Norveç ve Türkiye örnekleri üzerinden Hollanda Hastalığı teorisi ve sıcak para karşılaştırması

Abstract

Bu tezin temel amacı: `Hollanda Hastalığı ve Sıcak Para Akımları arasındaki benzerlikler nelerdir ve (a) Norveç ve (b) Türkiye (a) Hollanda Hastalığının ve (b) Sıcak Para Akımlarının ekonomileri üzerindeki etkilerini nasıl kontrol etmektedir?` sorusuna yanıt bulmaktır.Ampirik çalışmalar göstermektedir ki, doğal kaynak ekonomileri normalde uzun vadede çok büyük zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Bu karmaşık politik, sosyal ve ekonomik zorluklar `Kaynakların Laneti Hipotezi` olarak adlandırılmaktadır. Kaynakların Laneti Hipotezinin ekonomik boyutu, `Hollanda Hastalığı` olarak bilinmektedir. Benzer bir olumsuz ekonomik fenomen genellikle `Sıcak Para` olarak adlandırılan, yüksek düzeyde kısa vadeli spekülatif sermaye yatırımlarına sahip olan ülkelerde gelişmektedir.Her ne kadar Sıcak Para ve Hollanda Hastalığı farklı sebeplere dayansalar da, semptomlar ve çareler bakımından birbiriyle ilişkilidirler. Norveç sahip olduğu geniş doğal kaynakları ile ve Türkiye, ekonomisi içine akan yüksek seviyedeki kısa vadeli spekülatif sermaye yatırımları ile bu ekonomik fenomenlere örnek oluşturmaktadır. Doğal kaynaklara veya sıcak paraya bağımlılığı yüksek olan ülkeler, küresel ekonomik şoklara karşı oldukça kırılgan olma eğilimindedirler.Hollanda Hastalığını önlemede Norveç hükümetinin verdiği karşılık etkili olmuştur. Önemli bir kurumsal yanıt Hükümet Emeklilik Fonu ile ilişkili içinde Bütçeleme Kuralı'nın tanıtılmasıyla beraber, 2001 yılında gerçekleşmiştir.Anahtar Kelimeler: Kaynakların Laneti, Hollanda Hastalığı, Norveç Merkez Bankası, Enflasyon, Türkiye ekonomisi, Sıcak Para, Sermaye Hareketleri

The main objective of the project is: `What are the similarities between Dutch Disease and Hot Money Flows, and how are (a) Norway and (b) Turkey controlling the impact of (a) Dutch Disease and (b) Hot Money Flows in their economies?`Empirical studies indicate that economies driven by natural resources in long term develop tremendous difficulties. These complex political, social and economical difficulties are termed The Curse of Natural Resources Hypothesis. The economical aspect of The Curse of Natural Resources Hypothesis is known as Dutch Disease. A similar negative economical phenomenon develops in countries with high level of short-term speculative capital investments, often referred to as Hot Money.Even if Hot Money and Dutch Disease are having different causations, the symptoms and the remedies correlate. Norway, with it's enormous natural resources, and Turkey, with it's high level of short-term speculative capital investments, are exemplifying these economical phenomena. Countries abundant to Natural Resources or Hot Money tend to be very fragile to global economic shocks.The Norwegian government's respond to prevent Dutch Disease has been effective. An important institutional respond was made in 2001 with the introduction of Budgeting Rule in relation with the Government Pension Fund.Keywords: Resource Curse, Dutch Disease, Norges Bank, Inflation, TurkishEconomy, Hot Money, Capital Inflows