Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda glukoz metabolizma bozuklukları, insülin direnci, IL6, TNF-?, CRP ve hsCRP düzeyleri

Abstract

Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda glukoz metabolizma bozuklukları, insülin direnci, IL6, TNF-?, CRP ve hsCRP düzeyleriObstrüktif uyku apne sendromu (Obstrüktif sleep apne sendromu) (OSAS) ile glukoz metabolizma bozuklukları ve artmış insülin direnci (İD) arasındaki ilişki iyi bilinmemektedir. Ayrıca OSAS'lı hastalarda lokal ve sistemik inflamasyonun artığını gösteren IL-6, TNF-?, CRP, ve hsCRP düzeyleri arteriosklerozis ve koroner arter hastalığı için risk faktörleridir. Biz bu çalışmada OSAS tanılı hastalarda glukoz metabolizma bozuklukları ve IL-6, TNF-?, CRP, hsCRP düzeyleri ile hastalığın derecesi arasındaki ilişkiyi inceledik. Bununla birlikte bu hastalarda hayat kalitesini ve hayat kalitesini belirleyen faktörleri araştırdık. Bu amaçla çalışmaya; tanı konulmuş Diabetes Mellius (DM)'u olmayan 109 OSAS tanılı hasta ile 18 sağlıklı birey kontrol grubu olarak alındı. Bu çalışmada OSAS'lı hastalarda İD kontrol grubuna göre yüksek bulundu. Ancak OSAS'lı hastalar hastalık şiddetine göre gruplara ayrıldığında İD açısından gruplar arası istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu. Ayrıca lineer regresyon analizinde OSAS'lı hastalarda apne hipopne indeksi (AHI), vucut kitle indeksi (VKİ)'inden bağımsız olarak İD'ini belirleyen önemli faktör idi. OSAS tanılı hastalarda tüm glukoz metabolizma bozuklukları %52.2 oranında görüldü. Bu bozuklukları gruplara ayırdığımızda tüm OSAS'lı hastalarda bozulmuş açlık glikozu (BAG) %24.7, bozulmuş glikoz toleransı (BGT) %12.84, DM %14.67 oranında saptandı. Çalışmamızda OSAS'lı hastalar hastalık şiddetine göre gruplara ayrıldığında tüm glukoz metabolizma bozuklukları, hafif OSAS grubunda %33, orta OSAS'lı hastalarda %50, ağır OSAS'lı hastalarda % 61.8 oranında görüldü. Bu çalışmada OSAS'lı hastalarda hsCRP, CRP, TNF-? ve IL-6 düzeyleri kontrol grubundan istatistiksel olarak yüksek bulundu. Linear regresyon analizine göre TNF-? ve IL-6'yı hastalık şiddeti, hsCRP ve CRP'yi ise VKİ belirliyordu. Tüm kişilerde İD ile IL-6 ve TNF-? arasında basit korelasyon ve lineer regresyon analizinde pozitif ilişki görüldü. Çalışmamızda OSAS'lı hasta grubunda hayat kalitesinin fiziksel ve mental sağlık komponentleri kontrol grubundan daha düşük olmasına rağmen fark istatistiksel öneme erişmiyordu. Ancak linear regresyon analizinde OSAS'lı hastalarda mental sağlık VKİ ve gündüz aşırı uykululuk hali ile ve fiziksel sağlık da VKİ ile negatif ilişkili bulundu. Buna göre, OSAS'lı hastalardaki hayat kalitesini hastalık şiddeti değil obezite ve gündüz aşırı uykululuk halinin belirlediği sonucuna varıldı. OSAS'lı hastalarda hastalık şiddeti arttıkça glukoz metabolizma bozukluklarının görülme sıklığı artmıştır. OSAS'lı hastalarda hsCRP, CRP, TNF-? ve IL-6 düzeylerinin yüksek olması kardiovasküler mortalite ve morbidite için risk artışının varlığını gösterir.Anahtar Kelimeler: Obstrüktif uyku apne sendromu, glukoz metabolizma bozuklukları, insülin direnci, inflamasyon.

Glucose metabolism disorders, insulin resistance, levels of IL6, TNF-?, CRP, and hsCRP in obstructive sleep apnea syndromeThe relationship between Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) with increased disorders of glucose metabolism and insulin resistance (IR) is not well known. Moreover, increased levels of IL-6, TNF-?, CRP and hsCRP showing local and systemic inflammation in patients with OSAS are risk factors for coronary artery disease and arteriosklerosis. In this study, the relationship between glucose metabolism disorders and IL-6, TNF-?, CRP, hsCRP levels with the degree of illnes in patients with OSAS were investigated. In addition, quality of life in patients with OSAS and the related factors were studied. For this purpose 109 patients with OSAS in whom Diabetes Mellitus (DM) was not previously diagnosed and 18 healthy individuals were recruited as a control group. In this study, in patients with OSAS IR was found to be higher compared to the control group. However, IR is not different among groups when the patient with OSAS were divided into groups. In addition, apnea hypopnea index (AHI) is the most important factor revealing IR independent of body mass index (BMI), in linear regression analysis. All glucose metabolism disorders in patients with OSAS were seen at an overall rate of 52.2%. When these disorders have been seperated into groups, impaired fasting glucose (IFG) was detected in 24.77%, impaired glucose tolerance (IGT) in 12.84%, and DM was detected in 14.67% of the patients. When the patients with OSAS were seperated into groups according to the severity of the disease, glucose metabolism disorders were found to be 33% in mild OSAS, 50% in moderate and 61.8% in severe OSAS. In this study, hsCRP, CRP, TNF-?, and IL-6 levels in patients with OSAS were significantly higher than the control group. According to linear regression analysis, severity of the disease determined TNF-? and IL-6, whereas BMI determined hsCRP, and CRP levels. In all individuals, there was a positive relationship between IR with IL-6 and TNF-? in simple correlation and linear regression analysis. Although the difference did not reach statistically significance, both physical and mental quality of life were impaired in patients with OSAS compared to the control group. However, there was a significant inverse relationship between mental health and excessive daytime sleepiness, BMI, as well as between physical health and BMI. While obesity and excessive daytime sleepiness determined the quality of life severity of illness didn?t have an effect on quality of life. In conclusion, frequency of glucose metabolism disorders was seen to be increased in patients with the severity of OSAS. High levels of hsCRP, CRP, TNF-?, and IL-6 indicated the increased risk for cardiovascular mortality and morbidity in patients with OSAS.Key Words: Obstructive sleep apnea syndrome, glucose metabolism disorders, insulin resistance, inflammation.