Güneybatı Anadolu ve yakın çevresinin depremselliği ve aktif tektoniği

Abstract

Bu çalışmada 35-38 K enlemleri ile 27-32 D boylamları arasında kalan bölgenin günümüze kadar olan depremselliği incelenmiş ve bölgede daha önce çözümü yapılmamış, 34 adet depremin odak mekanizması çözümü yapılmıştır. Bölgede 1900-1989 yılları arasında oluşmuş M>4.5 olan 563 adet depremin yersel ve zaman dağılımları, bölgenin depremselliğinin aktif olduğunu göstermektedir. Bölgedeki diri faylar ile deprem aktivitesinin ilişkisi araştırılmış, yapılan odak mekanizması sonuçları ile de bölgenin önerilmiş levha modellerine yaklaşım getirilmeye çalışılmıştır. İnceleme alanı oldukça aktif bir bölge olup, geçmişte yıkıcı ve tahripkar depremlere maruz kalmıştır. Deprem odak derinlikleri bölgede yaklaşık 200 km.'ye kadar uzanmakta, Anadolu'da ise derin odaklı depremlere rastlanmamaktadır. Odak derinliklerinin karışık dağılımı bölgede genç ve başlamış bir yitme olayına işaret etmektedir. Fay düzlemlerinin çeşitliliği bölgede çok karmaşık deformasyonların egemen olduğunu göstermiştir. Yapılan odak mekanizması çözümleri, inceleme alanında doğrultu atımlı, normal/oblik ve ters faylanmalar göstermektedir. Güneybatı Anadolu ve yakın çevresinde görülen deprem aktivitesi Ege-Anadolu levhası içindeki deformasyon ve yitme olayı ile ilgilidir. Ege-Anadolu levhası altına dalan levhanın geometrisi oldukça karışıktır. Afrika levhasının Ege-Anadolu levhası altına dalımı farklı eğim ve hızda gelişmektedir. Yitim, bölgede yaklaşık 160-200 km. derinliğe kadar gözlenebilmiştir ve bölgede düşük açılı bir şekilde devam etmektedir. Afrika levhası, Ege-Anadolu levhası altına değişik geometride ve genelde KD-GB yönünde dalmaktadır. Sıkışma gerilimi Ege-Anadolu levhasının iç kesimlerinde, çekme geriliminin doğmasına neden olmaktadır. Bu ise normal fayları oluşturarak, GB Anadolu'da genişlemeye neden olmaktadır. Maksimum Tansiyon eksenleri bölgede genelde KD-GB, KB-GD yönünde olmaktadır. Maksimum Basınç eksenleri ise, denizde ve körfezlerde çoğunlukla KD-GB, Güneybatı Anadolu'ya doğru ise KB-GD yönünde olmaktadır. P ve T eksenlerinin konumları, inceleme alanında farklılık göstermektedir.

In this stud, the seismicity of the area within 35-38 N latitute and 27-32 E longitude was examined and previously unknown focal mechanism solutions of 34 earthhquake were given. The results from the time and space distribution of 53 earthquakes with magnitude M4.5 show taht the seismicity of the area hass been active.The relation between the active faults and the seismicity in the area were investigated, and the plate models of the area were developed using the focal mechanism solution. The investigation area is high active and has been under the damaging effects of the earthquakes. The depths of the hypocenters in the area were estimated as deep as 200 km while there has been no earthquakes with deep hypocenter in Anatolia. The hypocenters with various depths indicate that a young subduction has begun. The variety of the fault planes shows that the area is rich in complex deformations. The focal mechanism solutions indicate that there are strike-slip, normal, oblique and reverse faults in the area. The seismicity in the southwest Anatolia and the adjacent area is related to the deformation and subduction in Aegean-Anatolian plate. The geometry of the subduction is very complex. The African plate subducting Aegean-Anatolian plate has been continuing with different slope and speed. Subduction has been observed at depths of about 160-200 km with a small slope. The African plate has been subducting Aegean-Anatolian plate in about NE-SW directions. The compessional stress has been causing tensional stress in Aegean-Anatolian plate. This causes normal faulting and results in extension of Southwest Anatolia. The axis of maximum tension are in general in the directions of NE-SW and NW-SE. The axis of maximum pressure are in the direction of the NE-SW in the sea and bays and in the direction of NW-SE to the Southwest Anatolia. The positions of P and T axis show diffrences in the investigation area.