Öğrencilerde hasta bina sendromu prevalansı ile iç ortam hava kalitesinin değerlendirilmesi: Kütahya okul örneği

Abstract

Çalışmanın amacı, ilköğretim öğrencilerinde Hasta Bina Sendromu (HBS) yaygınlığı ile iç ortam hava kalitesi ilişkisini değerlendirmektir. Eylül-Kasım 2018 tarihlerinde Kütahya merkezde kırsal ve kentsel bölgelerde yer alan basit rastgele yöntemle seçilmiş üç okulda gerçekleştirilen çalışma için etik kurul onayı ve gerekli izinler alındı. Okullarda öğrenim gören 1089 öğrenciden 966 öğrenci ile çalışma tamamlandı. Öğrenci velileri tarafından `MM 080 NA School` isimli anket formu dolduruldu. Son 3 ayda yaşanılan ve okuldan kaynaklandığı düşünülen en az bir genel ve en az bir mukokutanöz semptoma sahip olanlar HBS pozitif olarak kabul edildi. Belirlenen günlerde sınıflarda partikül madde (PM) ve karbondioksit seviyeleri ölçüldü. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 20.0 paket programı kullanıldı. Çoklu lojistik regresyon uygulandı, kır-kente göre düzeltildi ve bağımlı değişken HBS olma durumu alındı. Bağımsız değişkenler olarak sınıf iç ortam kalitesini sorgulayan sorulara verilen cevaplar, ölçüm değerlerinin kategorik sınıflaması ve İç ortam Hava Kalite İndeksi (İHKİ) alındı. Çalışma %50,9'u kız olmak üzere 966 öğrencide gerçekleştirildi. HBS prevalansı %10,2 bulundu ve HBS semptomları %14,3 yorgunluk, %11,9 burun tıkanıklığı- akıntısı, %9,3 baş ağrısı olarak sıralandı. Ölçülen ortalama PM2.5, PM10 ve CO2 değerleri sırasıyla 21,51 μg/m3, 301,96 μg/m3 ve 1612,82 ppm idi ve kentsel bölgede kırsal bölgeye göre ölçüm değerleri yüksekti. HBS olma riski; ilkokulda okuyanlarda, sınıf hava kalite algısı ve sınıf aydınlatma algısı kötü olanlarda, PM2.5 değeri >45 µg/m3, PM10 değeri 150-300 µg/m3, CO2 değeri 1500-2000 ppm arasında olan sınıflardaki öğrencilerde ve İHKİ değerinin her bir kademe artmasıyla 6 kat daha yüksek bulundu. Her on öğrenciden birinde HBS görülmektedir. HBS ile iç ortam kalitesinden rahatsız olma durumu ve artan CO2, PM ölçüm değerleri arasında ilişki saptanmıştır. Okullarda HBS hakkında bilgilendirilme ve ilişkili faktörleri iyileştirmeye yönelik çalışmaların devamlılığı önemlidir.

In this study, it was aimed to evaluate the relationship between Sick Building Syndrome (SBS) prevalence and indoor air quality in elementary school students. Ethical committee approval and necessary permissions were obtained for the study which was carried out in three randomly selected schools in rural and urban areas in the centre of Kütahya between September and November 2018. The study was completed with 966 students out of 1089 students studying in schools. Questionnaire `MM 080 NA School` was completed by the parents of the students. Those who had at least one general and at least one mucocutaneous symptom in the last 3 months and thought to be originated from school were accepted as SBS positive. Those who had at least one general and at least one mucocutaneous symptom in the last 3 months and thought to be originated from school were accepted as SBS positive. On determined days, particulate matter (PM) and carbon dioxide (CO2) levels were measured in the classrooms. SPSS 20.0 package program and multiple logistic regression were used for the evaluation of the data, it was corrected according to rural and urban status and dependent variable SBS status was taken. As the independent variables, the answers to the questions questioning the indoor quality of the classroom, categorical classification of measurement values and Indoor Air Quality Index (IAQI) were taken. The study was conducted on 966 students, 50.9% of whom were girls. The prevalence of SBS was found to be 10.2% and SBS symptoms were listed as 14.3% fatigue, 11.9% nasal obstruction and discharge, and 9.3% headache. The mean values of PM2.5, PM10 and CO2 were 21.51 μg/m3, 301.96 μg/m3 and 1612.82 ppm, respectively, and the measured values were higher in urban areas than in rural areas. The risk of SBS was found to be higher in the students who has poor class air quality perception and poor class lighting perception, in primary schools students, students in the classrooms in which the values of PM2.5> 45 µg/m3, PM10 150-300 µg/m3 and CO2 values between 1500-2000 ppm and 6 times higher with each step increase of IAQI. One in ten students has SBS. There was a relationship between SBS and disturbance of indoor quality and increased CO2 and PM values. In schools, it is important to be informed about SBS and the contiunity of studies aimed at improving related factors.