İslam Hukukunda Teverruk ve günümüz uygulaması

Abstract

Teverruk akdi, güncel literatürde nakit temin etmek amacıyla vadeli olarak yüksek fiyata satın alınan bir malın, alındığı fiyattan daha düşük bir bedelle satıcının dışında başka bir kimseye peşin olarak satılması şeklinde tanımlanan bir işlemdir. İslam hukukçuları bu işlemin hükmü hakkında ihtilaf etmişlerdir. Bu bağlamda tezimizde öncelikle teverruk kavramıyla ilgili tespit edilen konulara ve teverrukun finansman sağlayan akitler içindeki konumuna yer verilmiştir. Ardından klasik dönemdeki fakihlerin teverruka yaklaşımları ele alınmış ve dört mezhebin teverruk hakkındaki görüşleri incelenmiştir. Daha sonra da teverrukun günümüz uygulama örneklerinden hareketle konunun modern kaynaklardaki işlenişine ve muasır fakihlerin bu çerçevede ortaya koydukları görüşlere değinilmiştir. Konu hakkındaki hem klasik hem de güncel fıkhi tartışmalar ele alınarak bu tartışmaların dayandığı temel nedenler incelenmiştir. Ayrıca günümüzde faizsiz finans sektöründe kullanılmakta olan teverrukun uygulama örnekleri üzerinden fıkhi değerlendirmelerde bulunularak konunun İslam hukukundaki hükmü tespit edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, İslam İktisadı, İslam Bankacılığı, Faizsiz Finans, Teverruk, Îne Akdi, Akitler, Bey'.

In contemporary literature, a tawarruq agreement is defined as the future buying of a commodity for a higher price that is sold for cash at a lower price in order to acquire cash. There has been a dispute amongst Islamic jurists with regard to the legality of this transaction. This thesis aims to explain topics related to tawarruq and its position among transactions that supply finances. Then, the views of classical jurists are evaluated and the opinions of the four legal schools regarding tawarruq are examined. Then, the contemporary evaluation of tawarruq and the views set forth by contemporary jurists are analyzed based on its modern application. Both classical and contemporary legal disputes are evaluated and the reasons for the disputes are examined. As an interest-free financing application in contemporary use, the legality of tawarruq in Islamic jurisprudence is determined and legal evaluations are made based on examples of its application.Key Words: Islamic Jurisprudence, Islamic Economics, Islamic Banking, Interest-free Finance, Tawarruq, Bay' al-Inah, Contracts, Transactions.