Naftalenden naftalen-2-sulfonik asid üretimi yönteminde modifikasyonlar

Abstract

ÖZET Bu araştırmada,Sanayiide tekstil boya maddelerinin imalinde önemli bir ara maddesi olan B-Sulfonik Asid üretimin de bazı etkin faktörler incelenmiş ve üretimde uygulanabilecek modifikasyonlar belirtilmiştir. Sıcaklığın, sulf olama süresinin, HoSO./Naftalen mol oranının ve HgSO. ilâve süresininjoluşan B-Sulfonik Asid yüzdesinin değişimi üzerindeki etkileri ince lenmiştir, Laboratuvar çapında yapılan incelemelerde ısının etkisini tesbit etmek amacıyla 140*0, 160 °C,I70oC,I80°C,I90oC« lerde çalışılmıştır. I40*C gibi düşük sıcaklıklarda ulaşılan maksimum B-Sulfonik Asid 'yüzdesi »diğer daha yüksek sıcaklık- lardakinden daha küçüktür. I90°C gibi yüksek sıcaklıkta yapılan i çalışmada maksimum B-Sulfonik Asid dönüşümüne 10 dakikadan da ha kısa bir sürede ulaşılmaktadır. Süre uzadıkça, B-Sulfonik A- sid yüzdesi azalmakta, naftalen yan ürünlerin oluşumu ise art maktadır. HpSO./Naftalen mol oranı 0.9 -I. I olduğu zaman mak simum B-Sulfonik Asid yüzdesi I.I oranından daha fazla olanla- rınkinden(1.3) daha yüksektir. Bir diğer deyimle, söz konusu o- rah belirli bir değerden fazla olduğunda, B-Sulfonik Asid yüz desi azalırken yan ürünler artmaktadır. Ayrıca HgSO.'nin ilâve süresinin de etkin olduğu gözlenmiştir.Çalışma şartlarında, ( 160 `C de I.I oran ile) HpSO. takriben 15 dakikada ilâve edildiğinde maksimum B-Sulfonik A- sid değeri %50 civarındadır.Yine I60°C vel.I mol oranıyla Ça lışıldığında, fakat HpSO- ilâvesi 3 saat gibi uzun bir sürede yapıldığında, B-Sulfonik Asid miktarının %65.7'ye kadar yüksel diği gözlenmiştir. Madde dengesi hesapları bu çalışma şartların da elde edilen en yüksek verime(%65.7) göre yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara ve literatür verilerine daya narak Sanayiide B-Naftalen Sulf onik Asid üretiminde uygulana bilecek modifikasyonlar gösterilmiştir.

SUMMARY la this study, some important modifications and ef fective factors in the production of jŞ-Naphthalene Sulfonic Acid whice is an important intermediate in the production of some Industrial important dye products were investigated and some modifications in the production were figured out. The ef fects of temperature,sulfonation period, mole ratio of HpSO. and naphthalene and period of HgSO. addition on the change of ^-Naphthalene Sulfonic Acid percentage were observed» In Lab. scale investigations, tha experiments were carried out at I40°C,l60oG,I70oC,I80°C,I90PC in order to see the effect of the temparature on the reaction. The yield of Ş-Uaphthalene Sulfonic Acid occured was lower at low tempa rature like I40*C that at high temperature. The maximum p-Nap- hthalene Sulfonik Acid conversion was reached in shorter than 10 minutes in an work at higher temperature like I90°CAs the period increased, the percentage of Ş-Naphthalene Sulfonic Acid decreased and the percentage of by-products increased. The per centage of ^-Naphthalene Sulfonic Acid was greater when the mole ratio of HgSO./Naphthalene was between 0.9-1. I than tho se of prepared with a higher ratio than I.I such as 1.3.In other words, when the above mentioned ratio was more than a spe cified value, pro due t s increased along with a decreased of by-pro duct percentage. Further more, it was observed that the addition period was also an effective factor. Under the working conditions(at 160 ®C,with I.I ratio), when HpSO, was added in 15 minutes, the maxi mum Ş-Naphthalene Sulfonic Acid value was about 50%. Prepared a- gain at 160° C and I.I ratio but with a longer HUSO, addition pe riod as long as 3 hours, it was observed that the amount of i-Nap- hthalene Sulfonic Acid rose to 65.7%. The material balance calculations were carried out ac cording to the highest yield(65.7) obtained on the these working conditions. Under the light of litereature and the results obtained from this work, possible modifications that could be applied to In dustrial p-Naphthalene Sulfonic Acid production were also indica ted.