Çileklerde ova ve yayla koşullarında kol bitkisi üretimi üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZ Çileklerde fide verim ve kalitesini artırmak amacıyla 1983-1986 yılları arasında Adana' da 3 yıl, Alata ve Pozantı'da 2 yıl sUreyle ylirUtUIen bu çalışmada denemeye alınan Cruz, Vista, Tufts, Pocahontas ve Aliso çeşitlerinin frigo bitkilerinin değişik dikim tarihlerinde gösterdikleri davranışlar incelenmiştir. Öte yandan fide verim ve kalitesi Üzerine GA3 hormonu ve azotlu gUbre uygulamalarının etkileri de araştırılmıştır. AdB.na ve Aiata'da normal ilkbahar dikim tarihinin erkene alınması (ekim, kasım ve aralık ayı dikimleri) birim alandan fazla fide elde edilmesi açısından iyi sonuç vermiştir. Pozantı'da dikimler mart, nisan ve mayıs aylarında yapılmıştır. Burada da mart ayı dikimleri olumlu bu 1 unmuştur. Her Uç bölgeden dinienme döneminde aiınan fide emekle rinin gövdelerinde toplam karbonhidratların değişimi saptanmış, karbonhidratlardan toplam şekerler en fazla Pozan tı'da, en az Aiata'da Üretilen fidelerde bulunmuştur. Aiata dan alınan fideierde nişasta oranı yüksektir. Adana iki bölge arasında bir durum göstermiştir. Dikimden Sö gün sonra ana bitkilere yapraktan u-.-guianan 50 ve 100 ppm'lik GA3. birim alandan elde edilen fide sayılarında önemli artışlar sağlamış fakat sonuçlar yine de _/}i 1 dan yıla ve çeşitten çeşide değişim göstermişti Dikimden i ay sonra başlamak Üzere her hafta yapraktan uygulanan 900 ve 1600 ppm dozundaki üre ve Uuxs i azotu birim alandan elde edilen fide sayısında tanığa göre önemli artış lar sağlamıştır. Her iki yaprak gübresinden en olumlu sonuç Üreden elde edilmiştir. Genelde tlim çeşitlerde denemede incelenen kriterlerden kök uzunluğu, gövde kalınlığı, kök kuru ağırlık %'si, gövde kuru ağırlık %'si bakımından gerek GA3 uygulamaları gereK azotlu gtibre uygulamaları önemli farklar oluşturmamıştır. Aliso ve Pocahontas çeşitleri tUm denene yıllarında ve 3 denemede de (dikim tarihleri, GA3 uygulamaları ve gübreleme denemeleri) kaliteli ve bol sayıda çilek fidesi oluşturmuşlardır. Tufts ve Vista çeşitleri Alata'daki kumlu -XX--XXI- arazide ince gövdeli fakat oldukça uzun köklü fideler oluştururken, Adana ve Pozantı'da biraz daha kalın gövdeli olmuşlardır. Cruz çeşidi kol verimi zayıf bir1 çeşit olarak kendini göstermiş, ancak azotlu gübre ve GA3 uygulamaları bu çeşitte fide sayılarını artırmıştır.

ABSTRACT In order to improve the yield and quality of runner plants. experiments were conducted between 1983 and 1986 in Adana for- 3 years, in Alata and Pozantı for 2 years. Effects of different planting times were studied on frigo plants of Cruz, Vista. Tufts, Pocahontas and Aliso varieties. On the other hand, effects of GA3 and nitrogenous fertilizers on yield and quality of runner plants were studied. Good results were obtained when planting was done earlier (October, november, december) than norma; spring planting time. And more runner plants were obtained from unit area. Plantings were done in March, April and May in Pozantı. Positive results were obtained from March plantings in this place. Changes in carbohydrates were analyzed in samples of runner plants for three experimental places during the dormancy period. Total sugar contents were found highest in Pozantı and lowest in Aiata. Starch content of the runner plants were found highest in Alata and lowest in Pozar.ti. 50 and 100 ppm foliar GA3 apl icatlons 60 dav s after the plantings of mother plants increased the number of runner plants per unit area but results have differed rrcm year to year and from variety to variety. Foliar applications of 900 and 1800 ppm Urea ard Wuxa 1 starting 1 mc-.th after the planting, resulted with tr.ore runner plants produced per unit area in comparison to control. Better results from Urea have been obtained froir. the two foliar fertilizers. in general the stucied criteria such as root lengths, crown sizes, dry weights of the roots and crowns were not significantly affected by GA3 sprays or by nitrogenous fertilizers on all of the varieties. Aliso and Pocahontas varieties have produced good quality in all the three experimental years and in the tnree experiments (planting times, GAj application, and fertilizer experiments). Aliso and Pocahontas varieties have produced the quality and abundant runner plants. In sandy soils of Alata, Tufts and Vista have given thin but long rested -XXII--XXIII- plants. These two varieties have produced thicker crowned plants in Adana and Pozantı. Cruz variety have been observed as a shy variety in runner plant production. Nitrogenous fertilizers and GA3 applications have increased the number of runner plants in this variety.