Beyond demographics: Personality, norms, and mechanisms of women`s cancer screening

Abstract

Bu tezde kadınların sağlık davranışlarının altında yatan faktörler incelenerek kadınların çeşitli durumlarda kanser taraması yapmasına hangi faktörlerin neden olduğunu ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Taramaların normatif olduğu ve olmadığı farklı kültürlerdeki taramaları incelemenin yanı sıra ilk taramaya ve düzenli taramalara neden olan faktörleri de inceledik. Demografinin ötesine geçerek çeşitli durumlarda hangi psikososyal faktörlerin tarama performansını arttırmada ve erken kanser teşhisini teşvik etmede kullanılabileceğini araştırdık.Tezin birinci bölümünde taramaların normatif olduğu bir kültürde kadınların mamogram taramalarını inceledik. Bu bölümde kişilik ve dindarlığın Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kadınların iki yıllık mamogram oranlarını nasıl etkilediğini araştırdık. Son iki yılda mamogram yaptıranların %80 oranında olduğu 474 kadından oluşan bir popülasyon kullandık.Tezin ikinci bölümünde taramaların normatif olmadığı bir kültürde kadınların mamogram taramalarını inceledik. Bu bölümde tarama tabanlı bireysel farklılıkların Türkiye'deki kadınların kanser tarama davranışlarını nasıl etkilediğini araştırdık. Güncel meme ve rahim ağzı kanser tarama oranlarının %24 ile %30 arasında olduğu 483 kadından oluşan bir popülasyon kullandık. Güncel tarama oranlarının çalışan ve çalışmayan kadınlar arasında büyük miktarda değişiklik gösterdiğini bulduk. Daha sonra bu davranışların altında yatan tarama tabanlı bireysel farklılıkları araştırdık.Tezin üçüncü bölümünde taramaların normatif olmadığı kültürde kadınların kanser taramalarını incelemeye devam ettik, ancak, üçüncü bölümde bir davranışın başlaması ve devam etmesi ayrımını da ekledik. Bu bölümde tarama tabanlı bireysel farklılıkların Türkiye'deki kadınların mamogram niyetlerini nasıl etkilediğini araştırdık. En az bir kez mamogram yaptıranların %36 oranında olduğu 748 kadından oluşan bir popülasyon kullandık. Başlama ve devam etmenin yanı sıra öz yönlendirmeye karşı doktor yönlendirmesinin mamogram niyetleri üzerindeki etkisini inceledik.

This thesis looks at factors underlying women's health behaviors and aims to uncover what factors lead to women's cancer screening across various contexts. We consider screenings in different cultures, one where screening is normative and one where few engage in the behavior. Additionally, we consider factors important in having a first screening and sustaining screening behavior. We go beyond demographics to understand what psychosocial factors could be used to promote action in various contexts in an effort to increase screening performance and to detect cancer early.Chapter 1 focuses on women's mammogram screening in a culture where screening is normative. In this chapter we investigate how personality and religiousness influence women's two year mammogram rates in the United States. A total of 474 women, of who over 80% had a mammogram in the last two years, were studied. Chapter 2 shifts focus from women's mammogram screening in cultures where screening is normative to a culture where screening is non-normative. In this chapter, we investigate how screening-based individual differences influence women in Turkey's cancer screening behavior. A total of 483 women, whose current screening rates of breast and cervical cancer range from 24 to 30%, were studied. We find current screening rates vary drastically for women who have participated in the workforce versus those women who are homemakers. We then look at screening-based individual differences underlying these behaviors.Chapter 3 continues to investigate women's cancer screening in cultures where screening is non-normative; however, Chapter 3 also adds the distinction of initiation and maintenance of a behavior. In this chapter we investigate how screening-based individual differences influence women in Turkey's mammogram intentions. A total of 748 women, 36% of whom ever had a mammogram, were studied. We investigate the influences of initiation and maintenance, as well as, self-direction versus doctor-direction on mammogram intentions.