Değişik turunçgil anaçları üzerine aşılı vashington navel, valencia ve moro portakal meyvelerinin muhafazası üzerine araştırmalar

Abstract

Bu çalışmada. Yerli turunç. Tuzu, Carrizo ve Troyer sitranjı anaçları üzerine aşılı Washington Havel, Valencia ve Horo portakallarının meyvelerinin muhafazaları üzerine çeşitli anaçların etkileri araştırılmıştır. Ayrıca portakalların muhafazasında ortaya çıkan mantarsal bozulmaların önlenmesi üzerine, derimden sonra TBZ (Thiabendazole) uygulamasının etkisi incelenmiştir. Bu amaçla yürütülen araştırmalar Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde 1988 ve 1989 yıllarında yapılmıştır. Birinci deneme yılında optimal derim zamanında derilen değişik anaçlar üzerine aşılı portakal çeşitlerinin meyveleri seçilip, boylandıktan sonra difenilli kağıtlara sarılmıştır. Baha sonra meyveler tahta kasalar içine yerleştirilerek, termostatik olarak kontrol edilen depolarda 4°C 3icaklık ve % 85-90 oransal nem koşullarında 4 ay süreyle muhafaza edilmiştir. Denemenin ikinci yılında ise meyveler derimden sonra 1000 ppm TBZ çözeltisine bandırılmış ve sonra yukarıdaki denemeye benzer koşullarda depolanmıştır. Muhafaza periyodu süresince ayda bir kez alınan meyve örneklerinde ağırlık kayıpları, usare ve titre edilebilir asit içeriği, usare pH1 sı suda çözünebilir toplam kuru madde ve C vitamini içerikleri incelenmiştir. Öte yandan ortaya çıkabilen fizyolojik ve mantar sal bozulmalar ile yeşil kapsüllü meyve miktarları saptanmıştır. Her iki deneme yılında değişik anaçlar üzerine aşılı Washington Navel, Valencia ve Horo portakallarıyla yürütülen denemelerden elde edilen sonuçlar, muhafaza süresi uzadıkça meyvelerde saptanan ortalama ağırlık kayıplarının arttığını göstermiştir. Genel olarak denemelerimizde saptanan aylık ortalama ağırlık kayıpları % 2-3 ün altında kalmıştır. Turunçgil anaçları üzerlerine aşılı portakal çeşitlerinde farklı düzeylerde ağırlık kaybına neden olmuşlardır. 1988 yılında 4 aylık muhafaza periyodunun sonunda Washington Havel portakalı için en yüksekağırlık kaybının Yuzu (% 6.35) ve en düşük ağırlık kaybının Carriso sitranjı (% 4.54) üzerine aşılı ağaçlardan derilen meyvelerde olduğu saptanmıştır. 1989 yılında ağırlık kayıpları bir parça dana azalmakla birlikte 4 aylık muhafaza periyodunun sonunda en yüksek ağırlık kaybı yine Tuzu (% 4.62) anacında ve en düşük ağırlık kaybı ise Troyer sitranjı (% 3.96) üzerine aşılı portakallarda bulunmuştur. Valencia portakalında 1988 yılında muhafaza sonunda en yüksek ağırlık kaybının Yerli turunç (M 7.44) anacında en düşük ağırlık kaybının Troyer sitranjı (% 6.22) üzerine aşılı portakalın da olduğu saptanmıştır. İkinci yılda ise ağırlık kayıpları en yüksek olarak Yerli turunç (% 7.43) ve Yuzu (% 7.25) anaçlarında ve en düşük olarak Carriso (% 6.23) ve Troyer (% 6.81) sitranjları üzerine aşılı ağaçların meyvelerinde saptanmıştır. Hor o portakalanıda 1988 yılında çeşitli anaçların üzerlerine aşılı portakalların ağırlık kayıpları üzerine önemli etkileri olmazken, 1989 yılında en yüksek ağırlık kaybı Carriso sitranjında (% 7.02) olurken, en düşük ağırlık kaybı Yuzu {% 5.59) anacı üzerinde yetiştirilen meyvelerde bulunmuştur. Depolama sırasında değişik anaçlar üzerine aşılı bütün portakal çeşitlerinin usare miktarlarında muhafasanın ilk aylarında önce bir artış, daha sonra bir miktar azalma olmuştur. Incak muhafaza sonundaki usare içerikleri derim zamanlarındaki düzeyin çok altına düşmemiştir. 