dc.contributor.advisor | Küntay Copty, Ayşe Aylin | |
dc.contributor.author | Şen, Hilal | |
dc.date.accessioned | 2020-12-08T07:35:46Z | |
dc.date.available | 2020-12-08T07:35:46Z | |
dc.date.submitted | 2019 | |
dc.date.issued | 2019-04-04 | |
dc.identifier.uri | https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/167399 | |
dc.description.abstract | Bu doktora tezi, bir yetişkin tarafından verilen bir kurala iki çocuğun birlikte uymaları istendiğinde, çocukların nasıl davrandıklarını ve kuralı ihlal ederlerse bir aradayken bunu nasıl rapor ettiklerini incelemektedir. Katılımcı çocuklar, Çeldiriciye Direnç paradigması (Kochanska ve Aksan, 1995) kullanılarak, dokunmalarının yasak olduğu üzeri cezbedici birçok oyuncakla dolu masanın yer aldığı bir odada yalnız bırakılmışlardır. Ardından, çocuk çiftleri odanın kuralına uyup uymama davranışları hakkında birlikte mülakata (toplu mülakat) alınmışlardır. Bu tezde yer alan üç makale de bu prosedürü kullanmaktadır. İlk makale, çocukların yalnız kaldıkları bölümdeki davranışlarına odaklanırken, diğer iki makale çocukların toplu mülakat esnasındaki davranışlarına odaklanmaktadır. Çalışmada 4-6 yaş (Ort. = 64.18, SS = 9.32, Ranj = 48-83 ay) arasında birbirini tanıyan hemcins 90 çift çocuk yer almıştır. İlk makalede (Bölüm-2), olası bir kural ihlalini önlerken ve kural ihlali gerçekleştikten sonra duruma müdahale ederken çocukların arkadaşlarına uyguladıkları stratejilerdeki güç kullanım düzeyindeki farklılaşma incelenmiştir. Ayrıca, kural ihlalini önlerken kullanılan stratejilerden hangilerinin arkadaşının takip eden kurala uyma davranışını değiştirdiği ile arkadaşını önlemede başarısız olan bir strateji sonrası çocukların hangi stratejiyi kullandıkları da incelenmiştir. Çocuklar arkadaşlarının olası kural ihlalini önlerken hafif kontrol stratejileri (örn., kuralı hatırlatma veya dikkati başka yöne çekme) kullanırken, kural ihlali gerçekleştikten sonra müdahale stratejisi olarak geri çekilmeyi (örn., tepki vermeme) tercih etmişlerdir. Bu bağlamda, olumsuz kontrol stratejileri (örn., tehdit etme) önleme veya müdahale stratejisi olarak anlamlı bir şekilde daha fazla kullanılmamıştır. Hafif kontrol stratejisinden sonra kurala uyma davranışının arttığı, geri çekilme stratejisinden sonra ise kuralı ihlal etme davranışın arttığı gözlenmiştir. Çocuklar kural ihlalini önlemede başarısız olsa bile olumsuz kontrol ve geri çekilme stratejilerini kural ihlali öncesi ve sonrası kullanmaya devam etmişlerdir. İkinci makalede (Bölüm-3), toplu mülakat esnasında çocukların yalan söylemeyle alakalı cevaplarındaki çeşitlilik ve tutarlılık incelenmiştir. Ayrıca, farklı cevap gruplarının sosyo-bilişsel ve mizaç boyutlarındaki farklılaşmaları da araştırılmıştır. Toplu mülakat esnasında kendini korumak için yalan söyleme, itiraf etme, suskun kalma, doğruyu söyleme, sır tutma ve ispiyonlama olmak üzere 6 farklı cevap grubu gözlenmiştir. Yalan söyleyen çocukların büyük çoğunluğu yalanlarını toplu mülakat süresince devam ettirmişlerdir. Sır tutan çocuklar, kendi için yalan söyleyen ve itiraf eden çocuklara kıyasla, ters sayı dizisinde daha iyiyken; itiraf eden çocuklara kıyasla, düşük dürtüsellik ve yüksek azalan tepki/sakinleşmeye sahiptir. Toplu mülakat boyunca yalanını sürdürebilen çocuklar, sürdüremeyen çocuklara kıyasla, düşük dürtüselliğe ve yüksek zihin kuramı becerisine sahiptir. Üçüncü makalede (Bölüm-4), çocukların yalan ve doğru söyleme davranışlarına eşlik eden sözel olmayan göstergeler incelenmiştir. Yalan ve doğru söyleyen çocukların sözsüz davranışları iki farklı bölümde kodlamıştır: Kural ihlali davranışını gizleyip başlarından geçen başka olaylar hakkında konuşarak yalan söylemelerinin mümkün olduğu tüm mülakat boyunca (gerçeği gizleme) ve kurala uyma davranışlarının doğrudan sorgulanmasıyla kendiliğinden gelişen yalan veya doğru söylemeye karar verdikleri soru sonrası (yanıltıcı bilgi verme). Doğru ve yalan söyleyen çocukların doğrudan sorgulama sonrasında cevap verme süresi, arkadaşa bakma ve jest kullanımında farklılaştıkları gözlenmiştir. İki grup tüm mülakat boyunca gösterdikleri etkileşimsel davranışlarda (örn., konuşma geçişi, arkadaşa bakma, sözce oranı) ise birbirine benzemektedir. Bu tezin sonuçları (1) kurala uymada kullanılan önleme ve müdahale stratejilerinin güç düzeylerinde farklılıklar olduğunu, (2) toplu mülakat yapıldığında çocukların cevaplarının çeşitli olduğunu ve yalanlarını devam ettirebildiklerini, (3) sosyo-bilişsel ve mizaç boyutlarında farklı gruplar arasında büyük farklar olmadığını, (4) yalana eşlik eden sözel olmayan davranışların özellikle çocukların yalan söylemeye karar verdikleri anda ortaya çıktığını göstermiştir. | |
