Çeşitli kök kanalı Post`larının diş kökünde oluşturdukları streslerin in vitro olarak iki farklı yöntem (Universal Test Cihazi Ve FEM Analizi) ile incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 4 farklı post materyalinin (titaniyum post, kuartz fiber post, cam fiber post ve kontrol grubu olarak döküm post-core), stres dağılımlarının, üniversal test cihazı ve üç boyutlu sonlu elemanlar analizi olmak üzere, iki farklı yöntem kullanılarak değerlendirilmesidir.Çalışmada 80 adet tek köklü diş kullanılmıştır. Dişlerin kuron kısmları, mine-sement birleşiminden 1 mm yukarıda olacak şekilde frez yardımıyla uzaklaştırılmıştır. Dişlere kök kanalı tedavisi uygulanmış ve dik olarak akrilik bloklara gömülmüş ve post boşlukları açılmıştır. Hazırlanan `post-core' örneklerine `Schimadzu' Test Cihazında baskı kuvveti uygulanmıştır. Bulguların istatistiksel analizi SPSS 10.01 paket programı ile yapılmış ve `ANOVA', `Tukey HDS' karşılaştırma testi uygulanmıştır.`ANOVA' test analizi, stres ölçüm değerlerinin, deney ve kontrol grupları arasında ileri düzeyde anlamlı farklılık olduğunu göstermiştir (p<0,01). Kuartz fiberin en yüksek basma direncine sahip post materyali olduğu, bunu sırasıyla cam fiber, titaniyum ve döküm `post-core' (kontrol grubu) sistemlerinin izlediği ancak bu farkın deney grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık oluşturmadığı gözlenmiştir (p>0,05).Çalışmanın ikinci bölümü olan FEM analizinde ANSYS programı kullanılarak, yükleme testine giren post sistemlerinin, `üç boyutlu sonlu elemanlar yöntemi' ile üst orta keser dişin 4 matematiksel modeli oluşturulmuştur. Modellerin kesici kenarlarına 45 derece eğim ile 100 N kuvvet uygulanmıştır.FEM analizinden elde edilen bulgulara göre, en yüksek stres değerleri dişin palato- servikal bölgesinde gözlenmiştir. Bu değerleri sırasıyla artarak titaniyum post, döküm `post-core' (kontrol grubu), cam fiber ve kuartz fiber post sistemi oluşturmuştur.Çalışmamızdan elde edilen sonuçlar doğrultusunda; dentine benzer elastik modülüne sahip post sistemlerinin, zayıflamış diş köklerini daha iyi destekleyebildiği ve gelen kuvvetleri dentine azaltarak iletebildiği gözlenmiştir.

The aim of this study was to analyse the stress distribution of four post systems (titanium post, quartz fiber post, glass fiber post and as control group cast post-core) by using two different methods. The first method was a conventional fracture strength test and the second was a finite element stress-analysis method (FEM). For the conventional fracture strength test, 80 extracted teeth with single root were used. The crown of each tooth was removed 1 mm. above the cementoenamel junction. Endodontic treatment were applied on the teeth. The roots were embedded in acrylic blocks with the help of a parallelometer, their long axis being perpendicular to the horizontal plane. Post spaces were prepared and restored with post-core systems. A loading force was applied to the samples at a crosshead speed of 0,5 mm/min at an angle of 45 degrees to the long axis of the tooth.The results were compared by using the `One-way Anova? test and for comparison of the mean values were performed by `Tukey HDS? test.Analysis of `One-way Anova? test revealed statistically significant difference between the test groups and the control group (p<0.01). Quartz fiber showed the highest compressive strength but it was not significantly different from the other test groups (p>0.05) followed by glass fiber, titanium and control group respectively.For FEM analysis, a pseudo three-dimensional model of a maxillary central incisor, theoretically restored with the same post systems, were used. The analysis was performed by using the `ANSYS? program.A load of 100 N at an angle of 45 to the longitudinal axis was applied at the palatale surface of the crown. FEM analysis showed that the highest stress was induced at the palatinal-cervical region and the order of the post material based on stress magnitude started with material that induced highest stress was titanium post, cast `post-core? (control group) , glass fiber post and quartz fiber post.Results indicated, that post systems with elastic modulus similar to that of dentin could reinforce weakened root and reduce the stress in dentin.