Yaz döneminde en az 15 saat süren açlığın, hipertansiyon hastalarında ambulatuvar kan basıncı ölçüm değerlerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Ramazan ayında oruç tutan Hipertansiyon (HT) tanılı olguların Ramazan öncesi ve sonrası kan basıncı ve bazı biyokimyasal değişimlerini incelemektir. Çalışmaya Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Polikliniğine Nisan 2016 ile Haziran 20016 tarihleri arasında başvuran, evre 1-2 esansiyel HT'si olan, kan basıncı düzenlenmesi için ikiden fazla antihipertansif ilaç kullanmayan, Ramazan ayı boyunca 30 gün süre ile oruç tutacak olan, 18-70 yaş aralığında 13 erkek (%35,4) ve 24 kadın (%64,86) toplamda 37 hasta dahil edildi. Yaş ortalaması 55,8 ± 10,7 (min:25 ,max:69) olarak saptandı. Çalışma öncesinde Etik Kurul onayı alınmış olup, tüm hastalardan bilgilendirilmiş yazılı onamları alınmıştır. Olguların sosyodemografik özellikleri, Fizik muayene bulguları ve bazı biyokimyasal değerleri kaydedildi. Ayrıca antihipertansif tedavi altında olan hastaların tamamına uzamış açlık öncesi ve uzamış açlık sonrası 24 saatlik AKBM takıldı ve sistolik ve diyastolik kan basıncı 24 saatlik ortalamaları, gece ve gündüz ortalamaları, dipper ve non-dipper değerlendirmeleri de kayıt altına alındı. Ramazan ayı boyunca 30 gün oruç tutulması bu çalışma için `uzamış açlık` olarak tanımlandı ve oruç tutan hastaların ikinci değerlendirmeleri uzamış açlık sonrası, Ramazan orucu bitiminden bir hafta sonraya kadarki sürede yapıldı. Herhangi bir sebeple orucu bırakanlar veya orucu eksik tutanlar bu sürede belirlenerek çalışma dışı bırakıldı. Hastaların hesaplanan ort. GFR değerleri uzamış açlık sonrası (82,9±19,5 ml/dk) Ramazan ayı öncesine göre (89,8±25,8 ml/dk) anlamlı azalma gösterdi (p=0,015). Benzer şekilde ort. serum Na düzeyleri de uzamış açlık sonrası (141,5±2,6 mg/dl) öncesine göre (143,1±4,1 mg/dl) anlamlı azaldı (p=0,036). Serum trigliserid ortanca düzeyleri ise oruç sonrasında öncesine göre anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p=0,033). Hastaların 24 saatlik idrar miktarlarında Ramazan ayı sonrasında öncesine göre anlamlı azalma saptandı (p=0,019). Olguların AKBM sistolik, diyastolik, gündüz sistolik, gündüz diyastolik, gece sistolik ve gece diyastolik ortalama ölçümlerinde uzamış açlık sonrası istatistiksel olarak anlamlı azalma tespit edildi (sırasıyla p=0,001, p<0,001, p=0,001, p<0,001, p=0,019, p=0,019). Sonuç olarak, HT'u olan hastaların ortalama kan basıncı değerlerinde Ramazan sonrası dönemde Ramazan öncesine göre anlamlı olarak düşüş saptanması, Ramazan ayı boyunca oruç tutmanın ortalama kan basıncı değerleri üzerinde olumlu etkisi olduğunu düşündürmektedir.Anahtar Kelimeler: Ramazan, Uzamış Açlık, Hipertansiyon, AKBM

The aim of this study was to examine the blood pressure and some biochemical changes before and after the month of Ramadan of cases diagnosed with hypertension (HT) who were fasting in Ramadan. The study included a total of 37 patients who presented at the Nephrology Polyclinic of the Internal Diseases Department of Kırıkkale University Medical Faculty. The patients comprised 13 (35.4%) males and 24 (64.86%) females with a mean age of 55.8±10.7 years (range, 25-69 years) with grade 1-2 essential HT who were not taking more than 2 antihypertensive drugs to correct blood pressure and who were fasting for the 30-day period of the month of Ramadan. Approval for the study was granted by the Local Ethics Committee and written, informed consent was obtained from all the patients. The sociodemographic characteristics of the cases were recorded together with the physical examination findings and some biochemical values. All the patients on antihypertensive treatment were applied with a 24-hour ambulatory blood pressure monitor (ABPM) before and after the prolonged period of fasting and the 24-hour mean systolic and diastolic blood pressure values, the diurnal and nocturnal mean values, and the dipper and non-dipper evaluations were recorded. The 30-day period of fasting throughout the month of Ramadan was defined as 'prolonged fasting' for this study. The second evaluation of the fasting patients was made after prolonged fasting, up to one week after the end of Ramadan. Patients were excluded from the study if they stopped fasting for any reason or were not completely fasting in this defined period.The glomerular filtration rate (GFR) value was observed to have significantly decreased from mean 89.8±25.8 ml/min before the month of Ramadan to mean 82.9±19.5 ml/min after prolonged fasting (p=0.015). Similarly, a significant decrease was determined in serum Na levels from 143.1±4.1 mg/dl to 141.5±2.6 mg/dl (p=0.036). The median serum triglyceride level was determined as significantly high after fasting compared to before (p=0.033). The 24-hour urine output was determined to have significantly decreased after Ramadan compared to the pre-Ramadan values (p=0.019). The mean measurements on ABPM of systolic, diastolic, diurnal systolic, diurnal diastolic, nocturnal systolic and nocturnal diastolic values were determined to have statistically significantly decreased after prolonged fasting (p=0.001, p<0.001, p=0.001, p<0.001, p=0.019, p=0.019 respectively). In conclusion, a statistically significant decrease was determined in the mean blood pressure values of patients with HT after Ramadan compared with the values before Ramadan. This suggests that fasting throughout the month of Ramadan has a positive effect on mean blood pressure values.Key Words: Ramadan, prolonged fasting, hypertension, ABPM