Adana-Ceyhan-Doruk köyü topraklarında arazi toplulaştırmasının sınır kayıpları, yol uzunluğu ve buna bağlı olarak parsel içi ile, işletme-parsel arasında meydana gelen enerji-iş gücü kaybı ve kültürteknik yatırımlarına etkisi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı Çukurova koşullarında toplulaştırmanın sınır kayıpları, yol uzunluğu, işletme İle parsel arasında meydana gelen enerji ve işgücü kaybı ile tarla içi sulama sistemlerinin maliyeti üzerine etkileri ortaya koymaktır. Bu nedenle Adana, Ceyhan Doruk Köyünde toplam 15986,230 dekarlık bir arazide göreceli alarak toplulaştırma yapılmıştır. Proje alanı olarak seçilen yer Aşağı Ceyhan Sulama Projesi içerisinde kalmakta ve `Arazi Kullanım Kabiliyetine` göre I, ve II. sınıf arazilerden oluşmaktadır. Kadastro haritasında 796 adeti özel şahısların, 1 adeti hazinenin olmak üzere toplam 797 adet parsel görülmektedir. Sonradan yapılan bölünmelerle mevcut parsel sayısını 1691 olduğu ve kadastro haritası üzerinde yapılan sayım sonucuna göre 797 adet parselden ancak 526,;sının <% 66) dikdörtgen veya dikdörtgene yakın şekillerden oluştuğu, geriye kalan 271 (% 34) parselin makinalı tarım için uygun olmayan geometrik şekillere sahip olduğu belirlenmiştir, işletmelerin % 92,63' ünün 2-22 adet arasında değişen parsel sayısına sahip olmaları işletmelerin yıl içinde katetmeleri gereken yol uzunluğunu oldukça artırmaktadır. Parçalanma nedeniyle proje alanında bulunan parsellerin ortalama büyüklüğü 9, 132 dekar bulunmuştur. 1681 parselden 708 adeti yollardan, 995 adeti sulama kanallarından, direk yararlanırken geriye kalan parsellerin ulaşım ve sulama gereksinimi diğer parseller üzerinden yapılmaktadır. Araştırma alanında yapısal düzenleme amacıyla bir toplulaştırma projesi hazırlanarak mevcut durum ile uygulanan projenin karşılaştırılması olanağı bulunmuştur. Toplulaştırma ile toprak sınıfları arasında derecelerine göre geçiş yapılarak işletmelerin sahip oldukları araziler tek parça halinde planlanırken, her parselin yaldan ve sulama kanallarından doğrudan yararlanmalarına özen gösterilmiştir.Toplulaştırmadan sonra oluşturulan 448 parselin alan olarak büyüklük ortalaması 32,534 dekar'a ulaşırken tümü dikdörtgen olarak projelenen parsellerin en/boy oranının makina iş verimi açısından en uygun olan 1/5 oranına uygun olarak yerleştirilmesine özen gösterilmiştir. Yeni yerleşim şekliyle müşterek tesislerin kapladıkları alanlarda 499,380 dekar azalma olurken işlenen alanlarda da aynı miktarda artış olmuştur. Yeniden düzenlenen parsel şekillerini parsel içi makina iş verimini artırmasından dolayı 1814 dekar arazinin işlenmesine eşit miktarda parsel içi makina iş veriminde artış olmuştur, işletmelerin parsel-işletme arasında katetmeleri gereken yol miktarında 3792,4 Km İlk bir azalma olmuştur. Parsellere pamuk veya soya ekilmesi halinde işletme-parsel arasındaki yolda bir yılda 11460073 Mj eşdeğerinde enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Ayrıca tarla içi sulama tesisi inşaat bedelinde % 17,15'lik azalma olduğu belirlenmiştir.

The abjective of this study was to determine the effects of land consolidation on boundary lasses, road length, energy losses, labor requirements in farming between farm and plots, costs and functions of on-farm irrigation systems. For this purpose, a consolidation project was prepared for an area of 15986 da, of which net area covers 15342 da in Doruk Village of Ceyhan, Adana. The study area is located within the Lower Ceyhan Irrigation Project area and consists of first and second class land according to the land use capability classification. It was determined that there were actually 1681 plots in project area while there were 797 plots of which 796 private and one state owned govermental plot on the cadastral map. The reason for this was additional dividings. According to the counting results on cadastral- map, shapes of the 526 plots of 797 plots were quadrangle, and the other plots had other geometrical shapes being unproper for mechanized agriculture. The fact that % 92,63 of farms in project area composed of the plots ranging from 2 to 22 resulted in increased road length far farms. Mean plot area project area was 9,132 da 738 plots have direct access to the roads and 995 plats the irrgation canals. Transport and irrigation of other plots have been carried out through other plats. Present situation in project area was composed with consolidation project conditions. Project area has a slope % 1-3 in South-North direction. In the consolidation project, it was taken into account that each plot would have access to roads and irrigation canals. According to the-45- consalidation project study area composed of 448 plats with an average plat area of 32,534 and rectangular shape. ¥idth to length ratios of plots were arranged In such a way that machinery efficiency would be highest. The ratio of 1:5 meets criteria properly. The area occupied by common buildings was reduced 499,386 da by the consolidation project, and cultivaled area increased at the same rate. The plots reanranged in such a way to increase the machine efficiency increased as rauch as the area of 1814 da would be cultivated. The service roads between farms and plots were reduced 3792,4 Km by the study project. 11460073 Ij of energy would be saved by land consolidation if cotton or soybean would be grown. In addition to these, the construction cost of on-farm irrigation systems would decrease by % 17,15 if land consolidation is to be practiced.