Mecmua-i Fünûn-ı Askeriyye dergisinin analitik incelenmesi (1882-1914)

Abstract

Osmanlı askerî tarihi araştırmaları için ehemmiyeti haiz kaynaklardan biri de süreli yayınlardır. Osmanlı resmî askerî gazetesi olan Cerîde-i Askeriyye bu yayınların başında gelmektedir. Tespit ettiğimize göre Mecmua-i Fünûn-ı Askeriyye, askerî tarih çalışmaları ile alakalı literatürde ihmal edilmiş, yeteri kadar kullanılmamıştır. Kütüphanelerde tam bir koleksiyonunun mevcut olmayışı, bu durumu etkilemiş olabilir. Mezkûr dergi, Osmanlı ordusunun dış istihbarattan sorumlu şubesi tarafından yayınlanmıştır. Mekteb-i Harbiye'nin kuruluşu ve sonrasında askerî idadi ve rüşdiyelerin açılması ve yurt çapında yaygınlaşmaya başlamasıyla mektepli subaylar ordu kademesinde ağırlığı oluşturmaya başlamıştır. Bu durum ise bilginin önemini arttırmıştır. On dokuzuncu yüzyılda askerî süreli yayınlar, bilginin kurum içinde dağıtım ve paylaşımında önemli bir rol üstlenmiştir. İşte bu noktada batı kaynaklı askerî doktrinlerin süreli yayınlar vasıtasıyla nasıl yeryüzüne ve Osmanlı'ya dağıldığı araştırılacaktır.

Periodicals are one of the most important sources for the history of Ottoman military. Cerîde-i Askeriye, official military newspaper, is one of these leading publications. Till recently, Mecmua-i Fünûn-ı Askeriyye has been neglected in late Ottoman military studies.. Absence of a whole collection of this journal in libraries may be one of the reasons of this situation. The journal was published by the Intelligence Department of the Ottoman Army. The increase in the number of Ottoman educated officer corps, made the distribution of knowledge an important issue in the armed forces. In XIXth century, military periodicals played an important role in the distribution and diffusion of the military knowledge and information.