Pix, atonik ve cytozyme uygulamalarının yerfıstığının (Arachis hypogaea L.) bazı önemli tarımsal ve kalite özelliklerine etkisi üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışma; Ç.ü. Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü Araştırma Alanı' uda 1988 yılı ana ürün yetiştirme sezonunda yürütülmüşütür. Araştırma tesadüf blokları deneme planına göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Atonik, Pix ve Cytozyme ticari adları ile bilinen kimyasal maddelerin Çukurova yöresi yerfıstığı çeşiti olan Çom' un tarımsal ve teknolojik karakterleri üzerine etkileri incelenmiştir. iki büyüme düzenleyici (Pix ve Atonik) ve bir yaprak gübresi (Cytozyme) değişik zaman ve dozlarda uygulanarak denenmiştir. Denemede incelenen özellikler aşağıda özetlenmiştir. Bitki Boyu : Uygulamalara göre bitki boyu değeri 48.47 cm ile 53.03 cm arasında değişim göstermiştir. Tüm uygulamalar kontrole oranla bitki boyunu kısaltmıştır. ilk çiçeklenme döneminde 100 veya 150 cc/da Pix (% 7.05-9.40 oranında) ile ilk, maximum ve son çiçeklenme döneminde Atonik (% 7.82 oranında) kullanımı en çok etkili görülmüştür. Bitki boyu ile bindane ağırlığı arasında olumlu ve önemli etkileşim olduğu da saptanmıştır. Dal Sayısı : Dal sayısı yönünden uygulamalar iki farklı grupta toplanarak en yüksek değer üç farklı aşamada 50+50+50 cc/da Atonik uygulamasından, en düşük değer ise; ilk çiçeklenme döneminde 100 cc/da Pix uygulamasından elde edilmiştir. Atonik kontrole oranla dal sayısını % 16.02 oranında arttırarak etkili bulunmuştur. Erkencilik °. Erken hasat olgunluğu açısından uygulamalar iki grup oluşturmuştur ve en yüksek değer % 53.34 oranında olgun meyve ile ilk çiçeklenme döneminde yüksek dozda kullanılan Pix uygulamasından, en düşük değer ise; % 41.37 olgun meyve ile ilk ve maximum çiçeklenme dönemlerinde 60+60 cc/da Cytozyme uygulamasından sağlanmıştır. Sadece Pix uygulamaları kontrole aranla erkencilik sağlamıştır.-59- leyve Verimi : Dekara meyve verimi değerleri kimyasal madde uygulamalarından çok önemli derecede etkilenmiştir ve farklı dört grup oluşmuştur. Meyve verimini kontrole göre, ginofor oluşumu döneminde 150 cc/da Pix uygulamasının % 26.05 oranında arttırmasına karşın üç farklı dönemde 50+50+50 cc/da Atonik kullanımı % 7.41 oranında azaltmıştır. Genelde yüksek dozda ve özellikle ginofor oluşumu döneminde büyüme düzenleyici ve yaprak gübresi uygulamaları olumlu etkiler göstermiştir. Meyve verimi ile bitki başına meyve bağlama oranı, meyve sayısı, meyve ağırlığı özellikleri arasında önemli ve olumlu etkileşim olduğu saptanmıştır. Meyve Bağlam Oranı : Bitki başına meyve bağlama özelliğine ilişkin uygulamalar iki grup oluşturmuştur ve en yüksek değer ginofor oluşumu döneminde 150 cc/da Pix uygulamasından, en düşük değer ise; ilk çiçeklenme döneminde 100 cc/da Pis uygulamasından elde edilmiştir. Yüksek dozda Pis ve Cytozyme uygulamaları kontrole oranla meyve bağlama oranını arttırmışlardır. Söz konusu özellikte dekara meyve verimi, I. kalite meyve ağırlığı oranı, meyve sayısı ve meyve ağırlığı arasında olumlu ve önemli; ıskarta meyve ağırlığı oranı ve protein içeriği arasında olumsuz ve önemli koreleasyon bulunmuştur. Meyve Sayısı : Bitki başına düşen meyve sayısı özelliğine ait ortalama değerler 59.73-43.23 meyve/bitki arasında değişim göstererek üç farklı grupta toplanmışlardır. En yüksek değer ginofor oluşumu döneminde 150 cc/da Pix uygulamasından, en düşük değer ise; çiçeklenme başlangıcında 100 cc/da Pis uygulamasından elde edilmiştir. Yüksek