dc.description.abstract | ÖZET Bu inceleme, MTA Genel Müdürlüğü'ne bağlı Jeolojik Etüdler Dairesi'nce yürütülen, ` Doğu Anadolu'nun Jeolojisi ve Harita Alımı ` projesi kapsamında. Doktora Tezi olarak hazırlanmıştır. İnceleme alanında. Alt Paleozoyik'ten Kuvaterner'e kadar çeşitli yaşlarda, magmatik, metamorfik ve sedimanter kayaçlar yüzeylenir. Bu kayaçlar, allokton, otokton ( parotokton) ve neootokton olmak üzere üç ayrı grup altında incelenmiştir. I - Allokton Birimler ( Alttan üste doğru ). A. Tepedam Metamorfîtleri B. Hasandağ Grubu 1- Yamanyurt Formasyonu 2- Kazandağ Formosyonu 3- Hasandağ Formasyonu C. Mordağ Grubu Mordağ Metamorfitleri D. Mehmetalan Grubu Mehmetalan Peridotitleri E. Yüksekova Grubu 1- Özalp Formasyonu 2- Altınboğa Formasyonun Otokton Birimler Karakoç Formasyonu Neootokton Birimler ( Alttan üste doğru ) A. Saray Formasyonu B. Eski Alüvyon C. Günümüz Oluşukları VIIAllokton Birimler, Tepedam Metamorfitlerl, Hasandağ Grubu, Mordağ Grubu, Mehmetalan Grubu ve Yüksekova Grubu'nu oluşturan kaya türlerinden ibarettir. Alt Paleozoyik yaşlı Tepedam Metamorfltleri, en alt tektonik birim olup, yeşil şist fasiyesinde metamorfize olmuş metakiltaşı, metaçakıltaşı ve metasilttaşmdan ibarettir. Hasandağ Grubu'nun en alt birimi. Üst Permiyen yaşlı Yamanyurt Formasyonu'dür. Kristalize kireçtaşı, kalkşist ve mermerden oluşan bu formasyonun üzerine, Triyas yaşlı, sleyt-şeyl ve kristalize kireçtaşı blokları kapsayan Kazandağ Formasyonu açısal diskordansla gelir. Üst Triyas- Jura yaşlı, dolomit ve dolomitik kireçtaşlanndan oluşan Hasandağ Formasyonu, bu grubun tavanını teşkil eder. Metavolkanit ve metaofiyolitik kayaçlardan oluşan Mordağ Metamorfitlerinin yaşı, bu çalışmada Jura (?) olarak kabul edilmiştir. Sahadaki daha yaşlı birimlerle olan ilişkileri ve stratigrafik konumlan dolayısıyla bu birim, ayrı bir tektonik grup olarak incelenmiştir. Üst Kretase ( Senoniyen ) yaşlı Mehmetalan Grubu.başta peridotit olmak üzere manto kökenli ultramafik kayaçlardan oluşmuştur. Peridotit, serpantinleşmiş peridotit, dunit ve harzburgitten ibaret olan bu tektonik birim, önceki çalışmalarda değişik adlarla tanımlanmıştır. Altınlı ( 1966), birimi, ` Üst Kretase Melanjı `, Perinçek ( 1977), `Yüksekova Karmaşığı `' olarak adlandırmışlardır. Araştırmacılar, serpantin ve peridotitler ile pelajik kireçtaşlarını, söz konusu formasyonlara dahil etmişlerdir. Ancak, inceleme alanımızda, çok geniş yayılımı olan bu peridotitler, Yüksekova Grubuna dahil VIIIedilmeyip, Mehmetalan Grubu adı altında ayrı bir tektonik grup olarak ele alınmıştır. Kampaniyen-Paleosen-Orta Eosen yaşlı, denizaltı bazik lav akıntıları, piroklastikler, ultrabazik kayaçlar ve bunlarla ardalanmalı mlkritik kireçtaşı, killi kireçtaşı, radyolarit ve çörtlerden oluşan birlik, tarafımızdan, 'Yüksekova Grubu` olarak tanımlanmıştır. Perinçek ( 1977), tarafından, Yüksekova Karmaşığı olarak tanımlanan birim ise bu çalışmada, Yüksekova Grubu'nun taban seviyesi olarak kabul ettiğimiz `Özalp Formasyonu `na karşılık gelir. Kampaniyen-Üst Paleosen yaşlı ' Özalp Formasyonu'nun üzerine. Üst Paleosen-Orta Eosen yaşlı, fliş fasiyesindeki çökeller ve resifal kireçtaşı ardalanmasından oluşan Altınboğa Formasyonu uyumlu olarak gelir. Bu çalışmamızla Yüksekova Grubunda, iki formasyon ve birçok üye ayırtlanmıştır. 