The governance of international migration in Turkey and Morocco: İrregular migrants` access to rights

Abstract

Bu çalışma, Türkiye ve Fas'taki göçmenlerin yasadışılık deneyimini, her iki ülkenin Avrupa Birliği (AB) tarafından uluslararası göçün yönetilmesine yönelik baskıya, Türkiye, Fas gibi çevre ülkelerin verdiği yanıtı dikkate alarak inceler. Göçmen yasadışılığının yasal üretimi, düzensiz göçmenlerin toplumsal hayata dahil olma süreçleri ve siyasi örgütlenmeleri üzerine olan yazınla diyalog halinde olan bu çalışma, göçmen yasadışılığının çok katmanlı analizini sunar. Araştırma AB sınırlarını aşan düzensiz göç hareketliliğini durdurmaya yönelik artan kaygıların, Avrupa çevresi ve özellikle bu kaygılarla üretilen politika ve pratiklerle karşı karşıya kalan insanlar üzerindeki etkilerini ortaya çıkarmayı hedefler. Araştırma, konuyla ilgili yasal ve idari belgelerin analizi, devlet kurumları ve sivil toplum örgütlerindeki karar alıcı ve uygulayıcılarla yapılan uzman görüşmelerine ve göçmenlerle yapılan derinlemesine görüşmelere dayanmaktadır. Genel olarak, göçmen yasadışılığının nasıl hukuk üzerinden üretildiğine, devlet, toplum ve göçmenlerin kendileri tarafından nasıl pratiğe döküldüğü ve müzakere edildiğine bakılmaktadır. Düzensiz göçmenlerin toplumsal yaşama katılım ve ülkede kalma hakkına erişim tarzlarını ortaya çıkarmak amacıyla, sınırdışı edilebilirlik, ekonomik hayata katılım, sağlık ve eğitim gibi haklara ve yasal statüye erişim gibi göçmen yasadışılığının farklı boyutlarına odaklanılmıştır. Fas'taki politikalar, söylemler ve pratiklere bakıldığında göçmenlerin sosyal hayattaki dışlanışı öne çıkmaktadır. Bununla beraber, düzensiz göçmenlerin toplumsal hayata katılımı kapsamında, Fas, dışlayıcı pratiklere rağmen, düzensiz göçmenlerin siyasi olarak örgütlenebildikleri bir vaka analizi oluşturmaktadır. Suistimal ve ayrımcılığa rağmen , Türkiye örneğinde düzensiz göçmenlerin özellikle emek piyasasına katılımları vasıtasıyla gündelik hayatta meşruiyet kazandıkları öne sürülebilir. Yine de, düzensiz göçmenlerin varlığının fiilen kabul ediliyor olması, farklı statüdeki göçmenleri içeren göçmen hakları temelli siyasal hareketlere evrilmemiştir.

This thesis analyses migrant experiences of illegality in Turkey and Morocco by taking into account how both countries responded to increasing pressure by the European Union (EU) to govern irregular migration within their territories. In dialogue with literatures on the legal production of migrant illegality, irregular migrants' subordinate incorporation and political mobilisation by irregular migrants, the thesis provides a multi-layered analysis of migrant illegality. The research aims at revealing the implications of the rising concern with stopping irregular crossings at the EU borders for the wider region and particularly for the people who face such policies and practices. The research is based on the analysis of policy documents and interviews with key stakeholders and migrants of different legal status. It broadly looks at how migrant illegality has been produced by law, practiced and negotiated by the state, by civil society actors and by migrants, themselves. The research focuses on different aspects of migrant illegality, such as experiences of deportability, participation in economic life, access to health care and education and access to legal status to reveal irregular migrants' various incorporation styles and various ways irregular migrants seek access to right to stay. The analysis shows that Morocco has been a case of exclusion at the levels of policy, discourse and practice. Regarding the question of incorporation, Morocco is a crucial case for studying the mobilisation for the rights of irregular migrants. Despite abuses and discrimination, irregular migrants have been subject to day-to-day legitimacy, particularly through their labour market participation in the case of Turkey. However, de facto recognition of the presence of irregular migrants was not coupled with an inclusive pro-migrant rights movement.