The role of residential area and education in developmental expectations, parenting practices and family environment of Turkish mothers

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi yaş grubunda çocuğu olan Türk annelerin yaşadıkları şehrin (kırsal-şehir ya da megaşehir) ve eğitim seviyelerinin gelişimsel beklentilerine, çocuk yetiştirme davranışlarına ve ev ortamlarının niteliğine olan etkisini değerlendirmektir. Örneklem grubu megaşehirde (İstanbul) yaşayan 161 anne ile kırsal-şehirde yaşayan 73 anneden oluşmaktadır. Kırsal şehir grubundaki anneler İç Anadolu bölgesinde geleneksel Türk aile özellikleri taşıdığı düşünülen Konya, Kayseri ve Nevşehir'de yaşamaktadır. Gruplar arası farklar MANOVA ve MANCOVA ile analiz edilmiştir. Bulgular, kırsal-şehirde yaşayan annelerin megaşehirde yaşayan annelere göre daha fazla itaat bekleme ve cezalandırma davranışı sergilediklerini ve geleneksel/ahlaki kurallara uyum becerilerinin daha erken yaşlarda kazanılması gerektiğini düşündüklerini göstermiştir. Ev ortamı gözlemlerinde kırsal-şehir grubunda çocuğun yaşadığı evin fiziksel çevresinin daha sağlıklı olduğu bulunmuştur. Bulgular ayrıca, yüksek eğitimli annelerin düşük eğitimlilere kıyasla daha az itaat bekleme davranışı sergilediklerini ve fiziksel, bilişsel, öz-denetim, sosyal gelişim, özerklik, itaatkarlık, aileye yönelim ve kendi kendine yeterlilik özelliklerinin daha erken yaşlarda kazanılması gerektiğini düşündüklerini göstermiştir. Ayrıca, yüksek eğitimli annelerin düşük eğitimli annelere kıyasla çocuğa daha fazla öğrenme gereçleri sağladığı ve evlerinin fiziksel çevresinin daha sağlıklı olduğu bulunmuştur. Araştırmanın bulguları hipotezleri kısmen desteklemiştir. Tüm bu bulgular, kırsal-şehir ve megeşehirde yaşayan annelerin gelişimsel beklentilerinde, ebeveynlik davranışlarında ve ev ortamlarında farklılıklar kadar benzerlikler de olduğunu göstermektedir.

The major aim of this study was to investigate differences and similarities in developmental expectations, parenting practices, and quality of home environment in Turkish mothers of preschoolers who live in a megacity and a rural-city. Another aim was to examine the role of maternal education in these parenting variables. The participants were 161 mothers of preschoolers living in Istanbul and 73 mothers living in Konya, Kayseri, and Nevsehir. Differences between groups were examined using MANOVAs and MANCOVAs, and results revealed that mothers who lived in rural-cities reported higher levels of obedience-demanding behaviors and punishment; had earlier developmental expectations about traditional/moral rules; and provided healthier physical environment than megacity mothers. It was also found that compared to low-educated mothers, high-educated mothers reported less obedience-demanding behaviors and more permissiveness and cognitive stimulation; expected earlier development in the physical, cognitive, social, self-control, autonomy, obedience, family orientation, and agency domains; and provided more learning materials and healthier physical environment. The results partially supported the hypotheses. Taken together, the findings implied that the mothers who live in a megacity and a rural-city have some similarities and differences in terms of developmental expectations, child-rearing practices, and home context. In addition to the differences related to social environment, results showed that parenting variables differ according to mothers? education level, which is consistent with child development literature.