konsantrasyonda kullanılan Pix ve Cytozyme meyve sayısını kontrole göre arttırmıştır. Bitki sayısı ile dekara meyve verimi arasında önemli ve olumlu etkileşim gözlenmiştir. Heyve Ağırlığı s Bitki başına düşen meyve ağırlığına ilişkin ortalama değerler iki farklı grupta toplanmışlardır. En yüksek değer çiçeklenme ve ginofor oluşumu başlangıcında 60+60 cc/da Cytozyme ile ginofor oluşumu başlangıcında 150 cc/da Pix uygulamasından, en düşük değer ise; ilk çiçeklenme döneminde 100 cc/da Pix uygulamasından elde edilmiştir. Meyve ağırlığını arttırmada yüksek dozda ve ginofor oluşumu başlangıcında-60- uygulanan kimyasal maddeler olumlu görülmüştür, Heyve ağırlığı ile meyve bağlama oranı, meyve verimi ve dal sayısı arasında önemli ve olumlu koreleasyon olduğu saptanmıştır. Kalite Sınıflaması : I. kalite meyve ağırlığına oranına ilişkin en yüksek değer ginofor oluşumu başlangıcında 60 cc/da Cytozyme uygulamasından, en düşük değer ise; çiçeklenişe başlangıcında 100 cc/da Pix uygulamasından elde edilmiştir. II. kalite meyve ağırlığı oranı kimyasal madde kullanımından önemli derecede etkilenmiştir ve bütün uygulamalar kontrolden düşük değerde çıkmıştır. III. kalite meyve ağırlığı oranına ait bütün uygulamalar kontrolden yüksek değerde çıkmıştır ve bütün uygulamalar arasında önemli fark görülmüştür. Iskarta meyve ağırlığı oranına ilişkin en yüksek değer ilk ç iç eklenmede 100 cc/da Pix, en düşük değer ise; çiçeklenme ve ginofor oluşumu başlangıcında verilen 60+60 cc/da Cytozyme'den sağlanmıştır. Ayrıca I. kalite ile II., III. kalite meyve ağırlığı oranları arasında önemli ve olumsuz; meyve bağlama oranı arasında önemli ve olumlu ilişki belirmiştir. II. kalite ile III. kalite ve ıskarta ile meyve bağlama oranı arasında olumsuz koreleasyon gözlenmiştir. Genelde ginofor oluşumu başlangıcında 150 cc/da Pix çiçeklenme ve ginofor oluşumu başlangıcında 60+60 cc/da Cytozyme ve üç farklı dönemde 50+50+50 cc/da Atonik uygulamaları kaliteyi yükselterek olumlu bulunmuşlardır. Bindane Ağırlığı : Bindane ağırlığına ilişkin ortalama değerler 784.63-727.93 gr. arasında değişim göstermişlerdir. çiçeklenme başlangıcında 100 cc/da Pix ile üç farklı dönemde 50+50+50 cc/da Atonik uygulamalarının ilk sıralarda yer almalarına karşın önemli bulunmamışlardır. Bindane ağırlığı ile kabuk oranı arasında önemli ve olumsuz, bitki boyu ile önemli ve olumlu koreleasyon belirmiştir. Sabuk Oranı : Kabuk oranına ilişkin ortalama değerler iki grupta toplanmışlardır. En yüksek değer % 31.12 ile çiçeklenme başlangıcında 150 cc/da Pix uygulamasından, en düşük değer ise; ginofor oluşumu başlangıcında 150 cc/da Pix kullanımından sağlanmıştır. Ginofor oluşumu döneminde 150 cc/da Pix dışında tüm uygulamalar kontrole kıyasla kabuk oranını arttırmışlardır.-61- Yag içeriği : En yüksek tohum yag içeriği çiçeklenme ve ginofor oluşumu başlangıcında 60+60 cc/da Cytozyme kullanımından, en düşük yag içeriği sadece ginofor oluşumu başlangıcında 60 cc/da Cytozyme kullanımından elde edilmiştir. Yüksek dozda kullanılan kimyasal maddeler daha olumlu etkiler göstermişlerdir. Protein içeriği ; Tohumların Protein içeriğine ilişkin uygulamalar arasında önemli fark bulunmuştur ve üç grup oluşmuştur. Bütün büyüme düzenleyici ve yaprak gübresi uygulamaları kontrole aranla tohumların protein içeriğini azaltmışlardır, Çiçeklenme başlangıcında 150 cc/da Pix uygulaması tohumların protein oranını önemli derecede azaltırken âtonik ve ginofor oluşumu döneminde 100 cc/da Pix kullanımı etkisiz görülmüştür.

