Understanding the gestural, lexical and grammatical development of turkish-speaking infants and toddlers: Validity study of the Turkish Communicative Development Inventory (TIGE)

Abstract

Dil gelişiminin, genel gelişim ve ileriki dönem akademik başarının önemli göstergelerinden biri olarak kabul edilmesi ile birlikte, erken dönem dil gelişim düzeylerini belirlemekte kullanılacak etkili ve geçerli ölçme ve değerlendirme araçlarının oluşturulması, gelişim psikolojisi alanını meşgul eden önemli araştırma konularından biri olmaktadır. Bu çalışma, anadili olarak Türkçe öğrenmekte olan çocukların erken dönem dil gelişim düzeylerini belirlemekte kullanılmak amacıyla, MacArthur-Bates Communicative Development Inventory'nin (MB-CDI) (Fenson, Dale, Reznick, Thal, Bates, Hartung, Pethick, & Reilly, 1993) Türkçe'ye uyarlama çalışması olan Türkçe İletişim Gelişimi Envanteri'nin (TİGE) (Aksu-Koç, Küntay, Acarlar, Maviş, Sofu, Topbaş & Turan, 2011) psikometrik özelliklerinin incelendiği bir eşzamanlı geçerlik çalışmasıdır. TİGE iki envanterden oluşmaktadır: TİGE-I, 8-16 aylık bebeklerin iletişim davranışları (jestler) ve sözcük bilgisini, TİGE-II ise 16-36 aylık çocukların sözcük bilgisi ve dilbilgisi yetisini ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, TİGE-I ve TİGE-II ölçekleri ile elde edilen 8-36 aylık çocukların sözcük dağarcığı, dilbilgisi ve iletişim davranışları hakkında annelerden toplanan veriler ile çocukların konuşma örnekleminden toplanan verilerin arasındaki ilişkiyi karşılaştırmaktır. Bu amaçla, TİGE'den alınan veriler annelerle evde mülakat yapılarak, konuşma örnekleminden alınan veriler ise aynı ziyarette çocuk ve annenin istedikleri gibi oynamaları, araştırmacıların getirdiği oyuncaklarla oynamaları ve bir resimli hikaye kitabına bakmaları esnasındaki ortalama bir saatlik konuşmaları videoya kaydedilerek toplanmıştır.Geçerlik çalışmasında, farklı eğitim düzeyinden 107 anne ile bir kez görüşülerek kesitsel bir çalışma yapılarak, çocuklarının dil anlama ve dil üretme becerileri hakkında bilgi TİGE aracılığıyla alınmıştır. Anne ile çocuğun etkileşiminin ve konuşmalarının video kayıtlarından çeviri yazımı yapılmış ve bu çeviri yazımı CHILDES Projesinin (MacWhinney, 2000) standart çeviri yazım formatı olan CHAT formatına göre kodlanmıştır.Bu çalışma kapsamında, TİGE-I örneklemine giren çocukların anladıkları ve ürettikleri sözcük sayıları ile kullandıkları jestler, TİGE-II örnekleminde ise çocukların ürettikleri sözcük sayısı ile kullandıkları dilbilgisel yapılar (annenin bildirdiği en uzun üç cümleden hesaplanan ortalama sözce uzunluğu ve Karmaşık Tümce Yapıları alt ölçeği puanı) belirlenmiştir. Konuşma örnekleminden de benzer veriler (çocukların kullandıkları jestler, ürettikleri farklı sözcük sayısı, ve ortalama sözce uzunluğu) saptanarak korelasyonlarına ve sıralamalarına bakılmıştır.Bulgular TİGE-I ve TİGE-II envanterlerinin eşzamanlı geçerliğinin yüksek düzeyde olduğunu ve envanterlerin, çocukların jestler, sözcük bilgisi ve dilbilgisi becerilerini uygun bir biçimde ölçtüğünü ortaya koymuştur. Çalışmanın bulguları doğrultusunda, farklı eğitim düzeyinden annelerin, eğitim seviyelerinden bağımsız olarak, 8-36 ay yaş dilimindeki çocuklarının dil ve iletişim becerileri üzerine verdikleri bilgilerin, çocuktan toplanan veriyle tutarlılığı saptanmıştır. Sonuç olarak, TİGE'nin Türkçe konuşan çocukların erken dönem dil ve iletişim gelişimi becerilerini ölçme ve değerlendirme aracı ihtiyacına cevap vermesi beklenmektedir. TİGE sadece Türkçede erken dönem dil edinimi süreçlerinin ölçülmesi ve araştırılmasına değil, aynı zamanda dil gelişimi açısından gecikme ya da bozuklukların değerlendirilmesi ve müdahelesine de imkan sağlayacaktır.Anahtar Kelimeler: Dil edinimi ve gelişimi, sözcük dağarcığı, dilbilgisi, jestler, Türkçe, ölçme aracı