dc.description.abstract | This dissertation examined how preschool children behave when they are asked to follow rules by adults and how they report in conjunction with their friend when they violate a rule in a dyadic context. We used a modified version of the temptation resistance paradigm (Kochanska & Aksan, 1995), where two children were asked to follow a tempting rule (i.e., refraining from touching off-limit toys once the adult leaves) and then were later interviewed about how they handled this rule. The three papers of the current dissertation employed this procedure. The first paper focused on children's behaviors when they were alone in the room, while the other two papers examined children's behaviors during the collective interview phase. The sample consisted of 90 same-sex friend dyads, 47 male-male and 43 female-female pairs of children. The age range of the children was between 48 and 83 months of age (M = 64.18, SD = 9.32). In the first paper (Chapter II), we investigated whether preventive norm enforcement strategies (i.e., before a potential violation) differed from interventive ones (i.e., after an actual violation) in degree of power assertiveness. We further examined (a) which prevention strategies were more likely to change subsequent compliance behavior of the friend, and (b) which strategies were more likely to be used in the following turn when a previous strategy was not successful in attaining compliance. Children tended to prevent their friend from transgressing the rule by using gentle control strategies (e.g., reminding rule or distracting). However, when the rule was violated by the friend, children were more likely to disengage (i.e., no response). Children did not tend to use negative control (e.g., threats or criticism) as a prevention and intervention strategy in this context. Among prevention strategies, gentle control facilitated, whereas disengagement inhibited subsequent compliance. Children maintained the same behavioral strategy before and after a transgression for negative control and disengagement, even though their strategy was ineffective in preventing transgressions. In the second paper (Chapter III), we examined the diversity and consistency in children's lie-related responses during the collective interview, as well as socio-cognitive and temperamental differences between response groups. Children's responses were heterogeneous such as we found self-motivated liars, confessors, reticents, truthful deniers, secret-keepers as well as tattlers. The majority of the children retained their lies (dubbed lie maintainers) throughout the collective interview. Secret-keepers were better at backward digit span than self-motivated liars and confessors, while they were lower in impulsivity and higher in falling reactivity and soothability than confessors. On the other hand, lie maintainers were lower in impulsivity and higher in theory of mind than lie non-maintainers. Finally, in the third paper (Chapter IV), we investigated differences in nonverbal behaviors between lie- and truth-tellers. Nonverbal behaviors were coded during the entire interview phase where they could lie by withholding transgression (i.e., lying by omission) and right after a target question where children chose to lie or tell the truth (i.e., lying by commission). Truth-tellers and lie-tellers showed differences in response latency, looking at friend, and use of gestures right after the target question. However, both groups were similar in their interactive nonverbal behaviors during the entire interview (i.e., speech transition, looking at friend, and utterance rate). Overall, findings of this dissertation highlighted that (1) norm enforcement strategies that are preventive in nature differ qualitatively from intervention strategies in degree of power assertiveness, (2) children's responses are diverse and they can maintain their lies when interviewed collectively, (3) individual differences in socio-cognitive and temperamental domains are not as robust in dyadic as in individual contexts to differentiate different types of responses, (4) nonverbal cues to deception emerge right after when children decide to actively lie to an unanticipated question. | en_US |
dc.language | English | |
dc.language.iso | en | |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
dc.rights | Attribution 4.0 United States | tr_TR |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ | |
dc.subject | Psikoloji | tr_TR |
dc.subject | Psychology | en_US |
dc.title | Conversational interactions of peer dyads in rule observance situations | |
dc.title.alternative | Kurallara uyma durumlarında akran çiftlerinin iletişimsel etkileşimleri | |
dc.type | doctoralThesis | |
dc.date.updated | 2019-04-04 | |
dc.contributor.department | Psikoloji Anabilim Dalı | |
dc.subject.ytm | Children | |
dc.subject.ytm | Child behavior | |
dc.subject.ytm | Peer relationships | |
dc.subject.ytm | Peer interactions | |
dc.subject.ytm | Peer observation | |
dc.subject.ytm | Communicative behaviours | |
dc.subject.ytm | Lie | |
dc.subject.ytm | Rules | |
dc.identifier.yokid | 10228487 | |
dc.publisher.institute | Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
dc.publisher.university | KOÇ ÜNİVERSİTESİ | |
dc.identifier.thesisid | 535062 | |
dc.description.pages | 124 | |
dc.publisher.discipline | Diğer | |