Sclerotinia sclerotiorum (lib) de bary`nın kontrolünde solarizasyon ve antagonistlerin kullanılma olanaklarının araştırılması

Abstract

86 ÖZET Sebzelerde beyaz çürüklük hastalığı ılık ve nemli iklim koşullarına sahip Dugu Akdeniz Bölgesinde, özellikle plastik seracılığın yapıldığı turfanda üretim alanlarında ciddi boyutlarda ürün kayıplarına neden olmaktadır. Bu hastalık etmeninin ne olduğunun kesin bilinmemesi ve bu hastalığa karcı mevcut mücadele yöntemlerinin istenilen başarıyı sağlayamaması nedeniyle bu patojenin savaşımında yeni ve etkili yöntemlerin araştırılması düşünülmüştür. Bu amaçla önce hasta bitki ve toprak örnek lerinden patojen ve antagonist mikroorganizmalar izole edilmiştir. Patojenite ve tanı çalışmaları İle patojenin Sclerotinla avleroliorum (Lib) de Bary ve elde edilen izolatlardan Ssl'in ise en virulent izolat olduğu belirlenmiştir. Topraktan ve sklerotlardan izale edilen 134 mikroorganizmanın Ssl patojen izolat ma karşı antagonistik yetenekleri laboratuar ve saksı testleri ile araştırılmıştır, ikili kültür ve agar halka testleri ile 4 Tricbaderm spp., 1 Bacillus spp., 4 Pseuüomonas spp., 4 bakteri ve 13 aktinomiset olmak üzere toplam 26 mikroorganizma izolatmm patojenin miselial antagonistlerl yada hiperparazitleri olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yapılan testler sonucunda miselial antagonistlerden Trlchoderma vlrlde, T.bamtuzı ve T. pseudo&oni ligi i' nin birer izolatı ve Streptoıayces spp. (As> ve Aa)'nm 2 izolatmm patojen sklerotlarının hiperparazitizminde de önemli rol oynadıkları belirlenmiştir. Sklerotlarm canlılıkları Trlcboderm spp. tarafından % 90-100 Streptomyces spp. tarafındn % 35-50 oranlarında azaltılmıştır. Aynı izolatlar sklerotlardan apatesyum oluşumunu İse sırayla % 85-90 ve % 55- 60 oranlarında engellemişlerdir. Trichoderma viride (Tıo)ve Streptomyces spp. (Aa ve As) anormal apotesyumlarm oluşmasına neden olmuşlardır. Yalnızca ikili kültür testlerinde geniş inhibisyon zonu oluşturan Aspergillus candldus (Aa) da uzun bir süre sonra az sayıda anormal apotesyum oluşumuna neden olmuştur. Laboratuar testlerinde antagonism ve hiperparazitizmde başarılı görülen mikroorganizma izolatları, saksı testlerinde aynı oranda başarılı olmamışlardır. Sözkonusu izolatlardan T. hatimtum saksı67 testlerinde hastalık oluşumunu % 58.2 oranında engelleyerek en yüksek düzeyde kontrol sağlarken T.pseudakoningii % 49.2 oranında etki île ikinci derecede başarılı olmuştur. T.viride, A.caadidus <A3) ve Streptoayces sp. (As) hastalık kontrolü bakımından üçüncü derecede önemli bulunmuşlardır. Antagonist mikroorganizmalar steril toprağa ve patojenden 10 gün önce uygulandıklarında eniyi şekilde kolonize olmuşlardır. Solarizasyon uygulanan toprak, uygulamadan hemen sonra antagonist İle inokule edildiğinde ayrıca iyi bir kolonizasyon saglıyabilecegi kanısına varılmıştır. Solarizasyon uygulanan enfekteli sera alanına ve deneme kasalarına gömülen sklerotların 6-8 haftalık uygulama sonunda canlılıklarını tüm derinliklerde % 90-100 oranında kaybettikleri ve yüksek oranda mikrobial kolonîzasyona maruz kaldıkları belirlenmiştir. Bu uygulama sonuçlarına göre solarizasyon uygulaması İle ulaşılan yüksek sıcaklıklarla birlikte topraktaki mikrobial aktivite de artmıştır. Bu nedenle solarizasyonun S.sclerotioruw'un sklerotlarmm elemine edilmesinde başarıyla kullanılabileceği anlaşılmıştır. Hitekim laboratuar testlerinde de 37-50 °C sıcaklık uygulamalarında S. scleratiarum misellerinin 30 dakika ile 6 gün arasında, sklerotlarmm 5 saat ile 29 gün arasında öldüğü bulunmuştur. Patojenle bulaşık alanda solarizasyon uygulamaları uygulamadan sonra yetiştirilen hıyar bitkilerinde beyaz çürüklük hastalığını kontrol parsellere oranla P- % 5 e göre önemli ölçüde azaltmıştır. Uygulamadan sonra bazı antagonist mikroorganizmaların popu lasy onları artmış, bazılarınınki değişmemiştir. TDtal mikroorganizma popu lasyonl arı ise tüm derinliklerde solarizasyondan hemen sonra azalmıştır.

