Hipertansif hastalarda plazma pentraxin 3 (PTX3) seviyeleri ile fmd(flow-medıated dılatatıon) ve pulse wave analiz ile belirlenen noninvaziv endotelial fonksiyon göstergeleri arasındaki ilişki

Abstract

Hipertansiyon dünyada morbidite ve mortalitenin en önemli nedenlerindendir ve giderek artan bir halk sağlığı problemi haline gelmiştir. Hipertansiyon prevelansı genel popülasyonda %30-45 civarında tespit ediştir; bu oran yaşla birlikte artış göstermektedir ve ülkeden ülkeye değişiklikler vardır. Türkiye de bu oran PatenT2 çalışmasında tüm populasyonda %31,8 olarak tespit edilmiştir. Hipertansiyon neden olduğu uç organ hasarlarıyla da klinik açıdan büyük önem taşımaktadır. Subklinik organ hasarının genel kardiyovasküler riskin belirleyicisi olarak önemi nedeniyle, organ tutulumu bulguları dikkatli bir şekilde araştırılmalıdır. Kan basıncı düzeyi yüksek olan ve olmayan bireylerde kardiyovaskuler riski belirlemede subklinik organ hasarının yaşamsal rolüne ilişkin günümüzde çok sayıda kanıt mevcuttur.Akımla bağlı genişleme (ABG)( Flow-mediated dilatationun Türkçe karşılığı olup klinikte her iki isimlendirmeyle de kullanılmaktadır. ), endotel bağımlı bir işlem olup; orta büyüklükteki musküler arterlerin shear strese maruz kalması sonucu meydana gelen hiperemiyi ölçmektedir. Tansiyon aleti manşonunun şişirilmesi ile oluşturulan shearstres'e cevaben brakiyal arterde oluşan dilatasyon esas olarak NO'in endotelden salınmasına bağlıdır ve koroner endotelyal fonksiyonun invaziv olarak değerlendirilmesi ile uyum gösterir. Arteryel stiffness damar duvarının gerilimini ve elastikiyetini belirtir. Arteryel sertlik, hipertansif hastalarda hedef organ hasarının bir göstergesidir.Pentraxin-3 (PTX-3); pentraxin süper ailesinin bir üyesidir. İnflamasyon sonucucu TNFα, IL-1β gibi mediatörler aracılığıyla karaciğerden, endotelyal hücrelerden, aterosklerotik lezyonlardan, makrofaj ve nötrofillerden salınan akut faz proteinidir. PTX 3 seviyesinin daha önce yapılan çalışmalarda hipertansiyon, miyokard infarktüsü, preeklamsi ve kronik böbrek yetmezliği gibi hastalıklarda endotel hasarının bir göstergesi olduğu gösterilmiştir. Bizde bu çalışmamızda hipertansif hastalarda plazma pentraxin 3 seviyeleri ile fmd ve pulse wave analiz ile belirlenen noninvaziv endotelial fonksiyon göstergeleri arasındaki ilişkiyi göstermeyi planladık.Çalışmamıza 90 tane hipertansif hasta alındı. Hipertansif hastalar ambulatuar kan basıncı monitörizasyonu (AKBM) sonuçlarına göre dipper – nondipper ve grade 1 – grade 2 olarak sınıflandırıldı. Pentraxin 3 değerleri nondipper Ht grupta dipper HT gruba göre daha yüksek bulundu (p=0.028) . Pentraxin 3 değerleri grade 2 hipertansifler de grade 1 hipertansiflere göre yüksek bulunurken istatiksel olarak anlamlı değildi (p=0.219). FMD değerleri dipper HT grupta nondiper HT gruba göre anlamlı derecede iyiyken (p=0.045) ; gruplar grade 1 HT ve grade 2 HT olarak ayrıldığında FMD değerleri arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Arteriel stiffness değerlendirmesindeki dijital volüm nabzı (DVP) parametrelerinden stiffness index (SI) ve reflection index (RI) gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı.Sonuç olarak tüm grubun Pentraxin 3 (PTX3) düzeyleri ile akıma bağlı dilatasyon (FMD) değerleri arasında yapılan korolesyon analizi sonucu PTX 3 ve FMD arasında negatif korelasyon saptandı ( r:-0.297 P:0.05 ) . PTX 3 ve SI ile yapılan korelasyon analizi sonucu pozitif korelasyon saptandı (r:0,603 P:0.01).Yine PTX 3 ve RI le yapılan korelasyon analizi sonucu pozitif korelasyon saptandı (R:0.240P:0.025). Bu veriler ışığında hipertansif hastalardaki pentraxin 3 düzeylerinin endotel fonksiyon parametrelerinden FMD ve arteriel stifness göstergelerinden SI ve RI değerleri arasındaki korelasyon hipertansif hastaların uç organ hasarı ve endotel disfonsiyonu göstermede biyokimyasal bir parametre olan pentraxin 3 ün kullanılabileceği fikrini vermektedir. Ancak bu konuda benzer sonuçlarla desteklenen daha fazla ve büyük çalışmalara ihtiyaç vardır.

Hypertension (HT) is one of the leading causes of morbidity and moratlity and incresing healtj problem. HT prevalance is approximately %30-45 in general population, increases with age and shows different notes among races and countries. Patent2 trial demonstrated %31.8 rate of HT in Turkey. HT reveals a significant importance ue to its end organ damage. The end organ dysfunction must be carefully eveluated. There is an increasing evidence of vital role of subclinical end organ damage in evoluating cardiovascular risk in both hypertensive and non hypertensive patiens.Flow mediated dilatation (FMD)which is an endothel independent procedure measures the hypermia occuring due to shear stress in the mid-sized muscular artereies. Dilatation in the brachial artery is due to the release of NO and is associated with invasive evoluiation of endothelial function. Arterial stiffness specifies vessel wall stres and elasticity. Arterial stiffnes is a hallmark of end organ damage in hypertensive patients.Pentraxin 3 (PTX 3) is a member of pentraxin super family. İt is an acute phase protein released from endothelial cells, atherosklerotic lesions, macrophages and neutrofils as a result of inflamation. PTX3 is show to be a marker of endothelial damage in HT, AMI, preeclempsia and chronic kidney disease. In this study we aimed to find an association between PTX 3 and FMD and PWA as noninvasive endothelial function indicators.90 hypertensive patients, were included in the study . The patients were categorized into dipper and nondipper and grade 1 and grade 2 according to ABPM records. Pentraxin 3 levels were significanty higher in the nondipper group (p=0.028). PTX3 levels were insignificantly higher in the grade 2 hypertensives relative to grade 1 (p=0.219). FMD values were significantly beter (p=0.045)in dipper hypertensives relative to nondipers but this signifance was not present between grade 1 and grade 2 hypertensives. Stiffness index (SI) and reflection index (RI) were not statistically different between the groups.In conclusıon, PTX 3 and FMD were negativly correlated ( R:-0.297P:0.05 ) . PTX 3 and SI were positively correlated (R:0,603P:0.01).Also PTX 3 and RI was positively correlated (R:0.240P:0.025). In this concept, PTX 3 levels in hypertensive patiens may be used as a marker of end organ damage and endothelial dysfunction, due to the corelation between PTX 3 and FMD and RI and SI further prospective studies are needed to support the results of this study .