II. ürün için toprak hazırlığında farklı toprak işleme aletlerinin toprağa yaptığı bazı fiziksel etkiler üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Tarımsal üretimin temel işlemlerinden biri toprak işleme ile bitki için toprakta uygun fiziksel koşullar sağlamaya çalışılmaktadır. Diğer taraftan ise yoğun üretim koşullarında uygun olmayan toprak işleme toprağın verimliliğini kaybetmesine sebep olmaktadır. Bu çalışmada toprak işleme, özellikle ikinci örün için tohum yatağı hazırlığında uygun alet ve yöntemin seçimi için farklı toprak işleme aletlerinin toprağa yaptığı fiziksel etkiler ve iş başarılan araştırılmıştır. Toprak işleme ile bitki için sağlanmak istenen fiziksel koşulların ne derece yerine getirildiği saptanmıştır. Araştırma menzilat tim olarak adlandırılan orta tekstürlö toprakta yapılmıştır. Toprak rototiller, dikey fereze ve geleneksel yöntemle (2 kez goble diskaro + 3 kez tapanla) işlenmiştir. Toprak işlemeden önce ve sonra da her bir aletle işlenen topraklarda penetrasyon direnci ölçülmüş ve bozulmamış toprak örnekleri alınmıştır. Penetrasyon dirençleri statik-benzeri sayısal bir penetrometre ile saptanmıştır. Bozulmamış toprak örneklerinden laboratuvarda hacim ağırlığı, porozite, nem içeriği ve hidrolik iletkenlik değerleri belirlenmiştir. Tarla çalışmaları sırasında aletlerin iş başarısı da (yakıt tüketimi ve iş kapasitesi) saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre en yüksek penetrasyon direncini geleneksel yöntemle işlenen toprak göstermiştir. Diğer aletler toprağın ilk durumu ile benzer penetrasyon dirençleri göstermiştir. Ancak penetrasyon direnci değerleri hiç bir zaman bitki büyüme ve kök gelişimini engelleyecek kadar yüksek değerlere ulaşmamıştır. Toprağın ilk durumuna göre hacim ağırlığı rototiller ve dikey freze ile işlenen toprakta düşük, geleneksel yöntemle işlenen toprakta ise yüksek çıkmıştır. Hacim ağırlığı toprak işleme derinliği altında etkilenmemiştir. Porozite hacim ağırlığına bağlı olarak değişmiştir. Toprağın nem içeriği rototillerle işlenen toprağın yüzeyinden çok çabuk uzaklaşmış, diğer yöntemlerde etkilenmemiştir. Hidrolik iletkenlik toprağın ilk durumuna göre rototiller ve dikey freze işlenen toprağın yüzeyi hariç azalma göstermiştir. Geleneksel yöntemle işlenen toprakta hidrolik iletkenlik oldukça düşük çıkmıştır. Bütün aletlerin toprağı parçalama etkileri hemen hemen aynı çıkmıştır. Birim alanda en fazla yakıt geleneksel yöntem tarafından tüketilmiş, iş kapasitesi ise düşük çıkmıştır. Rototiller ve dikey freze eşit iş kapasitelerine sahip olmalarına rağmen rototiller daha fazla yakıt tüketmiştir.Aletlerin toprağa yaptığı fiziksel etkiler ve iş başarıları dikkate alındığında geleneksel yöntem iyileştirilmesi gereken bir toprak işleme biçimi olduğu ortaya çıkmaktadır. Sırasıyla toprağın yapısına olumsuz etkisi en az olan ve iş başarısı en fasla olan aletler dikey freze ve rototillerdir. Ayrıca toprağın ilk durumuda direk ekim için uygun koşulları sağlamaktadır.

56 7. SUMMARY Mechanical manipulation of the soil (tillage) which is fundamental operation of the agricultural production tries to provide favorable physical soil conditions for the crop. On the other hand excessive and unfavorable tillage causes soil fertility loss in intensive agricultural production. In this study, performance and physical effect of different tillage implements on the soil have been researched in order to choose appropriate implements and methods for tillage or especially seed bed prepartion for the second crop. It has been controlled whether physical condition necessities of crop was provided with tillage or not This research was carried out on medium texture soil which is called Menzüat loam. Firstly, the sou was manipulated with rotarybller,crumbler conventional metdod (offset disk harrow +scrubber). And then, soil penetration resistances were measured and undistrurbed soil samples were teken away before and after tillage. Penetration resistance was measured with quasi-static digital recording penetrometer. Bulk density, porosity were measured in the undisturbed soil sample. Performance of tillage implements (i.e. fuel consumption and field work capacity) were investigated during field experiments. Results have showed that conventional tillage method caused high penetration resistance in soil. Previous soil condition and the soil cultivated by rotarytiller and crumbier showed approximately the same penetration resistance. But measured soil penetration resistance were never as high as crop growth and root alangation restricting value. According to previous soil condition, soil bulk density was decreased by rotarytiller and crumbier, and was increased by conventional tillage method. Bulk density was notinfluanced under tillage depth. Porosis changed with bulk density. Surface moisture content of soil that tilled with rotarytiller decreased very quickly. Other tillage methods were not affected soil moisture content According to previous condition hydraulic conductivity decreased with tillage except surface of soil that tilling with rotarytiller and crumbier. All tillage method caused same clod sise distribution. Conventional method consumed more fuel per hectar and had same field work capacity. Athough rotarytiller and crumbier had same field work capacity, rotartiller consumed more fuel per hectar than crumbier.57 Conventional method should be improved because it affected the physical conditions of the soil negatively and had a low performance. Rotarytiller and crumbier affected the physical conditions of the soil less negatively and had highly performance respectively. Also previous soil conditions provide appropriate physical properties for crop so that direct planting.