M.ö. İkinci binyılda Kizzuwatna tarihi ve tarihi coğrafyası

Abstract

Anadolu'nun güneyinde, yaklaşık olarak Çukurova Bölgesi'nde yer alanKizzuwatna Bölgesi ve bu bölgede yer alan Kizzuwatna Devleti, bulunduğu coğrafikonum sebebiyle dönemin önemli güçleri olan Mittani ve Hitit Devletlerinin ilgisahası içindedir. Kizzuwatna'nın henüz yazılı bir arşivi bulunmadığından,Kizzuwatna hakkında ki bilgilere Hitit, Mısır ve Alalah arşivlerinden ulaşılmaktadır.Çalışmanın birinci bölümünde Kizzuwatna hakkında doğrudan ve dolaylıolarak bilgi veren kaynaklar toplanıp Kizzuwatna sözcüğünün etimolojik kökeniincelenmiştir. İkinci bölümde ise, Hitit, Alalah ve Mısır kaynaklarından yolaçıkılarak Kizzuwatna Devleti'nin siyasi tarihi incelenmiştir. Çalışmada, KizzuwatnaDevleti'nin Hitit Devleti ile yaptığı altı antlaşma ve Alalah Krallığı ile yaptığı birantlaşma incelenip Kizzuwatna'nın bağımsız bir devletken izlediği politika ortayakonmuştur. Kizzuwatna'nın Hitit hâkimiyetine girmesi sonrasında daHitit kültürtarihinde oynadığı rol ele alınmıştır. Çalışmanın tarihi rekonstrüksiyonu yapılırken,Hititçe metinlerin transkripsiyonuna ve çevirisine, Akkadça metinlerin ise yalnızçevirilerine yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, Kizzuwatna'nın yaklaşıkolarak yer aldığı Çukurova coğrafyası da incelenmiş ve yazılı kaynaklardan yolaçıkılarak Kizzuwatna'da yer aldığı bilinen, lokalizasyon yapılma ihtimali dahayüksek olan bazı kentler incelenip bölgenin sınırları yaklaşık olarak çizilmiştir.

Kizzuwatna Region located inside Çukurova Region, in the south ofAnatolia, and Kizzuwatna State located in this region are in the interest of Mittaniand Hittite States, which are important forces of the period due to its geographicallocation. Since Kizzuwatna has not yet had a written archive, information aboutKizzuwatna is available from the archives of Hittite, Egypt and Alalah.In the first part of this thesis, the sources giving information directly andindirectly about Kizzuwatna were gathered and the etymological roots of the wordKizzuwatna were examined. In the second part of the thesis, the political history ofthe Kizzuwatna State was investigatedthrough the Hittite, Alalah and Egyptiansources.In this study, Kizzuwatna State's six treaties with the Hittite State and atreaty with the Kingdom of Alalah were examined and Kizzuwatna's policy wasfollowed as an independent state.After Kizzuwatna entered under the Hittite dominance, the role he played inthe history of Hittite culture was taken up. While the historical framework of thethesis was drawn, Hittite texts were included in the transcription and translation, andAkkadian texts were translated only.In the third part of the thesis, the geography ofÇukurova, where Kizzuwatna is approximately located, was examined and theboundaries of the region were drawn approximately by examining some of the citieswith high probability of localization known to be located in Kizzuwatna with thehelp of written sources.