Esansiyel hipertansiyon hastalarında diurnal kan basıncı ritminin miyokard performans indeksi, endotel fonksiyonları ve aortik esneklik parametreleri üzerine olan etkisi

Abstract

Hipertansiyon dünyada ve ülkemizde sıklıkla giderek artan ve yarattığı komplikasyonlar nedeniyle toplum sağlığını tehdit eden oldukça önemli hastalıklardan birisidir. Hipertansiyon, ülkelere, ırka, cinsiyete, sosyoekonomik düzeye göre farklılıklar gösterse de görülme sıklığı kabaca yetişkin nüfusun %25'idir. Normal sağlıklı erişkinlerde kan basıncı nokturnal düşüş gösterir. Gece sistolik kan basıncı düşüşünün >%10 izlendiği kişilere ''dipper'', düşüşün <%10 olduğu kişilere ise ''nondipper'' denilmektedir. Nondipper grupta kardiyovasküler morbidite ve mortalitede artış mevcuttur. Miyokard performans indeksi (MPİ), birçok kalp hastalığında prognostik değeri olan, sistolik ve diyastolik performansın değerlendirilmesinde kullanılabilecek nispeten yeni bir indekstir.Bu çalışmamızda amacımız; esansiyel hipertansiyon hastalarında diurnal kan basıncı ritminin endotel fonksiyonlarına, miyokard performans indeksine ve aortik esneklik parametreleri üzerine olan etkisini araştırmaktır.Çalışmamıza 18 yaş üzeri esansiyel hipertansiyon hastaları ve hipertansif olmayan sağlıklı kontrol grubu dahil edildi. Hipertansiyon hastalarına 24 saatlik Ambulatuar kan basıncı monitörizasyonu (AKBM) yapılarak hastalar dipper ve nondipper hipertansif gruba ayrıldı. Çalışmaya 30 dipper, 31 nondipper hipertansif ve 25 sağlıklı kontrol olgusu alındı. Tüm bireylere brakiyal arterden akıma bağlı dilatasyon ve transtorasik ekokardiyografi ile aortik esneklik parametreleri ve miyokard performans indeksi ölçüldü.Gruplar yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi, sigara kullanımı ve biyokimyasal parametreler açısından benzer idi. Nondipper grupta beta bloker kullanımı dipper gruba göre fazla (p=0.023) olmakla beraber her iki grup arasında diğer antihipertansif ilaç kullanımı açısından fark yoktu. Akıma bağlı dilatasyon (ABG) değeri; kontrol grubunda dipper gruba oranla daha yüksek, dipper grupta ise nondipper gruba oranla daha yüksekti (sırasıyla p=0.003, p=0.023). MPİ değeri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0.110). Aortik strain ve gerilebilirlik indeksi; kontrol grubunda dipper gruba oranla daha düşük, dipper grupta ise nondipper gruba oranla daha düşük olduğu saptandı (sırasıyla AoStrain için p<0.001, p<0.001; AoDist için p<0.001, p<0.001). Aortik stiffnes indeksi; kontrol grubu ile dipper grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmazken, dipper ve nondipper hipertansif gruplar arasında nondipper grupta aortik stiffness indeksi daha büyük bulundu (sırasıyla p=0.087, p<0.001).Nondipper hipertansiyon; artmış endotel disfonksiyonu, azalmış aortik strain ve gerilebilirlik ve artmış aortik stiffness indeksi ile ilişkili bulunmuştur. Aynı şekilde dipper hipertansif hastalarda kontrol grubuna göre; artmış endotel disfonksiyonu, azalmış aortik strain ve azalmış aortik gerilebilirlik ile ilişkilidir. Ancak MPİ değerlerinde değişiklik ile ilişkili değildir. Dipper ve nondipper hipertansif hastalarda artmış kardiyovasküler riskin değerlendirilmesinde ABG ve aortik esneklik parametrelerinin değerlendirilmesinin daha yararlı olacağı, ancak MPİ'nin özellikle erken safhada yararının düşük olduğu söylenebilir.Hipertansiyon ve nondipper hipertansif alt gruplarda daha fazla artmış kardiyovasküler olay ve mortalite riski bulunmaktadır. Bu hastalara daha düzenli takip yapılmalıdır. Takiplerde AKBM'nin kullanım oranı artırılmalı ve daha yüksek riske sahip olan nondipper hastaların tespiti sağlanmalıdır. Böylece nondipper hipertansif hastalarda daha sıkı risk modifikasyonu ve kan basıncı kontrolü sağlanmaya çalışılması hastaların progresyonunda düzelme sağlayabilir.

Hypertension is principal problem increasing nowadays and threatens community health by its complications. In healthy adults, blood pressure levels decrease nocturnally. `Dipper? are the ones whose systolic blood pressure decrease >10% at night and `nondipper? are the whose ones systolic blood pressure decrease <10% at night. In the nondippers group cardiovascular morbidity and mortality are increased. Myocardial performance index (MPI) is a relatively new index which can be used in evaluation systolic and diastolic performance and may have prognostic value for a variety of heart diseases.Our aim in this study is to search for the effect of diurnal blood pressure on endothelial functions, myocardial performance index and aortic elasticity parameters in essential hypertensive patients.Our study comprised 30 dippers, 31 nondippers hypertensive patients and 25 healthy volunteers. Ambulatory blood pressure monitoring (ABPM) was hooked-up to hypertensive patients and they were grouped as dippers and nondippers. All individuals were measured by using flow mediated dilatation (FMD) from brachial artery and aortic elasticity parameters, MPI by used to transthoracic echocardiography.The groups are similar in term of age, sex, body mass index, using cigarette and biochemical parameters. In nondipper group, the use of beta blocker is higher than dipper group (p=0.023) but, there is no difference between dipper and nondipper hypertensive groups in term of using antihypertensive drugs. FMD in the control group were higher than dipper hypertensive group and in dipper hypertensive group FMD is higher than nondipper hypertensive group (respectively p= 0.003, p=0.023). There was no significant difference between the groups in terms of MPI (p=0.110). Aortic strain index was lower in control group than dipper hypertensive and nondipper hypertensive group (p<0.001, p<0.001 respectively), and distensibility index was lower in control group than dipper and nondipper hypertensive group (p<0.001, p<0.001 respectively). The index of aortic stiffness; there was no significant difference between the control and dipper hypertensive groups (p=0.087). However, the aortic stiffness index in nondipper hypertensive group was higher than dipper hypertensive group (p<0.001).In our study we found a relationship among nondipper hypertension and increased endothelial dysfunction, decreased aortic strain and aortic distensibility and increased aortic stiffness. Also, dipper hypertension related to increased endothelial dysfunction, decreased aortic strain and aortic distensibility. Nondipper hypertension known has more increased cardiovascular event and mortality risk. In this context, patients with hypertension should be followed with ABPM. Therefore nondipper hypertensive patients which have a higher risk can be identified. Thus, efforts for controlling blood pressure in nondipper hypertensive patients provide better risk modification.