The transformation of a religious site into a state museum in Turkey: the case of the Mevlana Museum

Abstract

Müzeler kavram olarak ilk ortaya çıktıkları andan itibaren ideoloji aktarımında etkili birer araç rolü görmüşlerdir. Bu durum dini çağrışımı olan veya dini mekanlardan dönüştürülen müzelerde daha da girift bir hal almaktadır. Türkiye bu bağlamda müze, din ve politikanin kesişim noktası olan çeşitli örnekleri ile araştırmacılara değerli fırsatlar sunmaktadır. Konya'da yer alan Mevlana Müzesi de bu örneklerin önde gelenlerindendir: birinci olarak müze statüsüne sahiptir, ikinci olarak güçlü dini çağrışımları vardir ve son olarak politik imaj oluşturmada etkilidir. Bu nedenle, dini mekandan devlet müzesine dönüştürülen yerlerin politik potansiyelinin ne şekillerde gerçekleştirildiğini görmek açısından Mevlana Müzesi'ni ve imajında yapılan değişiklikleri incelemek önemli bir yer tutar. Sonuç olarak, bu tezin birincil amacı dinin Mevlana Müzesi içerisinde konumlandırılma şekillerinin özellikle son dönemde çeşitli ideolojilere nasıl hizmet ettiğinin analizini yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda, temel olarak medya kaynaklarından ve müze içerisinde yapılan gözlemlerden faydalanılmıştır.

Museums are acknowledged to be very effective tools in rendering a certain ideology from the beginning of their emergence as a concept. When it is about museums with strong religious associations or which were converted from religious sites, however, the situation becomes even more intricate. Turkey in that respect provides the researcher with invaluable opportunities since it houses several examples which are specific to this country in the sense that they represent a precise junction of museums, religion and politics. Mevlana Museum in Konya is one powerful example of such sites: it is a museum, it has strong religious connotations and it is a potent means of political image making. It is intriguing, thus, to evaluate the case of the Mevlana Museum and the changes applied to its image, in order to reflect the ways in which the political potential of museums has been realized in a state museum which was once a sacred site. Hence, the foremost aim of this thesis is to analyze the ways in which the positioning of religion within the Mevlana Museum has been serving in the production of ideologies with an emphasis on the changes that the museum has been undergoing during the last decade. In doing so, the study primarily draws upon the media sources and in-situ observations.