Spinal müsküler atrofilerin moleküler temelinin Türk toplumunda belirlenmesi

Abstract

İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitsü, Genetik Yüksek Lisans Tezi Türkçe Tez Özeti SPINAL MUSKULER ATROFILETIN MOLEKULER TEMELİNİN TÜRK TOPLUMUNDA BELİRLENMESİ Son yimibeş yıl içinde büyük hız kazanan genetik araştırmalar sayesinde, insanlarda hastalıklara neden olan genler aydınlığa kavuşturulmaktadır. Geni bulunan hastalıkların özgün tanılan, DNA molekülünün incelenmesi ile tesbit edilebilen mutasyon tarama testleriyle yapılmaktadır. Bu anlayışla yola çıkarak Spinal Müsküler Atrofilerin (SMA) moleküler temelinin Türk toplumunda aydınlatılması amaçlandı. SMA, tüm dünyada en sık rastlanan otozomal resesif nöromüsküler hastalık grubudur. Bunun için SMA hastalarında mutasyonlarına rastlanan Survival Motor Neuron (SMN) geni aday gen olarak seçildi ve ardından genin sentromerik ve telomerik alt lokuslan üzerinde analizler yürütüldü. Çalışmada 25 SMA (Tip L İL III) hastasının SMN geni polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ve single strand conformation polymorphism (SSCP) yöntemleri kullanılarak incelendi. Hastalarda ve kontrol grubunu oluşturan 30 sağlıklı bireyde SMN geninin, 7 ve 8'inci eksonlarında mutasyon taramaları yapıldı. Bu şekilde, SMNt alt lokusunun %92 SMA hastasında homozigot delesyon içerdiği ve sağlıklı bireylerde homozigot delesyonun söz konusu olmadığı saptandı. Ayrıca SMNc alt lokusunun aynı eksonlarında, ne hastalarda ne de sağlıklı bireylerde homozigot delesyona rastlanmadı. Bu sonuçlar diğer toplumlardaki mutasyon oranlan ile uyumludur. Böylelikle, bu çalışma SMA'nın Türk toplumundaki genetik temelinin aydınlatıldığı ilk çalışma olmuştur.

Summery in English MOLECULAR BASIS OF SPINAL MUSCULAR ATROPHIES IN TURKISH POPULATION Resaerch in genetics gaied a vast acceleratin during the last 25 years. This resulted in dicoveries of many diferent disease causing genes in man. The specific diagnosis of the diseases, of which the genes are known are done via mutation screening, done by the analysis of the DNA molecule. With this understanding, the main aim of this work was set to determine the molecular genetic basis of Spinal Muscular Atrophies (SMA) in the Turkish population. SMA is the most common autosomal recessive neuromuscular disorder group. Therefore, the Survival Motor Neuron (SMN) gene, that contained mutations in the SMA patients, was selected as the candidate gene for SMA In this presented study, the DNA analysis on the telomeric and centromeric subloci of the SMN gene was carried out. By the usage of polymerase chain reaction (PCR) and single strand conformation polymorphism (SSCP) techniques, the 7th and 8th exons of the SMN gene were analysed in 25 SMA (type L n, IH) patients and 30 healty controls. Hence 92% of the patients contained homozygous deletions in the SMNt sublocus whereas all of the healthy controls retained at least one copy of the sublocus. Furtheremore, no homozygous deletion in the SMNc sublocus was detected either in the patients or in the control groups. This results are in accordance with the mutation rates of other populations. The molecular genetic basis of SMA in Turkish population is shown for the first time with this study.