Mersin kenti açık ve yeşil alanları üzerinde bir araştırma

Abstract

80 ÖZET Araştırma Çukurova Bölgesi'nde Adana' dan sonra ikinci büyük kent durumunda olan Mersin'de yürütülmüştür. Mersin Kenti Türkiye'min en.büyük limanına sahip olması, limana bağlı büyük sanayilerin kurulması ve özellikle son yıllarda ülke genelinde artan Ihracaat kapasitesi gibi nedenlerle önemli bir ulusal ve uluslararası taşımacılık merkezi haline gelmiştir. Tarihi çok eskilere dayanmayan Mersin kentindeki bu hızlı gelişme bir takım sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu sorunların başında kentteki nüfus gelişimine bağlı olarak konut talebin deki artış gelmektedir. Yeterli kentsel arsa ve konut sunumunun gerçekleşememesi nedeniyle sağlıksız, kontrolsüz ve altyapısız bir kentleşme oluşmaktadır. Bu nedenlerle Mersin Kenti açık ve yeşil alanlar bakımından incelenmeye değer bu ! unmuştur. Bu araştırmanın amacı; kentteki mevcut açık ve yeşil alanların sorunlarını inceleyerek, kent genelinde ileriye dönük bir yeşil alan sistemine ait öneriler getirebilmektir. Araştırma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; kent dokusunun gelişimi Mersin Kenti hakkında bulunabilen en eski veriden başlayarak incelenmiştir. Bu güne kadar kentteki açık ve yeşil alanlar konusundaki en önemli gelişmenin 19S1 yılında limanın yapımı sırasında kıyı dolgu çalışmasıyla elde edilen alandaki Atatürk Parkı olduğu anlaşılmıştır. Temel amaçları kent çevresindeki verimli tarım alanlarını korumak ve kentsel gelinmeyi ona göre yönlendirmek olan imar planları da kent ölçeğinde bir yeşil alan sistemi öner i 1 eb i 1 mekten uzak kalmışlardır.eı İkinci bölümde! günümüzde Mersin Kenti'nin fiziksel yapısı ve bu yapı içinde mevcut açık ve yeşil alanlar ve sorunları incelenmiştir. Bu amaçla; kolay anlaşılabilirliği sağlamak açısından kent birbirinden farklı özellikler gösteren üç bölge halinde ele alınmıştır. Bunlar; i) Tarihi Çekirdek ve Çevresi. 2) Yakın Yıllarda Gelişen Alanlar. 3) Son Yıllarda Gelişmekte Olan Alanlar... Bu bölgeleri belirlemede gelişme durum 1 ar ı. yanında nüfus yoğunluğu, halkın gelir durumları ve kentsel işlevler de gözönünde bulundurulmuştur. Bu bölümde kentteki mevcut yeşil alanların kentin batısındaki kıyı parkının da hizmete gireceği he

83 S U M M A R V This research was carried out in Mersin, which is the second biggest city in Çukurova Region. Mersin has the largest harbour in Turkey thus so many induetri&l factories: wer'o built in connection with it and Hersin became the center of nation wide as well as international transportation. This expansion, of Mersin which has not a very old history brought some problems with it. The biggest problem is the expansion of population in connection whit the high demand of housing. Because of providing insufficient level of housing areas an unhygi&nc 1 y, jrbanlzm without proper facilities and control takes place. For these reasons the ctiy has been found worth to be studied whit respect to the open and green spsoes. The sim of this research is to investigate the problems related to the open and green areas of Mersin and bring about, some suggestions that could be usjfui on the long run. The research comprises of four parts. At the first part the city structure nas been studied starting from the oldest informations. available. The biggest progress in open and green areas has been achieved in 1961 by filling the seashore of the city during the buiiding of Mersin harbour for establishing the `Atatürk P s. r k ` The city improvement plans, of which their main aims are meant to be protecting the fertile agriculture! tress in the vicinity and direct the urban izm in conjunction with it. were found to be insufficient to propose a green area system.?«*84-r In the second part, the physical structure of today's Mersin, its open and green spaces, and their related problems were investigated. For the sake of better uderstanding the ctiy was divided into three different reg ions. s '.) Historical center and its surroundings. 2) Recently developed areas. 3) Areas under development. While choosing these regions population density, income levels and urban functions has been taken into consideration. It could be seen that most of all green spaces has been situated on the southern coast of the city. The area's in the nourthern part of the city which ar-e occuppied mostly by squatter's house's are insufficent in t n i £ respect. The population living in the north who are ohvsicaily far from the coast have not enough transport taci i ities to be able to get enough advantages out of green space and seashore. In the third part, sur r i ci ency of the relavent applications of city improvement plans as a result of the measurements were studied in regard to the population projection of Mersin. Allthough these plans contain enough green spaces, it was calculated that only 9.5 % of it was realized. The increased housing demand due to increased popu'ation and related speculative actions are the main reasons for the above metioned situation. In the fourth part, a green space system was proposed for the city of Mersin, according to its climatical properties and physical structure. In this system, green corridors parallel and perpendicular to the sea were proposed. Green corridors.are to be established along theveş present and two proposed roads which cross the city in the west-east direction. Other proposed green corridors perpendicular to the sea are to be integrated with the green spaces present in the seashore and the above mentioned green corridors, and should continue along the present roads going to. the north. This way the Integration of the green spaces in the city and agricultural i and present in the vicinity could be realized. Through this arrangment a green and open space system could be established which will serve the city in general.