Arap dilinde istiare ve Kur`an meallerindeki istiareli üsluplar

Abstract

Arap Dilinde tedvîn edilmiş ilk kitap olan Kur'an, yüzyıllar boyunca birçok insanın ilgisini üzerine çekmiştir ve halihazırda bu ilgi devam edegelmektedir. Nâzil olduğu dönem itibarıyla kaynak dil okuyucusu açısından açıkça anlaşılabilir iken, daha sonraki asırlarda özellikle kaynak dil okuyucusu olmayan milletlere mensup insanların İslâm dinini kabul etmeleriyle beraber çeşitli anlama problemleri ortaya çıkmıştır. İslâm dininin en önemli kaynağı olan Kur'an, kaynak dil okuyucusu için olduğu kadar erek dil okuyucusu için de önemlidir. Buna binâen, erek dile çeviri yapılması ihtiyacı hasıl olmuş, ancak yapılan bu çevirilerde kimi zorluklarla karşılaşılmıştır. Kur'an'ın dinin temel kaynağı olmasının yanı sıra edebî bir üslûbu da hâiz olduğu düşünüldüğünde, erek dile yapılan çevirilerde karşılaşılacak olan zorluklar daha belirgin hale gelmektedir.Bu çalışmada; istiâreli ifadeler içerip kaynak dil okuyucusu için anlaşılabilir olan kimi ayetlerin, erek dile -ki çalışmamızda Türkçeye yapılan çeviriler incelenecektir- yapılan çevirilerinde ilgili ayetlerin içerdiği istiârî ifadelerin korunup korunmadığı problemi klasik tefsir kitaplarından istifâde edilerek örneklem olarak seçilen mealler üzerinden incelenecektir.Anahtar Kelimeler: Kur'an, Meal, Belâgat, İstiâre, Çeviri.

The Qur'an which is the first compiled book in Arabic language, has attracted many people over the centuries and this interest is still ongoing. While it can be clearly understood by the source language reader at the period in which it emerged, in the following centuries various understanding problems have arisen with the acceptance of the religion of Islam by people belonging to different nations, especially those who are not source language readers. The Qur'an, which is the most important source of Islamic religion, is important for the target language reader as well as for the source language reader. In this context, the need to translate to the target language has arisen, but some difficulties have been encountered in these translations. When the Qur'an has been considered to be a basic source of religion as well as carrying a literary style, the difficulties encountered in translations into the target language becomes more apparent.In this study, whether including metaphoric expressions in the translations of some of the ayat into target language–in our study, Turkish translations will be examined- which contain metaphoric expressions and are understandable for source language reader are preserved or not, will be examined through the selected translations of the Qur'an, by taking reference the classical tafsir books.Key Words: Qur'an, Translation of Qur'an, Rhetoric, Metaphor,Translation.