In recognition of the importance of language development as an indicator of general development and later academic achievement, one of the concerns in the field of developmental psychology has been to determine effective and age-appropriate methods of language assessment for the very beginnings of language learning. This M.A. study evaluated the psychometric properties of such a tool for early Turkish language development, by assessing the concurrent validity of the Turkish Communicative Development Inventory (TIGE) (Aksu-Koç, Küntay, Acarlar, Maviş, Sofu, Topbaş & Turan, 2011), the Turkish adaptation of the MacArthur-Bates CDI (Fenson, Dale, Reznick, Thal, Bates, Hartung, Pethick, & Reilly, 1993). TIGE has two parental report forms: TIGE-I aims to assess the communicative behavior (e.g. gestures) and lexicon of 8-16 month old infants and TIGE-II the lexical and grammatical competence of 16-36 month-old children.The objective of the current study was to compare the degree of association between gestural, lexical and grammatical scores of 8-36 month-old native Turkish learners obtained from TIGE and similar scores drawn from spontaneous language use in child-mother interaction contexts: an unstructured free activity setting, a joint picture-book reading context, and a toy play setting.The validity study was carried out with a cross-sectional sample of 107 Turkish speaking mother-child dyads with different socio-educational backgrounds in the same regions of Turkey where the mother report data were collected. The videos of the mother-child interactions were transcribed and coded by using the CHAT (Codes for the Human Analysis of Transcripts) format, the standard transcription system for the CHILDES Project (MacWhinney, 2000).For the purposes of this study, expressive vocabulary scores (number of words produced) were calculated for both TIGE-I and TIGE-II. Besides, two other measures of expressive grammar were obtained from TIGE-II: (i) mean length of utterance averaged over three longest utterances reported [M3L] and (ii) a morphosyntactic complexity score based on the number of noun and verb inflections used. Similar measures of vocabulary (number of different words, and total number of words) and grammar (mean length of utterance) were derived from the spontaneous speech samples obtained in the mother-child interaction contexts. In addition, types of actions and gestures reported by the mother on TIGE-I as produced by their children were compared with the observations of action and gesture use during spontaneous speech contexts.Results of this study revealed that both TIGE-I and TIGE-II demonstrate good concurrent validity, and provide adequate assessment of gestural, lexical and grammatical abilities of children at the ages studied. In light of the rank-ordering analyses it is possible to conclude that the Turkish adaptation of the MacArthur-Bates CDI provides similar levels of early communicative and linguistic competence of children to such competence displayed spontaneously in interactions with caregivers, suggesting that mothers, irrespective of their education level, were generally able to provide accurate information about their children?s language competence between 8 months to 36 months of age. Consequently, TIGE inventories are expected to respond to the need for a valid assessment tool for the early language development of Turkish-speaking children. TIGE will not only allow the investigation of normal course and pace of language acquisition in Turkish, but also the identification and intervention of language delays or disorders.Keywords: Language acquisition and development, gestures, vocabulary, grammar, Turkish, assessment tool