Bilgisayarlı tomografi kullanılarak diz protezinin ideal komponent büyüklüğünün öngörülmesi

Abstract

ÖZET Özsar, Banş Kemal, `Bilgisayarlı Tomografi Kullanılarak Diz Protezinin İdeal Komponent Büyüklüğünün Öngörülmesi` Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Kırıkkale, 2004 Total diz artroplastisinde femoral komponentin büyüklüğünü belirlemek için pek çok yöntem olmasına rağmen, günümüzde bu yöntemler kendilerine göre sorunlar ile cerrahları özellikle ameliyat öncesi yanılgıya düşürmektedirler. Günümüzde en çok kullanılan yöntem direk grafiler üzerine yerleştirilen şablonlar ile yapılan ölçümlerdir. Femoral komponentin ameliyattan önce ideal büyüklüğünü öngörmek için direk grafiler ve şablonlar yardımıyla yapılan yöntem ile bilgisayarlı tomografi skenogramlan kullanılarak geliştirilen yöntem bu çalışmada karşılaştınlmıştır. Çalışma, kuru kemiklerde, kadavrada ve Total diz protezi ameliyatı ile tedavi endikasyonu konmuş gonartroz hastalarında olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, kuru kemiklerin ve kadavra femurlarmın direk grafileri elde edilip bunlara şablonlar yerleştirilmiş ve yapılan ölçümler kayıt edilmiştir. Ardından kuru kemik ve kadavralara bilgisayarlı tomografi skenogramlan çekilip femoral komponent büyüklüğünü öngörmek için ölçümler yapılmıştır. Daha sonra posterior referans sistemine göre kuru kemikler ve kadavra femurlan uygun biçimde osteotomize edilip altın standart değerler elde edilmiş ve direk grafilerden ve bilgisayarlı tomografi skenogramlarmdan elde edilen değerler ile karşılaştınlmıştır. Çalışmaya bundan sonra Total diz protezi ameliyatı ile tedavi endikasyonu konmuş gonartroz hastalan ile devam edilmiştir. Benzer şekilde hastalann ameliyat öncesi direk grafileri ve bilgisayarlı tomografi skenogramlan elde edilip, her iki yöntemin kendine özgü ölçüm yöntemleri uygulanmış ve sonuçlar kayıt edilmiştir. Hastalann femurlan ameliyat esnasında distal ve anterior osteotomi yapıldıktan sonra posterior referans sistemine göre ölçülüp altın standart değerleri bulunmuştur. Altın standart değerler ile direk grafiler ve şablonlar kullanılarak yapılan yöntemin sonuçlan ve bilgisayarlı tomografi kullanılarak yapılan yöntemin sonuçlan birinci, ikinci ve üçüncü aşamalarda T-İstatistiği kullanılarak karşılaştınlmıştır. Bu değerlendirmelere göre üç aşamada da Bilgisayarlı TomografiVI Skenogramı ile elde edilen ölçümlerin ideal değerler ile arasında fark olmadığı ve direk grafiler ile yapılan ölçümlerin ideal değerlerden belirgin farklılık gösterdiği bulunmuştur. Anahtar kelimeler; Femoral komponent büyüklüğünü ölçme, diz artroplastisi, bilgisayarlı tomografi

vıı ABSTRACT Özsar, Barış Kemal, `Computerized Tomography Scanograms In Anticipating Ideal Femoral Component Size`, Universty of Kırıkkale, Faculty of Medicine, Department of Orthopaedics and Travmatology Thesis, Kırıkkale, 2004 Although there are many methods for anticipating the ideal femoral component size, these methods preoparetively are not reliable for surgeons since the problems of their own. The current method for sizing is using the templates for the roentgenograms of the patient. The present study, the accuracy of femoral component sizing with templates on roentgenograms and sizing with computered tomoghraphy scanograms are compared. There were three steps of the study. First was performed with twenty naked femora, second was performed with four cadaver femora. The third step was performed on the osteoarthritic patients that would manage with total knee arthroplasty. The roentgenograms of the cadaver femora and the naked femora were firstly obtained. Sizing with templates on the roentgenograms were performed. Then CT Scanograms of them were prepared and the same measurement of the femora were done by using the scanograms and softwares of the CT. By the means of posterior refference system the anterior cortex of femora were osteotomized and the real values of the femoral sizes (ideal Femoral Size) were record. The third step of the study was performed with the ostheoartritic patients which had the indications for total knee arthroplasty. Preoperative femoral sizing of the patients were performed with the templates and with the CT Scanograms. During the operation the antero posterior distance of the femora which is essential for. component sizing, measured with a caliper. Results of the femoral measurements of the templates and CT scanograms of the each step were analyzed statistically. T-Test were used for this study. There was no significance between the tomographically anticipated ideal femoral component size and the ideal femoral size values of the each three step. There was difference between roentgenographically anticipated femoral size and ideal femoral values.vııı Key words: femoral component sizing, knee arthroplasty, computerized tomography