Urban rescue archaeology: Yenikapı excavations in Istanbul as a case study

Abstract

Bu tezin amacı Yenikapı Metro Marmaray Kurtarma Kazıların örneğinden yola çıkarak Türkiye'deki kent kurtarma kazılarına genel bir bakış sağlamak ve analiz etmektir.Türkiye'deki kanunlara ve düzenlemelere göre İstanbul'daki Metro Marmaray kazıları yerel bir otoritenin, İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nin kontrolü altında gerçekleşmektedir. İstanbul'un Avrupa ve Anadolu yakalarındaki çok sayıda kurtarma kazısının en büyüğü Yenikapı projesidir. Langa olarak da bilinen Yenikapı bölgesi tarihi yarımadanın güneyindeki Marmara denizi kıyısında, Bizans İstanbulu'nun en büyük limanı olan Eleutherious limanının olduğu bölgededir. 2004 yılında başlayan kazılar bu tez projesi sürecinde hala devam etmektedir.Tez araştırması dört ana bölümden oluşmuştur. Bunlar Türkiye'de kentsel kurtarma kazılarının gelişimi, kurtarma kazılarına dair ulusal ve uluslararası kanunlar ve düzenlemeler, Yenikapı projesine dair önçalışmaların değerlendirilmesi ve Yenikapı kazıları örnek alınarak kurtarma kazılarının sorunlarının incelenmesidir.Bu tez ulusal ve uluslararası düzenlemelere göre kurtarma kazısının tanımı değerlendirmektedir. Tez çalışmasının sonunda Türkiye'nin kentsel kurtarma kazıları konusunda gerekli yasal düzenlemelere sahip olmadığı ve bunun da kentlerde yapılan kurtarma projelerindeki sorunların sebebi olabileceği sonucuna varılmıştır.

The aim of this thesis is to provide an overview and analysis of urban rescue archaeology in Turkey using İstanbul Yenikapı Metro Marmaray Rescue Excavations as a case study.Excavations within the Marmaray Metro Projects in the city of İstanbulare, according to Turkish legislation, supposed to be under the authority of the local archaeological museum which in this case the İstanbul Archaeological Museums. Within the vast number of archaeological sites on the European and Asian sides of İstanbul the Yenikapı rescue excavations are the largest ones. Yenikapı located on the southern shores of the Marmara Sea, inside the Historical Peninsula and known as Langa corresponds the largest harbor of Byzantine Constantinople, Eleutherious. Excavations began in 2004 and where continuing in the time which this thesis completed.My research for the purpose of this thesis is formed by four main topics. These are the development of urban rescue excavations in Europe and in Turkey specifically; national and international legislations pertaining rescue excavations; analysis of preliminary studies about the Yenikapı excavations and in depth examination of problems deriving from rescue archaeology with specific attention paid to the Yenikapı case.This thesis analyses the definition of rescue excavations according tonational and international legislations and declarations. This thesis concludes that Turkey lacks adequate legislations of urban rescue archaeology and this lack might be the basis of problems arising excavations in urban context.