Sohbetnâme-i Muhammed Murâd Buhârî (Metin ve inceleme)

Abstract

Bu çalışma, Hüseyin Lâdikî tarafından şeyhi Muhammed Murâd Buhârî'ninBursa'da ikameti sırasında, sohbet meclislerinden derlenen Sohbetnâme-iMuhammed Murâd Buhârî adlı eserin incelenmesi, tenkitli metni, bugünküTürkçeye aktarımı ve metinde geçen tasavvuf terimlerinin sözlüğünden oluşmaktadır.Giriş bölümünde menâkıbnâme ve sohbetnâme türlerinin tanımlarına yerverilerek her iki türün de başlangıcından XVIII. yüzyıla gelinceye kadarki seyriüzerinde durulmuştur. Birinci bölümde Muhammed Murâd Buhârî'nin hayatı,eserleri, sohbetnâmesi, eserin nüsha tavsifleri, üslup-dil ve muhteva özellikleri elealınmıştır. İkinci bölümde, biri Süleymaniye Kütüphanesi (Murad BuhariKoleksiyonu, nr. 256), diğeri İ.B.B. Atatürk Kitaplığı'nda (Osman Nuri ErginYazmaları, nr. 883/12) bulunan eserin nüshaları esas alınarak tenkitli metnihazırlanmıştır. Üçüncü bölümde ortaya konan metnin bugünkü Türkçeye aktarımıyapılmıştır. Dördüncü bölümde ise sohbetnâme metninde yer alan tasavvufterimlerinin sözlüğü hazırlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Murad Buhârî, Hüseyin Lâdikî, sohbetnâme, menâkıb,tasavvuf, Nakşibendîlik.

This work consists of analysis, critical edition, adaptation into currentTurkish, and dictionary of sufism terms of Sohbetnâme-i Muhammed MurâdBuhârî, which was compiled by Hüseyin Lâdikî at the conversation circles of hissheikh Muhammed Murâd Buhârî, when he had stayed in Bursa.The introduction of this work includes definitions of the genres menâkıbnâmeand sohbetnâme and progress of both genres until XVIIIth century. In the firstchapter, Muhammed Murâd Buhârî's life and works, his sohbetnâme, descriptions ofits copies and stylistic, linguistic aspects and contents of the sohbetnâme arediscussed. The second chapter is the critical edition of the sohbetnâme, based on thecopies located at Süleymaniye Kütüphanesi (Ms. Murad Buhari 256) and İ.B.B.Atatürk Kitaplığı (Ms. Osman Nuri Ergin 883/12). The third chapter includes theadaptation of the original work into current Turkish. The fourth chapter includes thedictionary of sufism terms which are mentioned in the text.Keywords: Murad Buhârî, Hüseyin Lâdikî, sohbetnâme, menâkıb, sufism, Naqshbandi.