Çukurova koşullarına uygun olarak geliştirilen bir sentetik yonca (medicaqo sativa L.) çeşidinde bazı önemli bitkisel ve tarımsal özellikler yönünden varyasyon ve ilişkiler

Abstract

20 7. ÖZBT Çukurova koşullarına uygun olarak geliştirilen Sentetik yonca çeşidinde bazı bitkisel ve tarımsal özellikleri saptamak amacıyla ele alınan araştırma 1987 yılı kasım ayında Ç.ü. Tarla bitkileri deneme tarlasında taban arazide kurulmuştur. Araştırma 70X20 cm aralıklarla dikilmiş ki onlardan rastgele seçilen 100 bitki üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada; bitki boyu, sap sayısı, boğum sayısı, yaprakçık uzunluğu, yaprakçık genişliği, yas ot ve kuru ot ağırlığına ilişkin değerler üzerinde deneme yürütülmüş ve aşağıdaki sonuçlar alınmıştır, 1. Bitki Boyu; araştırmada sonbahar biçiminde, 60.53 ± 1.12 cm, ilkbahar biçiminde 71.67 ± 1.36 cm ve yaz biçiminde 79.59± 1.20 cm olarak saptanmıştır. Bütün biçimler dikkate alındığında ise bitki boyu ortalaması 70.59± 1.28 cm olarak ölçülmüştür. Anılan özelliğe ilişkin varyasyon katsayısı sıra ile % 18.64, % 15.13 ve % 18.92 olarak saptanmış olup, tüm biçimler yönünden varyasyon katsayısı % 12.29 olarak belirlenmiştir. 2. Sap Sayısı; ilk biçimden son biçime doğru artış göstermiş, ilkbahar 13.86± 0.81, yaz 19.68± 0.95 ve sonbahar biçiminde 30.20* 1.68 adet/bitki olarak sayılmıştır. Tüm biçimler dikkate alındığında sap sayısı 21.19± 0.83 adet/bitki olarak saptanmıştır. Anılan özelliğe ait varyasyon katsayısı ilkbahar biçiminde % 58,58, yaz biçiminde % 48.46 ve sonbahar biçiminde % 55.72 olarak bulunmuştur, üç biçimin varyasyon katsayısı ise '/# 39.40 olrak saptanmıştır. 3. Boğum sayısı; `ilkbahar 13.20± 0.17, yaz 11.47± 0.22 ve sonbahar biçiminde 11.90± 0.18, bütün biçimler ortalaması ise 12.37±0.11 bogum/bitki sayılmıştır. Bu özelliğe ilskin varyasyon katsayısı ilkbahar biçiminde % 13.05, yaz biçiminde % 19.57 ve sonbahar biçiminde % 15.50 olarak bulunurken, tüm biçimlerin boğum sayısına ilişkin varyasyon katsayısı ise % 9.38 olarak belirlenmiştir. 4. Yaprakçık uzunluğu, ilkbahar biçiminde 23.86* 0.45, yaz biçiminde 23.92± 0.37 ve sonbahar biçiminde 24.21± 0.40 mm olarak ölçülmüş, üç biçimin ortalaması ise 24.04± 0.32 mm oiarak saptanmıştır. Anılan özelliğe ilişkin varyasyon katsayıları sıra ile % 19.04, % 15.8621 ve % 16.86 alarak bulunmuş, tün biçimler yönünden varyasyon % 10.81 olarak belirlenmiştir. 5.Yaprakçık genişliği, ilkbahar biçiminde 8. 12± 0.21 yaz biçiminde 9.32* 0.19 ve sonbahar biçiminde 10.78± 0.23 mm olarak ölçülmüş, tüm biçimleri ortalaması 9.40± 1.14 mm olarak saptanmıştır. Bu özelliğe ilişkin varyasyon katsayıları ilkbahar biçiminde % 26.44, yaz biçiminde % 21.06 ve sonbahar biçiminde % 21.90 olarak saptanmış olup, varyasyon katsayısı ise % 14.94 olarak bulunmuştur. 6. Yas ot ağırlığı, ilkbahar biçiminde 53.53± 3.77 g, yaz biçiminde 72,78± 3.57 g ve sonbahar biçiminde 93.57± 5.73 g olarak tartılmış, üç biçimin yaş ot ağırlığı ortalaması 73.24± 2.82 g/bitki olarak saptanmıştır. Anılan özelliğe ilişkin varyasyon katsayıları ilkbahar biçiminde % 70.47, yaz biçimnde % 49.06 ve sonbahar biçiminde % 61.23 olarak belirlenmiş, tüm biçimler yönünden varyasyon katsayısı % 38.60 olarak saptanmıştır 7. Kuru ot ağırlığı, ilkbahar biçiminde 14.16± 0.96 g, yaz biçiminde 20.44± 1.02 g ve sonbahar biçiminde 27.09± 1.56 g olark tartılmıştır. üç biçimin kuru ot ağırlığı ortalaması 20.62± 0.78 ç/bitki olarak saptanmıştır. Bu özelliğe ilişkin varyasyon katsayısı ilkbahar biçiminde % 68.19, yaz biçiminde % 49.06 ve sonbahar biçiminde % 57.87 olarak saptanmışı tüm biçimler dikkate alındığında varyasyon katsayısı % 38.03 olarak belirlenmiştir. Araştırmada incelenen Syn>-1 yonca çeşidinde bitki boyu ile boğum sayısı (r=0. 210*), yaş ot ağırlığı <r=0.36Q**), kuru ot ağırlığı (r=0.436**); sap sayısı ile yaş ot agırlgı (r=0.805**), kuru ot agırlgı (r=0.785-**>; yaprakçık uzunluğu ile yaprakçık genişliği (r=0.398**>; yaş ot agılıgı ile kuru ot ağırlığı arasında (r=0.981**> olumlu ve önemli; yaprakçık genişliği ile boğum sayısı arasında (r= -0.377**) olumsuz ve önemli ilişkiler saptanmıştır.