1- Özalp Formasyonu a. Ahtedağı Üyesi b. Piroklastik Üyesi c. Mikritik Kireçtaşı Üyesi d. Yeniçavuş Üyesi 2 - Altınboğa Formasyonu a. Sugeçer Üyesi b. Resifal Kireçtaşı Üyesi İnceleme alanımız içinde, otokton özelliğe sahip olan tek kaya türü. Üst Oligosen-Alt Miyosen yaşlı Karakoç Formasyonu 'dur. Alt kesimlerinde sığ deniz, orta ve üst seviyelerinde ise fliş karakterinde olan bu formasyon, çakıltaşı, kumtaşı, kiltaşı ve silttaşından ibarettir. Çalışma alanımız içinde tavan ilişkisi tektonik olan bu birimin, taban ilişkisi gözlenemez. Yukarıda belirtilen allokton birimler, neotektonik dönemde ( Orta Miyosen), birbirini izleyen farklı periyotlarda, otokton Karakoç Formasyonu ve birbirleri üzerine, bindirme fayları ile gelmişlerdir. IXBölgedeki neooklon birimler İse Pliyosen- Kuvaterner aralığında çökelmlş olan, Saray Formasyonu, Eski Alüvyon ve Günümüz Oluşuklarından İbarettir. Karasal kırıntılılar ve gölsel klreçlaşlarından oluşan Saray Formasyonu, Pliyosen-Pleylstosen yaşlıdır. Birim tabanda, sahada yeralan allokton birimlerle, açısal diskornslıdır. Pliyo-Kuvatcrner yaşlı Eski Alüvyon, tutturulmamış kırıntılı kayaçlardan oluşur. Alüvyon, yamaç molozu ve toprak örtüsünden oluşan Kuvaterner yaşlı Günümüz Oluşukları, sahadaki tüm birimleri, açısal diskordansla örter. Çalışma alanında yüzeylenen kayaçlar. Alpin OroJ enezine bağlı, Laramlyen, Plrenlyen, Stirlyen, Atlikiyen ve Pasadonlyen orojenik fazlarından etkilenmiştir. Bölgedeki ana yapısal unsurlar, doğu-batı doğrultulu doğrultu alımlı faylar, normal faylar ve bunlara obllk ( verev) olarak gelişen makaslama kırıklarıdır. Neotektonlk dönemde başlayan sıkışma ( kompresyon) sonucunda, bölgede, kuzeye ve güneye eğimli, yüksek açılı bindirmeler, eksenleri D-B, KD-GB doğrultulu kıvrımlar oluşmuştur. | |
dc.description.abstract | ABSTRACT This investigation was prepared as a doctorate thesis with in part of the project named `The Geology and Mapping of the Eastern Anatolia `conducted by the Department of the Geological Surveys of MTA General Directorate. The investigated area shows outcrops of magmatic, metamorphic and sedimentery rocks, their ages extending from the Lower Paleozoic to the Qua ternary time. These rocks are analised in three groups as the allochthonous, au tochtonous (para-autochthnous) and neoautochtonous. I- Allochthonous Units (from bottom to top). A- Tepedam Metamorphites B- Hasandağ Group 1 - Yamanyurt Formation 2- Kazandağ Formation 3- Hasandağ Formation C- Mordağ Group Mordağ Metamorphites D- Mehmetalan Group Mehmetalan Peridofites E- Yüksekova Group 1 - Özalp Formation 2- Altınboğa Formation II- Autochthonous Units Karakoç Formation III- Neoautochthonous Units (from bottom to top). A- Saray Formation B- Old Alluvium C- Recent DepositsThe Tepedam Metamorphites, Hasandağ Group, Mordağ Group, Mehmetalan Group and Yüksekova Group are allochthanus units The Tepedam Metamorphites of the Lower Paleozoic age (Lowermost tectonic slice) consist of metaclaystone, metasiltstone and metaconglomerate which metamorphosed in the greenschist facies. The bottom unit of the Hasandağ Group is the Yamanyurt Formation of the Upper Permian age consisting of crystallized limestone, calcschist and marble, which is angular unconformable, overlain by the Triassic Kazandağ Formation consisting of slate, shale and crystallized limestone blocks. The upper unit of this group is the Upper Triassic-Jurassic dolomite