This trial was conducted at the experimental area of Field Crops Department in Çukurova University, Agriculture Faculty in the main crop vegetation period of 1988. The field layout of the experiment consisted of randomized plot design with three replication. Two growth regulators are called Pix Atonik and only one foliar fertilizer is called cytozyme applied to com that's groundnut cv. of Çukurova Region. In this research observed characters were followed : Plant heights : The stems of plant heights were changed from 48.47 cm. to 53.03 cm. All of the threatments were reduced stem high according to control. The greatest reduction in stem hight was 150 cc/da Pix applied at initation flowering stage (7.05-9.40 % according to control) with 50+50+50 cc/da Atonik applied at three different stages (7.82 according to control ). There was positive and significant correlation between the plant height and 1000 seed weight. lumber of Branches : Number of branches per plant has creating two different statistical groups. The hights number of branches per plant was obtained with application of Atonik and the lowest by threated Pix. Branches per plant was threated increased by Atonik respectively 16.02 % from control. Early Harvest Maturity Index : In this study early harvest maturity applications ranged from 41.37 % to 53.34 %, creating two different statistical groups. The most early pod maturity was affected from at hight concentrations Pix and, the lowest early pod maturity from-63- 60+60 cc/da Cytozyme applied at initiation flowering and pegging stages. Early pod maturity was made sure only Pix threatments. Pod Yield : Pod yield was effected to apply important degree chemical matter, and creating four different statistical group. Yield of pod per decar. According to check plot was increased by 150 cc/da Pix treatment at initiation of pegging while decreased by total 150 cc/da Atonik application at three different times. Growth regulators that high concentrations and at initiation gynophores stage were most effected signgficant and positive. There was positive and significant correlation between pod yield per decar and pod number per plant, fruiting index, pod weighth per plant. Fruiting Index : Fruiting index in relation to threatments creating four different statistical groups. The highest value was obtained from 150 cc/da Pix at gynophore elongation stage, the lowest ones from the 100 cc/da Pix begginning flowering stage. Fruiting index was increased with growth regulators that hight dosages. Humber of Pod : Bumbar of pod in relation to application was varied from 43,23 to 59.73 pod per plant, creating three different groups. The highest value was obtained from apply 150 cc/da initiation gynophore stage. The lowest ones from 100 cc/da Pix beginning flowering stage. Humber of pod was increased according to check plot with application of Pix and Cytozyme that have hight concentrations. The correlation between pod number per plant and pod yield per decar was positive and significant. Pod Weight : Values of pod weight per plant creating two different groups. The greatest increasing in weight of per plant was 60+60 cc/da Cytozyme applied at beginning flowering and pegging stages or 150 cc/da Pix applied at initiation gynophore stage. Pod weight increased by grouth regulators that's positive. The correlation was between weight pod per plant and number of branches, pod yield per decar, fruiting index was positive and significant.-64- Qualitiy Classification : Tlıe hights value of I. quality pod weight was obtained from application 60 cc/da Cytozyme at initiation pegging stage the lowest value was 100 cc/da Pix from initiation flowering stage. II. quality pod weight was effected significant by applications of chemical matters. This class was decreased all of the threatments according to check. Ill, quality pod catogory weights all of the values was the lowest from control and obtained difference between all of the applications. Poor quality pod weight's the hights value was obtained from 100 cc/da Pix at early flowering stage although the lowest value was found 60 + 60 /da cytozyme early and maximum flowering stages. It has been determined that corelation II. and III. quality pod weight negative and significant; between mature pod index significant and positive. Correlation between II. quality with III. quality and poor quality were negative and significant. In general quality pod weight was increased by application 150 cc/da Fix at initiation pegging stage; 60+60 cc/da Cytozyme initiation flowering and pegging stages; and three different stages 50+50+50 cc/da Atonik applications, 1000 Seed Weight : 1000 seed weight in relation to treatments ranged from 784.63 - 727.93 gr at early flowering 100 cc/da Pix and at three different stages 50+50+50 cc/da Atonik applications that at up degree although weren't important. There was negative and significant correlation between the shelling percentage. Shelling Percentage ; The hights value was obtained from the plots application of 150 cc/da Pix at early flowering stage, while the lowest value was found from 150 cc/da Pix at initiation pegging, in general shelling percentage was reduced with all threatments except application of Pix 150cc/da at pegging stage. Oil Contest : The greatest increasing in oil content of seed was 60+60 cc/da Cytozyme applied at beginning flowering and gynophore stages, while the lowest reduction in oil content at seed was only 60 cc/da Cytozyme threatment at initiation pegging stage. Height doseges chemical matters are the most positive effected.-65- Protein Content : Protein content of seed in relation to threatments creating three different groups. Protein content of seed was reduced with all of the growth regulators and foliar fertilizer according to control plot. Protein content of seed was significiant reduced with 150cc/da Pix applied at beginning flowering stage, while Atonik applied or 100cc/da Pix threatmant initial pegging stage were obtained nonsgnif iciant.