SUMMARY 22 This research was conducted to determine squib important plant characters and agricultural characters of a Syntetic alfalfa cultivar progressed suitable for Çukurova condition in University of Çukurova Faculty of Agriculter at 1987-68 growing period. This research was carried out randomized selected from 100 plants on clone (row space 70X20 cm) in the experiment; as fallow characters was studied, plant height, number of stem, number of node,lenght of leaflet, width of leaflet, green and dry herbage weight. 1. Plant height, in this research in fall cuttings 60.53 ± 1.36 cm, in spring cuttings 71.67 ± 1.36 cm, and in summer cuttings 79.59 ± 1.20 cm was found. Mean of all cuttings plant height was found 70.59 ± 1.28 cm. in the case of plant height variation coefficient were % 18.64, % 15.13, % 18.92. in the case of all cuttings variation coefficient was % 12.29 found. 2. Number of stem, Increased from first cuttings toward the last cuttings. These values were 13.86 ± 0.81 stem/plant in spring cuttings, 19.68 ± 0.95 stem/plant in summer cuttings, 30.20 ± 1.68 stem/plant in fall cuttings. Mean of all cuttings number of stem was found 21.19 ± 0.83 stem/plant. The variation coefficiant were % 58.58 in spring cuttings, % 48,46 in summer cuttings and %55.72 in fall cuttings, in all cuttings %39.40 3. Humber of node, were found in spring cuttings 13.20 ± 0.17 node/plant, in summer cuttings 11.47 ± 0.22 node/plant, fall cuttings 11.90 ± 0.18 node/plant and mean of all cuttings 12.37 ± 0.11 node/plant. Variation coefficient were spring, summer and fall cuttings, % 13.05, % 19.57, % 15.50 respectively, in all cuttings variation coefficient was % 9.38 4. Lenght of leaflet, were found 23.66 ± 0.45 mm, at the time of spring cuttings; 23.92 ± 0.37 mm. at the time of summer cuttings and 24.21 ± 0.40 mm. at the time of fall cuttings. The mean all cuttings of determined 24.04 ± 0.32 mm. The variation coefficient pertaining to mentioned characteristic was found to be % 19.04, % 15.86 and %16.86. The variation coefficient of all cuttings was determined to be % 10.81.23 5. Width of leaflet, was found 8.12 ± 0.21 mm, at the time of spring cuttings; 9.31 ± 0.19 mm. at the time of summer cuttings and 10.78 ± 0.23 cm. at the time of fall cuttings. The mean all cuttings of determined 9.40 ± 1.14. The variation coefficient pertaining to mentioned characteristic was found to be spring cuttings %26.44, summer cuttings £21.06 and fall cuttings £21.90. The variation coefficient of all cuttings was determined to be % 14.94. 6. Green herbage weight, was found 53.53 ± 3.77 gr. at the time of spring cuttings; 72.78 ± 3.57 gr. at the time of summer cuttings and 93.57 ± 5.73 gr. at the time of fall cuttings. The mean all cuttings of determined 73.24 ± 2.82. The variation coefficient pertaining to mentioned characteristic was found to be spring cuttings % 70.47, summer cuttings % 49.06 and fall cuttings % 61.23. The variation coefficient of all cuttings was determined to be % 38.60. 7. Dry herbage weight,- was found 14.16 ± 0.96 gr; at the time of spring cuttings, 20.44 ± 1.02 gr. at the time of summer cuttings and 27.09 ± 1.56 gr. at the time of fall cuttings. The mean all cuttings of determined 20.62 ±0.78 gr. The variation coefficient pertaining to mentioned characteristic was found to be spring cuttings % 68.19, summer cuttings % 49.93 and fall cuttings % 57.87. The variation coefficient of all cuttings was determined to be % 38.03. Positive correlation coefficients were found, between plant height and number of node ( r=0.210i ), green herbage weight ( r=0.360t«), dry herbage weight (. r=0.436**>. There were positive correlations between number of stam and green herbage weight ( r=0.805**), dry herbage weight ( r=0.785**)j and between lenght of leaflet and width of leaflet ( r= 0.398), green herbage weight and dry herbage weight (r=0.981**>. He gat ive correlation coefficients were determine between width of leaflet and number of node (r=-0.377**).