İntravenöz anestezik ajanların in-vitro damar yanıtları üzerine etkileri

Abstract

Propofol, tiyopental ve ketamin sık olarak kulanılan intravenözanestezik ajanlardır. Uygulamaları sırasında kardiyovasküler yan etkileresıklıkla rastlanmaktadır. Yapılan çalışmalarda ketamin dışındakilerinkardiyovasküler sistem üzerine ana etkisi, kardiyak kontraktilite ve sistemikvasküler dirençteki azalmaya bağlı olarak gelişen arteriyel kan basıncındadüşmedir. Bu çalışmada propofol, tiyopental ve ketaminin, damar düz kasıüzerine olan direkt etkileri incelendi. Đzole sıçan aort halkalarında, organbanyolarındaki Krebs solüsyonuna propofol, tiyopental ve ketamin 10-6, 10-5ve 10-4 M olacak şekilde eklendi. Vasküler yatakta kasıcı yanıtları incelemekiçin FE ve NA kullanıldı. Vazodilatör yanıtlar ise submaksimal kasılmışhalkalarda gevşetici etkisi olan ACh, SNP ve HA kullanılarak incelendi.Kullanılan kasıcı agonistlerden α1 reseptör aracılı etki gösteren FE yanıtlarıpropofol ve ketamin tarafından değiştirilmezken, tiyopentalin 10-4 Mkonsantrasyonunda arttığı ve 10-4 M propofol, tiyopental, ketamin varlığındayanıtlarda farklılık olduğu görüldü. α ve β reseptörleri aracılığı ile etkigösteren NA yanıtları ise 10-4 M propofol varlığında yüksekkonsantrasyonlarda azaldı. Tiyopental ve ketamin NA yanıtlarında anlamlı biretki göstermedi. 10-4 M konsantrasyonunda tiyopentalin en yüksekpropofolün en düşük yanıtlara neden olduğu saptandı. Endotel bağımlıgevşetici etkisi olan ACh yanıtlarında propofolün anlamlı farklılık yapmadığı, vitiyopentalin ACh'nin 10-6, 3x10-6, 10-5 M yanıtlarını değiştirdiği ve ketamininde ACh'nin 3x10-8, 10-7 M yanıtlarında anlamlı azalmaya neden olduğugösterildi Kullanılan anestezik ajanların 10-4 M konsantrasyonlarında ACh 10-8 M'da anlamlılık saptandı. 10-6 M ve 10-5 M konsantrasyonlarında farklılıkolmadığı görüldü. HA vazodilator yanıtları incelendiğinde, propofol 10-4 M'dayanıtların arttığı, tiyopental ve ketaminin varlığında ise farklılık göstermediğisaptandı. 10-4 M intravenöz anestezik ajanların, HA yanıtları incelendiğinde,propofolün arttırdığı tiyopentalin ise azalttığı, 10-6 M ve 10-5 Mkonsantrasyonlarında farklılık yaratmadığı görüldü. SNP ile sıçan aortundaelde edilen endotelden bağımsız gevşeme yanıtlarında propofol ve ketamininbir değişikliğe neden olmadığı, tiyopentalin ise SNP'nin 10-9- 3x10-7 Marasındaki yanıtlarında anlamlılık olduğu görüldü. Kullanılan intravenözanestezik ajanların 10-6 M konsantrasyonlarında SNP yanıtlarında bir farklılıkolmazken, 10-5 M'larında SNP'nin 10-7- 10-5 M yanıtlarında anlamlı olarakfarklı olduğu, 10-4 M'larının ise, SNP'nin 10-9-3x10-8 M yanıtlarında gruplararasında farklılık olduğu belirlendi. Bu çalışmada intravenöz anestezikajanların direkt vasküler düz kas tonüsü üzerine etkileri, kasılma ve gevşemeyanıtlarına bakılarak araştırıldı. Đzole sıçan torasik aortunda, tiyopentalinkasılma yanıtlarını artırdığı, tiyopental ve ketaminin damarların endotelbağımlı gevşeme yanıtlarını azalttığı, propofolün ise endotel bağımsızgevşeme yanıtlarını arttırdığı, bu etkilerin konsantrasyona bağlı olarakdeğişebileceği gösterildi. Mekanizmalara yönelik olarak daha ileriçalışmaların yapılması gerektiğini ve elde edilen sonuçlarla klinikuygulamada ortaya çıkan kardiyovasküler problemlere karşı daha rasyonel viiönlemler alınabileceğini, yeni tedavi protokollerine ışık tutulabileceğinidüşünüyoruz.Anahtar Kelimeler: Propofol, tiyopental, ketamin, vasküler, sıçan,aort

Propofol, thiopental and ketamine are frequently used intravenousanaesthetic agents. During their application cardiovascular side effects aregenerally observed. The studies show that the main effect of these agentswith the exception of ketamine is the decrease in arterial blood pressureresulted from the decrease in cardiac contractility and systemic vascularresistance. In this study direct effects of propofol, thiopental and ketamine,on vascular smooth muscle were investigated. Isolated rat aortic rings wereplaced in organ baths containing Krebs solution. Propofol, thiopental andketamine (10-6, 10-5 and 10-4 M) were added to this solution. FE and NA wereused to investigate vasoconstriction while ACh, SNP and HA were used toinvestigate vasodilation. FE, which is a α1 receptor agonist, responses werenot changed by propofol and ketamine, while were increased by 10-4 Mthiopental. Responses were altered in presence of 10-4 M propofol, thiopentaland ketamine. NA, which is a both α and β receptor agonist, responses weredecreased in higher concentrations by 10-4 M propofol; thiopental andketamine did not have a significant effect. Responses were highest withthiopental (10-4 M) and lowest with propofol (10-4 M). Endothelium-dependentACh relaxations were not altered by propofol; thiopental changed 10-6, 3x10-ix6, 10-5 M ACh responses while ketamine decreased 3x10-8, 10-7 M AChresponses. 10-4 M anaesthetic agents significantly affected 10-8 M AChresponse but 10-6, 10-5 M anaesthetic agents did not. HA relaxationresponses were increased by 10-4 M propofol but were not changed bythiopental and ketamine. Relaxation responses were highest with propofol(10-4 M) and lowest with thiopental (10-4 M). Endothelium-independent SNPrelaxations were not altered by propofol and ketamine while thiopentalaltered 10-9- 3x10-7 M SNP relaxation responses. There were significantdifferences on 10-7- 10-5 M SNP relaxation responses with 10-5 M ofanaesthetic agents and 10-4M of anaesthetic agents changed 10-9-3x10-8 MSNP responses. The direct effects of intravenous anaesthetic agents onvascular smooth muscle were investigated evaluating the responses ofcontractility and relaxation. It was observed that thiopental increasedvasoconstriction, thiopental and ketamine decreased the endotheliumdependentrelaxation response, while propofol increased endotheliumindependentrelaxation response of the isolated aorta of rat, and theseeffects might change depending on the concentrations. We think that furtherstudies concerning the mechanism are necessary, and it is possible to takerationale measures against cardiovascular problems encountered in clinicalpractise and to offer a solution for new treatment protocols, by these results.Key Words: Propofol, thiopental, ketamine, vascular, rat, aorta