Yerel halkın sürdürülebilir turizm algılarının sürdürülebilir destinasyon yönetimi tutumları üzerine etkisi: Ayder üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışma ile sürdürülebilir destinasyon yönetimi kapsamında yerel halkın algılamalarının tutumları üzerine etkisini belirlemek, Rize ile ilgili alan yazın çalışmalarına katkıda bulunmak, bulgular neticesinde Rize destinasyonu paydaş işbirliğini ortaya çıkarmak ve Rize turizmine katkıda bulunmak hedeflenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde sürdürülebilir turizm kavramlarına, ikinci bölümünde sürdürülebilir destinasyon yönetimi kavramlarına, üçüncü bölümünde algı ve tutum kavramlarına, çalışmanın son bölümü olan dördüncü bölümde de alan araştırmasına yer verilmiştir. Bu doğrultuda Rize yerel halkından Mayıs - Temmuz 2017 aylarında kolayda örnekleme yöntemi tercih edilerek, bire bir görüşme ile yapılandırılmış anket formuyla birlikte veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 18 paket programıyla değerlendirilerek analiz edilmiştir. Verilerin bir kısmının normal dağılması bir kısmınında normal dağılmamasının sonucunda hem parametrik hem de non parametrik testler uygulanmıştır. İkili grupların karşılaştırılmasında normal dağılan verilerde parametrik testlerden bağımsız örneklem t-Testi (Independent Sample t- Test), normal dağılmayan verilerde non parametrik testlerde kullanılan Mann Whitney U testi yapılmıştır. Üç ve üzeri grupların karşılaştırılmasında ise normal dağılan veriler için parametrik testlerde tek yönlü varyans analizi (One Way ANOVA), normal dağılmayan veriler için ise non parametrik testlerde Kruskal Wallis testleri uygulanmıştır. Anlamlı bulunan grupların belirlenmesi için normal dağılan verilere parametrik testlerden olan Tukey, normal dağılmayan verilere ise non parametrik testlerden olan Tamhane ikinci seviye testleri (follow up) uygulanmıştır. İstatistiksel olarak anlamlı bulunduğu halde ikinci seviye testinde anlamlı farklılığın ortaya çıkmadığı gruplar için normal dağılan verilere parametrik test olan bağımsız örneklem t-testi (independent sample t test), normal dağılmayan verilere non parametik test olan Mann Whitney U testi yapılarak anlamlı farklılıklar ortaya çıkartılmıştır. Diğer yandan algıların tutum üzerindeki etkisini ortaya koymak için çoklu regresyon analizi tercih edilmiştir. Verilerin ilişkisel durumunu belirlemek için ise Sperman korelasyon testinden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre demografik değişkenler arasında gerçekleştirilen hipotez testleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bunun yanında algılanan sürdürülebilirlik (ekonomik, sosyal ve çevresel) düzeyinin sürdürülebilir destinasyon yönetimi üzerinde zayıf düzeyde anlamlı ilişkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Öte yandan regresyon testi sonucunda algılanan ekonomik sürdürülebilirlik düzeyinin sürdürülebilir destinasyon yönetim tutumu üzerinde etkisi olduğu bulgulanmıştır.

With this study, it is aimed to determine the effect of local people's perceptions on their attitudes within the scope of sustainable destination management; to contribute to the literature studies related to Rize; to reveal stakeholder cooperation in Rize destination as a result of finding of this study and to contribute to Rize tourism. The study includes the concepts of sustainable tourism, the concepts of sustainable destination management, the concepts of perception and attitude and the field research respectively. In this respect, the sample was collected from Rize locals between May and July 2017 by choosing a simple sampling method and a structured questionnaire with one-to-one interviews. The data obtained were analyzed by SPSS 18 package program. Some data distributed normally whereas some others distributed non-normal; therefore, both parametric and non-parametric tests were performed. In the comparison of the paired groups, t-test, which is independent sample from parametric tests, was used for normal distributed data, and Mann Whitney U test, which was used for non parametric tests, was used for non normal distributed data. In the comparison of groups of three and above, one-way variance analysis (One Way ANOVA) was used for normal distributed data in parametric tests and Kruskal Wallis tests were used for non-normal data in non parametric tests. In order to determine the meaningful groups, Tukey, which is one of the parametric tests performed to the normally distributed data, and Tamhane second level tests (follow up), which is one of the non parametric tests were applied to the non-normally distributed data, were used. For the groups in which there was no significant difference in the second level test although it was found to be statistically significant, T-test was used for normal distributed data, and Mann Whitney U test was used for normal non-distributed data to reveal significant differences. On the other hand, multiple regression analysis was preferred to reveal the effect of perceptions on attitude. Sperman correlation test was used to determine the relational status of the data. According to the findings of the research, significant differences were found between the hypothesis tests performed and demographic variables. In addition, it is concluded that perceived sustainability (economic, social and environmental) level has a weak meaningful relationship on sustainable destination management. However, it was found that the perceived economic sustainability level had an effect on sustainable destination management attitude as a result of regression test.