Çocukluk çağı idrar yolu enfeksiyonu olgularının retrospektif incelenmesi

Abstract

ÖZET Özyazıcı, A, Çocukluk Çağı İdrar Yolu Enfeksiyonu Olgularının Retrospektif Taranması, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Kırıkkale, 2004 Erken tanı ve uygun tedavi ile, erişkin yaşta bile süregelen sorunlara neden olabilen idrar yolu enfeksiyonları (İYE) çocuklarda en sık görülen enfeksiyonlardan birisidir. Kliniğimize başvuran olgular içerisinde İYE'nin, görülme sıklığı ve morbiditesini belirlemek ve ileriye yönelik uygun tedavi kullanımını sağlamak amacıyla bu araştırma planlandı. Çalışmaya, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine Haziran 2000-Haziran 2004 tarihleri arasında başvuran yaşları 0-16 arasında değişen 15.846 hastadan idrar kültürü pozitif olan 102 (% 0,6) hasta alındı. Hasta dosyalan başvurma yakınmaları, fizik muayene, tam idrar tetkik bulguları, idrar kültürü - antibiyogram, abdominal ultrasonografı, voidingsisto- üreterografı, sintigrafık sonuçları açısından incelendi. Hastaların 72'si (% 70.5) kız, 30'u (% 29,5) erkek idi. Yaşlara göre gruplandığmda üçü (% 2,9) yenidoğan, 34'ü (% 33,4) 1-12 ay arası, 32'si (% 31,3) 1-5 yaş arası. 30'u (% 29,4) 5-12 yaş arası ve üçü (% 2,9) 12 yaş üzeri idi. Yaş gruplarına göre hasta semptomları arasındaki fark anlamlı bulundu (p < 0,05). Hastaların % 19,6'sında nitrit testi pozitifti (sensitivitesi % 19,6, spesifıtesi % 95,2). Direkt mikroskobide bir alanda beş lökositin bulunması alt sınır olarak alındığında sensitivite % 33 ve spesifıte % 84 bulundu. Nitrit pozitifliği ile direkt mikroskopi arasında anlamlı ilişki saptandı (p < 0,05). İdrar kültürü sonuçlarına göre Escherichia coli (E. coli) İYE etkeni olarak ilk sırada yer aldı. Antibiyogram sonuçlarına göre ampisiline % 75 ve TMP/SMX'e % 34 oranında direnç saptandı. Hastaların yalnızca dokuzunda (% 8,8) ultrasonografide (USG) anlamlı bozukluklar saptandı. Voidingsistoüreterografı (VSUG) sonuçlarına göre 12 (% 11,7) hastada vezikoüreteral reflü (VUR) saptandı. 99mTeknesyum Dimerkaptosuksinikasit sintigrafisi (DMSA) yapılan 10 hastadan beşi normal, üçü renal skarla ve ikisi akut enfeksiyonla uyumlu olarak değerlendirildi.Sonuç olarak çocukluk çağında yaş gruplarına göre İYE etkenleri ve antibiyotik kullanımı gözden geçirilerek direnç gelişen antibiyotiklerin kullanımının sınırlı tutulması gerektiği ve İYE geçiren olgularda izlem ve tedavi yönlendirilmesi için görüntüleme yöntemlerinden yararlanılması gerektiği vurgulanmıştır. Anahtar kelimeler: İYE, VUR, USG.

VI 1 ABSTRACT Özyazıcı A, Retrospective Research of The Urinary Tract Infections in Childhood, University of KIRIKKALE, Faculty of Medicine, Department of Pediatrics, Speciality Thesis, KIRIKKALE, 2004 Urinary tract infections (UTI) are one of the most frequently seen infection in children. This study was planned to determine the incidence, morbidity and appropriate treatment of the disease. Hundred and two patients with positive urinary culture were chosen among 15.846 patients (ranged between 1-16 years) who were addmitted to Kırıkkale University Medical Faculty Department of Pediatrics between June 2000 and June 2004. Patient files were investigated with respect to presenting complaints, abnormal physical examination, complete urine analysis, urinary culture- antibiogram, abdominal ultrasonography,' voiding cystourethrogram, and scintigraphy results. Seventyone of the patients (70,5 %) were female and 29 ( 29,5 %) were male. Three of the cases (2,9%) were newborn. 34 (33,4 %) were between 1-12 months, 32 (31,3 %) were between 1-5 years. 30 ( 29,4 %) were between 5-12 years and 3 (2,9 %) were over 12 years. There was no relation between ages of the patients and presenting complaints. Sensivity and specifity of the nitrite test was 20 %, and 96 % respectively. When lower limit of leukocyte seen in direct microscopy is taken as 5. the sensitivity was 33 % and the specificity was 84 %. There was a significant relation between nitrite positivity and direct microscopy (p < 0.05). E.coli was the most frequent pathogen in the urine culture. Resistance to ampicilline was 75 % and TMP/SMX was 34 %. A significant disorder was found in ultrasonography only in 9 patients (8,8 %). Vesicoureteral reflux were noted in 12 (11,7 %) of the patients in voiding cystourethrogram. DMSA were performed in 10 cases (five normal, three with renal scar, two with acute infection). In conclusion, frequent usage of certain antibiotics with a significant risk of resistance development in UTI should be restricted. It is crucial to follow the UTI cases with USG in the early phase, VSUG and DMSA should be planned when necessary. Keyword: UTI, VUR, USG