İznik Bizans Devleti tarihi kuruluş devri (1204-1214)

Abstract

Papa III. Innocentius tarafından planlanan Dördüncü Haçlı Seferi (1202-1204), Mısır yerine Bizans'ı hedef aldı. 13 Nisan 1204'de İstanbul'u zapt eden Haçlılar, burada 1204'den 1261'e kadar sürecek 57 yıllık bir devlet kurdular. Yunanistan'da da devletler kuran Latinler buna rağmen Bizans İmparatorluğu'na kesin olarak son veremediler. Zira imparatorluk parçalanırken I. Theodoros Laskaris İznik'te, Mikhail Komnenos Dukas Epiros'ta ve Aleksios ve David Komnenos kardeşler de Trabzon'da yeni devletler kurmuşlardı. Bizans'ın devamı olan bu devletler içinde en fazla öne çıkan İznik Bizans Devleti oldu. Daha 1205 yılında Latinler karşısında yok olma tehlikesiyle karşılaşan fakat Bulgar Kralı Kaloyan'ın 1205 yılında Latinlere vurduğu ağır bir darbe sayesinde rahatlayan Laskaris 1207 yılında Bulgarlarla ittifak kurdu ve bu ittifakı 1209 yılında yeniledi. 1211 yılında İstanbul'u kuşatma planları yapmasına rağmen Selçuklu tehdidi sebebiyle gerçekleştiremeyen Laskaris'in Latinlerle mücadelesi daha sonra Anadolu'da devam etti ve ardından Nif'te (Nymphaion) iki taraf arasında bir antlaşma imzalandı. Laskaris'in diğer rakibi David Komnenos ise hâkimiyetini batıya doğru genişletmeye çalışıyordu. Fakat Laskaris, David'in bu ilerleyişini durdurdu ve 1214 yılında onu ağır bir mağlubiyete uğrattı. Laskaris için Anadolu'daki en önemli tehlike Türkiye Selçuklu Devletiydi. Bizans'ın merkezinin Anadolu'ya kayması eski Bizans-Selçuklu mücadelesini tekrar şiddetlendirmişti. Laskaris, Latin ve David Komnenos tehlikesi sebebiyle 1205'te I. Gıyâseddin Keyhüsrev'in kayınpederi Manuel Mavrozomes'i Phrygia'da tanımak zorunda kaldı fakat Keyhüsrev'in Laskaris'ten İznik tahtını III. Aleksios Angelos'a terk etmesini istemesi iki devleti karşı karşıya getirdi. Sonuçta 1211 yılındaki Alaşehir Savaşı'nda Selçuklular mağlup oldu ve savaştan sonra 50 yıl boyunca geçerliliğini koruyacak bir antlaşma imzalandı.

The Fourth Crusade (1202-1204), planned by Pope Innocentius III, targeted Byzantium instead of Egypt. Crusaders seized Constantinople and here established a state that had lasted fifty seven years (1204-1261). Although Latins found many small-large states in the Greece, they could not put an end to the Byzantine Empire completely. Because while the empire was breaking into pieces, new states were found by Theodoros I Laskaris in Nicaea, by Michael I Komnenos Doukas in Epiros and by Alexios and David Komnenos brothers in Trebizon. Among these Byzantine successor states the most distinguished one was the Nicaean Empire. As early as 1205 Laskaris faced the danger of extinction in the face of the Latins but thanks to the Bulgarian King Ioannitsa's devastating blow on the Latins in the year of 1205, Laskaris relieved and formed an alliance in 1207 with Bulgars and renewed it in 1209. Although Laskaris planned to siege Constantinople in 1211, because of Saldjuḳ threat his plans failed. Then his struggle with the Latins continued in Anatolia and in Nymphaion a treaty was made between two sides. David, the other rival of Lascaris, was trying to extend his dominance westward. But Laskaris stopped David's progress and in 1214 defeated him heavily. For Lascaris the most important danger in Anatolia was The Saljūḳs of Rūm. The transference of the Byzantine center to Anatolia intensified the old Byzantine-Seljūḳ conflict. Because of the threats of Latin and David, in 1205, Laskaris had to recognize Manuel Mavrozomes, the father-in-law of Ghiyāth al-Dīn KayKhusraw I, in Phrygia. But KayKhusraw's demand for the abandonment of Nicaean throne from Laskaris on behalf of Alexios III, brought the two states against each other. Then, Seljūḳids defeated in the Battle of Antioch in Phrygia in 1211 and after the battle a peace treaty signed that lasted almost 50 years.