Çevresel östrojen Bisphenol A`nın tavukların genital organları üzerine etkileri

Abstract

Çevresel östrojenlerin, memeli ve kanatlı hayvanların genital sistemlerinin gelişimi ve fonksiyonu ile ilgili bazı olumsuz etkileri araştırmalarda gösterilmiştir. Yüksek dozlarda çevresel östrojenlerin etkileri incelenmesine karşın, çok düşük dozlarda etkileri tam olarak açıklığa kavuşmamıştır. Bu çalışmada, embriyonal dönemde bir çevresel östrojen olan Bisphenol A (BPA) ve sentetik östrojenlerden Dietilstilbestrol (DES) verilen civcivlerin gelişimi ve erginlikte genital organları üzerine etkisi histolojik yöntemlerle incelendi. Çalışmamızda beş grup oluşturuldu. Yumurta içerisine kontrol grubunda sadece taşıt madde, deney gruplarında ise BPA (67 µg/g ve 134 µg/g), DES (0,02 µg/g ve 0,2 µg/g) enjekte edildi. 21. haftada tavukların oviduktundan örnekler alındı. Hazırlanan parafin kesitlere Crossmann'ın üçlü boyaması, PAS, AB, performik asit/AB boyamaları uygulandı ve ER? reseptör işaretlenmesi yapıldı. Araştırmanın sonucunda; BPA (67 µg/g ve 134 µg/g) grubunda yumurtadan civciv çıkım oranı diğer gruplara göre az bulundu (P ? 0,01). Bazı tavuklarda DES (0,2 µg/g) ve BPA (134 µg/g) gruplarında sağ ovidukt gelişimi ve sol oviduktta bozukluklar saptandı. İnfundibulum, magnum, isthmusta deney gruplarındaki histolojik bulguların kontrole göre benzer olduğu görüldü. BPA (134 µg/g) ve DES (0,2 µg/g) gruplarında uterus bez yoğunluğunun ve tunika mukoza kalınlığının kontrol ve diğer deney gruplarına göre azaldığı görüldü (P ? 0,01). ER? reseptörü infundibulumun yüzey epiteli ve tubuler bez epitelinde, magnum, isthmus ve uterusta ise tubuler bezlerin epitelinde pozitif işaretlendi. Araştırmamızda yüksek dozlarda BPA ve DES'in embriyo gelişimini olumsuz etkillediği bu etkinin erginlik döneminde daha zayıf olduğu sonucuna varıldı.Anahtar Kelimeler: Bisphenol A, dietilstilbestrol, tavuk, ovidukt, ER?

It has been extensively investigated that environmental estrogens have adverse effects on mammals, development of birds and function of their reproductive organs. In spite of the fact that effects of administration of environmental estrogens at high dose are investigated, the effects of the administration at low dose is not apparently seen. In this study, the development of embryo, given Bisphenol A (BPA), an environmental estrogen and Diethystilbestrol (DES), a synthetic estrogen in embrynal period, and their reproductive organs in adult are examined by histological methods. Five groups have been formed in our study. In ovo only vehicle substance in control group and in experimental groups, BPA (67 µg/g and 134 µg/g) and DES (0, 02 µg/g and 0,2 µg/g) were injected. In the twenty first week, specimens were taken from oviduct of hens. Crossman's Triple Stain, PAS, AB, performic acid/ AB colouring were applied to the prepared paraffin sections and ER? receptor were labelled. As a result of the research, it was observed that the hatching proportion in BPA (67 µg and134 µg/g) was lesser than the other groups (P<0,01). In some hens, it has been reported to cause right oviduct development and left oviduct disorders in DES (0,2 µg/g) and BPA (134µg/g) groups. According to the control, it was stated that histological results are similar in infundibulum, magnum, isthmus experimental groups. In BPA (134 µg/ g) and DES (0,2 µg/g) groups, uterine tubular glandular density and thickness of tunica mucosa were getting lesser than that of control and other experimental groups (P<0,01). ER? receptor, in the luminal epithelium of infundibulum and tubular glandular epithelium, and in magnum, isthmus and uterus and in tubular glandular epithelium were labelled as positive. Our results indicated that administration of BPA and DES at high dose affects embryo development in a negative way and this adverse effect was seen less in adult period.Key Words: Bisphenol A, diethystilbestrol, hen, oviduct, ER?