and dolomitic limestones forming the Hasandağ Formation. The age of the Mordağ Metamorphites consisting af metavolcanic and metaophiolitic rocks is probably the Jurassic. Based on both field relations with older units and the stratigraphk position, this formation was defined by the author as a seperate tectonic group. The Mehmetalan Group of the Upper Cretaceous (Senonian) age consist of ultramah'c rocks derived from the monrle. This tectonic unit composed of mainly peridotite, serpentinized peridotite, dun ite, harzburgite are known with the various names as the `The Upper Cretaceous Melange`, `The Yüksekova Complex`. The authors attributed serpentine, peridotite and pelagic limestones to the formations mentioned above. On the other hand, the author defines widely spread the peridotite in the investigation area as a seperate tectonic group other different from authors. The Yüksekova Group of the Companian-Paleocene-Middle Eocene aged composed of submarine bazic lava flowage, pyroclastics, ultrabazics and their alternation with micritic limestone, cloyey limestone, radiolarite and cherts is defined by us as `Yüksekova Group`. On the other hand, the same unit is called as the Yüksekova Complex, one of the previous workers, the Özalp Formation lying at the bottom of the Yüksekova Group. IVCompanian-Upper Paleocene aged Özalp Formation is Conformably overlain by the Upper Paleocene-Middle Eocene aged formed by alternation of deposits of flisch facies and reef limestones. Two formations and mainy members have been defined in the Yüksekova Group with this study. 1- Özalp Formation a- Ahtedağı Member b- Pyroclastic Member C- Micritic Limestone Member d- Yeniçavuş Member 2- Altınboğa Formation a- Sugeçer Member b- Reef Limestone Member The only autochthonous unit in the investigation area is the Karakoç Formation of the Upper Oligocene-Lower Miocene age. This formation, having shalow sea character in lower levelsand flisch character in middle and upper levels, consist of conglomerate, sandstone, siltstone, claysfone in the investigation area. The lower boundary of formation can not be observed, where as the upper boundary is tectonic. The allochthonous units as defined above were thrust over the Karakoç Formation and eachother as a consequence of successive over thrusting event during Neotectonic period (Middle Miocene). The neoautochtonous units deposited during the Pliocene-Quaternary interval are represented by the Saray Formation, Old Alluvium and Recent Deposits. The Saray Formation of the Pliocene-Pleistocene age is formed by the continental elastics and lacustrine limestones. The unit is angular unconformable with allochthonous units at the bottom. The Old Alluvium of the Plio-Quaternary age consists of consisting of alluvium, waste sloge and soil cover overlies all units in the investigation area with angular unconformity.The rocks outcroping in the investigation area have been effected by the Laramian, Pyrenean, Styrian, Attican, Pasadenian phases of the Alpine Orogeny. The main structural items in the area are E-W trending strike slip faults, normal faults and oblique shear fractures. As a result of compressional regime initiated during Neoiectonic period north or soutward dipping high angle over thrusts, and folds with axes trending E-W and NE-SW have been formed in the area. VI | en_US |