Türkiye depremlerinin kaynak parametreleri ve aralarındaki ilişkiler

Abstract

ÖZET Bu çalışmamızda 1900'den sonra oluşmuş yıkıcı nitelikte depremler özgün kaynaklarına inilerek araştırılmış ve yapılan değerlendirmeler sonucunda magnitüdleri 5.9 «M «:8.0 aralığında olan yirmisinin kaynak parametreleri saptanmıştır. İncelenen her depremle ilgili bilgiler, olayın tüm boyut larını içerecek biçimde ve belgesel nitelikte tablolar halinde verilmiştir. Yapılan araştırma ve değerlendirmeler sonucunda Şarköy- Mürefte Depremi (1912) ile yeni bulgular saptanmış ve Varto (1966) Depremi ile ilgili açıklamalar getirilmiştir. Saptanan temel kaynak parametrelerinden, statik kırık model leri ile ilgili verilen bağıntılar aracılığı ile her depremin sismik moment, gerilme düşümü ve görünür gerilme değerleri belir lenmiştir. Tüm parametrelerin magnitüd ile olan ilişkileri araş tırılmış ve magnitüd ile fay boyu, fay alanı ve maksimum yerdeğiş- tirmenin logaritmaları arasında doğrusal bir ilişki bulunmuştur. Bağımsız nitelikte kaynak parametreleri olan, fay alanı - sismik moment, gerilme düşümü arasındaki ilişkiler araştırılmış ve genel olarak 10-100 bar aralığında sabit bir gerilme düşümünün varlığı saptanmıştır. Bu irdelemenin sonucunda Yenice-Gönen (1953) Çaldıran (1976) ile Varto (1966) depremlerinin levha içi deprem özelliği gösterdiği belirlenmiştir. Benzer şekilde, magnitüd - sismik moment-görünür gerilme ile ilgili yapılan yaklaşımda sabit bir görünür gerilmenin varlığı saptanmıştır.

ABSTRACT The destructive earthquakes of Turkey which occurred after nineteen hundred have been investigated by going back to their original reports. The source parameters twenty of them were calculated in the range of 5.9 4MB 4 8.0. Besides tbis, a^l kind of information was gathered together in the tables for each of the earthquakes. The information obtained with this way made possible to have new approaches to the mechanism of 1912 ŞarkÖy- Mürefte and 1966 Varto earthquakes. The seismic moment, stress drop and apparent stress are also calculated for the investigated earthquakes by using data obtained from the macroseismic field studies of them. The relation between some source parameters and magnitude (M ) are determined. As a result, it was found that there are some linear relations between magnitude and logarithims of seismic moment, fault length, fault area, and maximum displacement. Meanwhile the relations among the fault area-seismic moment and stress drop has also been determined, and it was found the existence of constant stress drop generally between 10 to 100 bars. According to this distinctive character; 1953 Yenice-Gönen, 1966 Varto and 1976 Çaldıran Earthquakes are defined as the intraplate shocks. It is the other result of this study that, there is a a constant apparent stress when the relation is examined among magnitude, seismic moment and apparent stress.