Family influences on school readiness in a Turkish sample

Abstract

Bu çalışma, Türkiye?de aile etkenlerinin çocukların okula hazır olması üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çocukların bilişsel, davranışsal, sosyal-duygusal yetkinlikleri olarak kavramsallaştırılan okula hazırlık, ilerleyen yıllarda çocukların okula uyumunun ve başarısının en temel yordayıcısıdır. Bu araştırma, çocukların gelişim çevrelerini kapsayan aile etkenlerini anlamayı hedeflemektedir; bu aile etkenleri, anne ve babanın eğitim durumu, ailelerin refah düzeyi, geniş aile üyelerinden gelen destek, eşler arasındaki destekleyici ilişki ve ana-baba davranışları şeklinde sıralanabilir. Bu yordayıcıların çocukların ayrı ayrı gelişim sonuçları ve okula hazır olma sonucu üzerindeki etkileri, okula başlamadan önceki yılda ve 66 ayda incelenmiştir. Bu tezde, Türkiye Erken Çocukluk Gelişim Ekolojileri Projesinin boylamsal verileri kullanılmıştır. Demografik bilgiler ve destek kaynakları ilk veri toplama yılından, ana-baba davranışları (uyaran ve sıcaklık sağlama ile cezalandırıcı ana-babalık) ikinci veri toplama yılından, çocukların okula hazırlık sonuçları ise ikinci, üçüncü ya da dördüncü veri toplama yılından okula başlama yılı veya 66 aya en yakın olduğu yaş bazında alınmıştır. Sonuçlara göre, (i) aile etkenleri, çocukların birleşik okula hazır olma sonuçları ile doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkilidir; (ii) annenin ve babanın eğitim durumu, çocukların okula hazır olma sonuçları ile doğrudan ve dolaylı olarak ilişkilidir; (iii) ailenin ekonomik düzeyi ve uyaran sağlayıcı ana-baba davranışları, çocukların okula hazır olma durumlarını en iyi yordayan etkenler olarak ortaya çıkmıştır; (iv) annelerin destek kaynakları yalnızca okula başlamadan önceki yıla ait hazır olmasını doğrudan yordamaktadır; (v) annenin eşinden aldığı destek, farklı ekonomik düzeylerdeki aileler için çocukların okula hazır olmaları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir; (vi) uyaran sağlayıcı ana-baba davranışları, annelerin eğitim düzeyi ile çocukların dil becerileri arasındaki ilişkiye aracılık etmektedir. Bu çalışma, mevcut literatüre, (i) okula hazır olma kavramını çok boyutlu ele alarak; (ii) aile etkenlerinin bir bütün halinde çocukların hazırlık düzeylerine etki ettiğini ortaya koyarak; ve (iii) Türkiye?de babaların çocukların okula hazır olmasında doğrudan rolünün olduğunu sunarak katkıda bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Okula Hazırlık, aile etkenleri, ana - baba eğitimi, aile ekonomik düzeyi, sosyal destek, ana - babalık, uyaran sağlama, sıcaklık, cezalandırma.

This study aims to examine the influence of family factors on children?s school readiness in Turkish culture. School readiness, conceptualized as children?s cognitive, behavioral and social-emotional competencies, is considered as an essential predictor of children?s school adjustment and achievement in the following school years. The study encapsulated the developmental context of children with family factors, i.e. the education level of parents, the economic status of the families, the support of extended family members, the support received from spouse, and the parenting behaviors, to predict children?s domain specific readiness outcomes and the composite readiness both at the interview prior to school entry, and at 66 month interview. The longitudinal data regarding mother-child dyads of the project, Early Childhood Developmental Ecologies in Turkey (ECDET), were used in this thesis. The demographic characteristics and support resources were selected from the first wave of data collection; the stimulating, responsive, and punishing parenting were selected from the second wave of data collection; and children?s readiness outcomes were selected from second, third, or fourth wave of data collection, on the basis of children?s time of school entry, or age closest to 66 months. The results indicated that (i) family factors were associated with children?s composite readiness scores directly or indirectly; (ii) maternal and paternal level of education had direct and indirect associations with children?s domain specific readiness and composite readiness for school; (iii) family economic status and stimulating parenting appeared as the most significant contributors of children?s school readiness; (iv) support resources of mothers directly predicted only the outcome measures at the year prior to school entry; (v) economic status of families moderated the association of spousal support with childrens readiness outcomes at 66 month interview; and (vi) stimulating parenting partially mediated the association of mothers level of education with children?s language skills. This research contributed to the existing literature by (i) conceptualizing the school readiness as a multi-dimensional concept; (ii) identifying the family factors playing risk or protective roles on children?s readiness; and (iii) delineating the direct role of fathers on childrens school readiness in the Turkish context.Keywords: School Readiness, family factors, parental education, family economic status, social support, parenting, stimulation, responsiveness, punishment