştir. Has taların anksiyete düzeyleri `Durumluk-Sürekli Anksiyete Envanteri` ile, kısa ve uzun dönem diabet kontrol düzeyleri de HbA^, AKŞ, BMI ve kan basıncı ölçümleri ile belirlenmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkileri değer lendirmek için ki-kare testi, varyans analizi, t testi ve korelasyon çözümle mesi teknikleri kullanılmış ve sonuçlar literatür bilgileri ışığında tartışıl mıştır. Sonuç olarak, araştırma grubundaki diabetlilerin büyük bölümü nün bilgi düzeylerinin düşük olduğu, hafif durumluk anksiyeteye ve orta derecede sürekli anksiyeteye sahip oldukları, bilgi düzeyindeki artışınsürekli anksiyeteyi azalttığı, hastaların çoğunluğunun kısa ve uzun dönem diabet kontrollerinin kötü olduğu, kronik komplikasyon oranlarının yüksek olduğu, bilgi ve anksiyete düzeylerinin diabet kontrolünü etkilemediği, diabet eğitimi almış olan hastaların bilgi puanlarının yüksek olmasına rağ men diabet kontrollerinin ve öz-bakım uygulamalarının farklı olmadığı belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda; aralıklı olarak hastaların metabolik ve psikolojik durumlarının, hastalık bilgilerinin, öz-bakım güçlerinin değer lendirilerek yetersizliklerin belirlenmesi ve bunların giderilmesi yönünde eğitim ve psikososyal destek sağlanması önerilmiştir.

SUMMARY This study is performed in order to assess the knowledge and anxiety levels and the state of control of diabetes, and to determine the factors affecting them in patients with Type 2 diabetes mellitus. 140 patients with Type 2 diabetes mellitus, who were treated either as outpatient or hospitalized in Diabetes Department of Istanbul University Cerrahpaşa Medical Faculty, formed the sample group of this study. With a questionnaire prepared under the guidance of knowledge from the literature, the sociodemographic characteristics and self-care habits of the patients, their knowledge about the disease, and the properties of the disease were investigated. In order to asses the level of their knowledge about the disease, questions corcerning the disease and its complications, diet, foot care, and exercise practices were asked. Anxiety levels of the patients were determined by State-Trait Anxiety Inventory, and short-and long-term diabetes control levels by measuring. HbAxc, fasting blood glucose (FBG), body mass index (BMI), and blood pressure. In an attempt to evaluate the relationship among variables, chi-square test, variance analysis, correlation analysis techniques were used, and the results were discussed in the light of knowledge from the literature.Consequently, it was found that most of the patients with diabetes had low levels of knowledge about the disease, that they had slight state-anxiety and moderate continous - anxiety, that as the level of knowledge increased continous anxiety settled down, that short - and long - term control of diabetes was poor in most of the patients, that the rate of chronic complications was high, that knowledge and anxiety levels did not affect diabetes control, and that although the patients trained about diabetes had high levels of knowledge their control over diabetes and their self-care practices were not different from others. In view of these results, it is recommended that metabolic and psychological states, and self-care abilities of the patients and their knowledge about the disease should be reappraised periodically, the failures should be determined, and the patients should be provided with educational and psychological support in order to eliminate these failures.