Pamuk beyazsineği (Bemisia tabaci (Genn.)(Homoptera: Aleyrodidae)`nin konukçu değişimi ve populasyon gelişmesinin tesbiti

Abstract

Bu çalışmada Adana çevresinde Pamuk beyazsineği £ Besisi® isîaaci (Gennadius) 3 * nin bütün yıl boyunca çeşitli konukç ulardaki popuiasyon gelişısssij bu konekçularda ortaya.çıkan populasyonun diğer 'konukçu bitkilere göçü ve bunları etkileyen baza faktörler araştırılmıştır, araştırmada Pamuk beyazsineğinin en önemli kıs konukçusu olarak Cistus spp. «daraban çalası) tesbit edilmiştir. Sonbahar başlarında pamuk alanlarından göç eden Pamuk beyazsinekleri Cîstus spp, üzerine bol miktarda yumurta bırakacaktadırlar. Gelişmeye başlayan Pamuk beyazsineğinin ergin öncesi dönemleri kışı bu bitki ürerinde geçirmektedir. Sarı yapışkan tuzakla yapılan örneklemelere göre, iklim şartlarına bağla. olarak ilk erginler şubat ayı sonu ile nisan8 in ilk yarısı arasında görülmektedirler. Kültür alanlarında ise ilk erginlere bu çıkıştan 2-4 hafta sonra rastlanmaktadır, Pamuk beyazsineği'nin diğer bir kıs konukçusu Rubus fructicosus L. üzerinde oldukça düşük bir düzeyde populasyoaa rastlanmıştır.« Kültür alanlarına göç eden Pamuk beyazsinekleri ilk olarak daha önce ekilen patates Solanum tuberosun L, hıyar Cucumiss sitarus I, > ve karpuzu Citrullus vulgaris Schrad, enfekte etmektedirler. ilkbahar kültürlerinden patates diğerlerine göre daha fazla önem taşımakta ise de çoğu zaman Pamuk beyazsineği bir dölünü temizleyemeden hasat edilmektedir. Erken mevsimde hasat edilen patates tarlalarından pamuk tarlasına bir beyazsinek göçü de tesbit edilmiştir., İlkbahar kültürlerinde Pamuk beyazsineğinin populasyonu çok düşük düzeyde kalmakta ve çoğunlukla bu bitkilerde bir dölünü tamamlamadan, pamukta beyazsinek bulanıklığı başlamaktadır. Yakınında erken ilkbahar kültürleri bulunan tarlalarla bulunmayan tarlalar ve pamuk tarlalarının bu kültürlere yakın kenarları ile uzak72 kenarları. arasında da beyazsinek bulaşıklığı açısından bir farklılık görülmemiştir.. Pamuk tarlalarıma yazımda erken ilkbahar kültürlerinim. (patates, karpuz, salatalık) olup olmamsı. ile pamukta zarar yapan Pamuk beyazsineği populasyonu arasında bir ilişki tesbit edilmiştir. İlkbaharda kültürü yapılsa sebzelerden fasulye >} biber <Capsicum annuumL, >, pat 11 can (Solanum Melongema L. >, domates <Lycoperslcom esculantum Kill. >pamuğa (Gossypium hirsutum L. > enfeksiyon kaynağı olma açısından dikkati çekmemiş, bu bitkilerde pamuktaki beyazsinek populasyonuna benzer bir populasyoa gelişmesi görülmüştür. Sebzeler içerisinde patlıcan yüksek Pamuk beyazsineği populasyonu göstermesi açısından dikkat çekmiştir. İlkbaharda çıkan yabanca otlarda da Pamuk beyazsineği populasyonu mevsim başında dikkati çekmemiş yaz ortasına doğru sadece kantium pensyivanicum L, 'pıtrak) diğerlerine göre daha fazla Pamuk beyazsineği populasyonu göstermiştir.

re Migration of Cottom ¥hltef Ijt B®aîsis t<s fesçi <GeaB®dl us), CHonaptera: âieyrodîds.e> Betweea ¥arloiîs Hoşt Plaırts aad îts Popu l at l oa Clbtaag-es Th© ssasonai f luctuatloa. of cattcra whiteflyf jSejHisia taöaci CGeımadiiis), OH vartaya hoşt piants, mîgratioa f ram oma îsost t o aaotîaer, and. tfes factors effectlag1 the saîgration wers stadied.. Popuiatioas of 5, ta&sci started to aigrate froıs cottoa fIsîds to overwintering Î3.osts by fail, and laiâ nuu^rous ©ggs on CistMS spp. âltaugb very slows iiîEsature stages coatînued to de ve l öp ®nd cver^latered on Cîstas spp.. Adiîit esaergeEce( dstermiDsd fey yellovr sticky traps.were effsctsd by eavironasntal coaditîoîîs aad took place betMeen lats February to Âpril. First adult ssergeace in agrîcultural areas >ras detsraiBad to bs 2-4 weslcs after esssrgsnce af adults af overwlatering: populatlons. ânatîıer overwinterîug hoşt of B. tsbaci wss Mvbu& fructicosııs L., but populatîons of 13, t&ib&cl Kas ver y lcw on tfeis hoşt. âdıslts of overwiat©ring popu l at i ons îaigrsted to ths agricultural areas and infected early crops sucîı as potato (Solanum tuberosum L.>s cucuıabsr <Cı«cı/J3is sativus L.), and ^atsraslos (CltrtfJIas vîîl^ssrfs Scbrad.î. âsong the sprlag hasts potato ssesjsd to bs ths ssost favored öne, but thîs crop was general l y harvested before B. tsb-^ci coulû coıaplete its f irst geaeratio&. The popu l at i on desıslty of B. teteci reıaained very low on sprisîg hosts, aad EQ jEigratloa frosa spriag hosts to cotton fîeld could be detocted ssince infection of cotton fîelds started before the cosapîetion of f irst g-eneratioa on sprlug hosts. îa addltîoas cottoa fîelds whether close to sprlng hoşt plamts of wMtefly ör far dîd Bot show any dlfferences for vhîtefîy populatioa deasitles»74 Alsoj. the popu l at l on deasîty of tâhitafly oa Inner areas <far to sprisıg hoşt) «ad on edges <close to sprlag iıost> of tne cottoa fields were very si zil l ar... Jo reiatîoa was fouad betîfsea tfae popu l at i on deasîtîes of whitefly on cottoa snd abseacs ör presence of spring Jsosts near and/or aesct to cotton fîeld. âaoısg tîse veg-etatoles cultureâ duriBg- sprlsg-, `bean <PJsss&olas vulg-aris L. >f pepper (.C^psicısa SUBIWS L>, eggplant < Sol anam aelasg-ss^ L, >s and toaato (Lycapersicos escvlsnt^s Mili.) did not show any svldsace of being sourcs of iafectloB. but the popuîatîoa deasity ^?as consiâerably îîîglî. on eggplant. ¥eed îıosts showed very low populatîon densitîes earîy î B tîıe seasoa5 only XsatMuz psızsylvsınîcum L. îsad higîısr densitîes tfeaa otîıer wild hosts duriag t&e sussuısr.