88 Studies on the control of Sclerotinla sclerotlorum (Lib) de Bary by using solarization and antagonists. SUMAKY White rot causes heavy crop loses on vegetables grown ander plastic cover in East Mediterranean region. Lack of exact identify of the causal pathogen and its unsuccesful control by conventionel methods, had necessitated... to look for alternative effective control means. First, pathogenic and antagonistic microorganisms were isolated from plant and soil samples. Pathogenicity and Identification studies showed that causal agent was Sclerotinla sclerotlorum (Lib) de Bary and the isolate Ssl was the most virulent among others obtained in this study. Antagonistic ability of 134 microorganisms which were isolated from soil and sclerotia were tested against Ssl in laboratory and pot test. Four Isolates of Trichoderma spp, 1 Bacillus sp., 4 Pseudomooas spp., 4 bacteria and 13 actinomycetes were proven to be hyperparasites uf the pathogen through double culture and agar ring tests. It was also found that one isolate of Trichoderma hamutum, T. vlride and T, pseudokoningii and two isolates of Streptomyces spp. (Aa and A3) were played important role in hyperparasitism. Viability of sclerotia were reduced about 90-100 % by Trichoderm spp. and 35-50 % by Streptomyces spp. Same isolates inhibited apothecium formation by 85-90 % and 55-60 % respectively. Trichoderm viride (Tio) and Streptomyces spp (Aa, A3) caused abnormal apothecium formation. Aspergillus candldus (A3) showed wide inhibition zone only in double culture tests and resulted very poor abnormal apothecium formation. The isolates showed potential for antagonism and hyperparasitism in laboratory tests did not show same success in pot studies. T. hamutum was the most effective and reduced the disease incidence by 58.2 7. in pot test. T.pseudokonlDgii took the second place with 49.2 % reduction. T. viride, (Tio) Aspergillus candidus (As), and Streptomyces sp (A2) took the third place in effectivity. Antagonistic89 microorganisms were colonized best when they were given to steril soil 10 days before the pathogen was given. Sclerotia lost their viability by 90-100 % in all soil depths after a solarization for 6-8 weeks, and were colonized highly by other microorganisms. This showed that temperatures resulted from the solarization increased the microbial activity in soil. It was therefore understood that solarization could be succesfully for elimination of sclerotia of S.sclerotioruia. Laboratory tests also showed that micelia of S.scl&ratiumm were killed between 30 minutes to 6 days period, and sclerotia were killed between 5 hours to 29 days period at 37-50,:,C Disease incidence were statistically reduced on cucumbers iCucunds sativum L. ) grown on infected soils treated by solarization compared to untreated control plots (P=0.05). Populations of some antagonistic microorganisms were increased after solarization but others remained at same level. Population density of total microorganisms was reduced at all depths after soil solarization.