Phytophthora citrophthora (Sm. and sm.) leanian tarafından limonlarda neden olunan zamklanma hastalığının oluşum düzeyi, etmenin topraktaki dağılımı ve bu hastalığa karşı antagonist trichoderma türlerinin kullanılması

Abstract

33 ÖZET önce Ç.ü. Ziraat Fakültesi kampüsündeki limon ağaçlarında Fhytophthora citrophthora (Sm. and Sm. > Leonian fungusunun neden olduğu zamklanma hastalığının yaygınlık derecesini saptamak amacıyla bir survey yapılmıştır. Bunun için farklı çeşitleri içeren 5 ayrı parselde toplam 5056 ağaç hastalık yönünden incelenmiştir. Kütdiken limon çeşidinde % 30.63 oranında hastalık şiddeti en fazla bulunmuştur. Hastalık etmeninin topraktaki dağılımını belirlemek amacıyla limon meyvesi ve turunçgil yaprak diskleri kullanılarak tuzaklama yöntemi ile patojen elde edilmiştir. Bu deneme hastaıgın en yoğun görüldüğü Kütdiken parseli, en az görüldüğü SFüseller karışık çeşit ve turuçgil bahçesine en yakın hububat alanı için ayrı ayrı yapılmıştır. Kütdiken limon parselinden alman örnekteki disklerin % 85' inden Fhytophthora sp. izole edilirken, Nüseller karış ıkda disklerin % 72' sinden, hububat alanından da disklerin % 32'snden Fhytophthora sp. izole edilmiştir. Ayrıca P. citrohthora* nm neden olduğu limon ağaçları ndaki zamklanma hastalığını kontrol amacıyla antagonist 4 Trichoderma türü araştırılmıştır. Antagonist Trichoderma türlerinin 3 haftalık buğday kepeği + talaş + çeşme suyu <3 : 1 : 4 v/v) kültürleri açılan 8.0 mm çaplı 7.5 cm derinliğinde 2-4 adet delik içerisine doldurulmuştur. Denemeye alman ağaçlara patojenin uygulanması antagonist ile veya antagonist uygulamasından 3 hafta sonra olmak üzere 2 farklı zamanda yapılmıştır. Patojen uygulaması için antagonist uygulanan delikler arasında kabuktan kaldırılan 5 mm* lik bir diskin altına fungusun34 ön kültüründen hazırlanan 5 uun çaplı inokulum disklerinden birer adet yerleştirilmiştir. Kontrol olarak alman ve antagonist uygulanmayan ağaçlar aynı uygulamalara tabi tutulmuş fakat açılan delikler yalnızca steril buğday kepeği + talaş + çeşme suyu <3: 1 : 4 v/v) ortamı ile doldurulmuş ve patojen diski ile inokule edilmişlerdir. Patojen inokulasyonundan 45 gün sonra inokulasyon yapılan gövdede kabuk kaldırılarak patojenin kabuk dokuları içerisinde büyüyüp yayılmalarını yansıtan odun üzerindeki kahverengi leş mis alanlar ölçülmüştür. Bu çalışma sonucunda ağaç gövdelerine açılan deliklere uygulanan Trichoderma spp. kültürlerinin bahar ve sonbahar dönemlerinde özellikle patojen inokulasyonunun antagonist uygulamasından 3 hafta sonra yapıldığı ağaçlarda zamklanma simptomlannm gelişmesini azaltabileceği saptanmıştır.

35 SUMMARY A total of 5056 lemon trees including several varieties were surveyed to determine the incidence of gummosis disease, Phytophtbora citrophtbora <Sm. and Sm. ), in research farm of Agricultural Faculty, Çukurova Unversity, Adana. `Kütdiken` was the most contaminated variety which had a infection rate of % 30.63. To determine the distribution of the pathogen in soil lemon fruit and leaf disc baiting methods were used. For leaf soil samples were taken from `Kütdiken` plot, from mixed nuceller plot which showed minimum infection rate, and from nearly wheat field. Fbytopbtbora sp. was isolated at a percent of 85, 72, and 32 from the leaf discs used in soil samples taken from `Kütdiken`, nuceller mixed, and wheat field, respect i ve 1 y. In addition, four antagonist Trlcboderma spp. against the gummosis disease of lemon trees caused by P. citropbtbora were studied. Three weeks old wheat bran + sawdust + tap water <3 : 1 : 4, v/v) cultures of antagonistic Tricboderma spp. were filled thorouoghly into 2-4 holes with 6.0 mm diameter and 7.5 cm depth on the trunks of the lemon trees. Also, both during and after three weeks antagonist treatment, FDA culture discs of pathogen with 5.0 mm diameter were applied between antagonist culture treated holes just underneath the tree barks. For comparison some trees wich were inoculated with pathogen culture but not any antagonist treatment were controlled. After some 45 days pathogen inoculation, tree barks around the inoculated points were removed to measure discoloured area which reflected pathogen36 growing and progressing in the tree trunks. This study- was repeated four different times, such as in november february and april in a year. By this way it was investigated that whether lemon tree gummosis disease could be protected or not.