1988 yılı muhafaza periyodu başlangıcında Washington Havel portakalının usare oranı ortalama % 42.35 iken, muhafaza süresinin sonunda bu oran % 44.86 ya çıkmıştır. 1989 yılında bu oranlar başlangıçta % 44. 45 iken depolama sonunda % 38. 90 'a düşmüştür. Yalencia portakalında 1988 yılında muhafaza periyodu başlangıcında usare oranları ortalama % 46. 69 iken muhafaza süresinin sonunda % 47. 75' e yükselmiştir. 1989 yılında bu oranlar başlangıçta % 44 iken depolama sonunda % 42 ye düşmüştür, Moro portakallarındaki usare oranları ise ilk yılda başlangıçta % 46.35 iken, depolama sonunda % 41. 37* e düşmüş ve ikinci yılda ise %42.83 tan oldukça önemli bir düşüşle % 29.55 e inmiştir. Anaçlar üzerlerine aşılı bu üç portakal çeşidinden meyvelerinin usare içerikleri üzerine farklı etki yapmışlardır. Her iki deneme yılı sonunda üç portakal çeşidinde de usare miktarları bakımından genel bir değerlendirme yapılırsa en yüksek usare miktarının sitranjlar üzerine aşılı ağaçların meyvelerinde olduğu, Yuzu ve Yerli turunç anacı üzerine aşılı ağaçların meyvelerinde ise öteki anaçlara göre, daha düşük oranlarda usare bulunmuştur. Her iki deneme yılında da muhafaza periyodu süresince titre edilebilir asit ve suda çözünebilir kuru madde içeriklerinde azalmalar, bunlara karşılık usare pH' sında artışlar görülmüştür. Bu özellikler bakımından en iyi sonuç genel olarak sitranjlar üzerine aşılı ağaçların meyvelerinde olurken bunu Yerli turunç ve Yuzu anaçları üzerine aşılı ağaçların meyveleri izlemiştir. Denemedeki değişik anaçlar üzerine aşılı portakal çeşitlerinin C vitamini içeriklerinde önemsiz sayılabilecek düşmeler olmuştur. İncelenen çeşitlerin C vitamini içerikleri birbirlerine yakın olup, Valencia portakalının C vi temini içeriği öteki çeşitler inkine göre çok az yüksektir. Denemeye alınan değişik anaçlar üzerine aşılı çeşitlerde muhafaza süresi uzadıkça çürük meyve miktarları artmıştır. Bu yüzden TBZ uygulamaları yapılmış ve TBS uygulanan ve uygulanmayan meyveler arasında çürüme bakımından önemli farklılıklar bulunmuştur. Başka bir deyişle, mantar sal çürümelerin uzaltılmasında 1000 ppm TBZ uygulamasının etkili olduğu bulunmuştur. Muhafaza periyodu süresince değişik anaçlar üzerine aşılı deneme portakallarının, yeşil kapsüllü meyve oranlarında az miktarda düşmeler olmuştur. Kahverengileşen ve kararan bu kapsüllerin dökülme oranları ise önemsenmeyecek kadar az olmuştur. Bütün anaçların meyvelerinde yeşil kapsül oranı genelde yüksektir. Ancak en fazla yeşil kapsüllü meyve miktarı Yuzu anacı üzerine- İ33 - aşılı ağaçların meyvelerinde bulunmuştur. Heybelerde kabuk kararması ve `pitting `li meyve hemen hemen hiç görülmemiştir. Sonuç olarak değişik anaçlar üzerine aşılı Washington Navel ve Valencia portakallarının 4°C sıcaklık ye % 85-90 oransal nem içeren depolarda 4-5 ay, Horo kan portakallarının ise 3 ay kadar başarılı bir biçimde muhafaza edilebileceği saptanmıştır. Yine genel olarak dört anaç için denenen portakallarda tüm kriterler bakımından sitranjların en olumlu olduğu, bunu sırasıyla Yerli turunç ve Yuzu anaçlarının islediği saptanmıştır.

In this study, the effects of various root3tocks on the storage of oranges harvested from lashington Navel, Valencia and Moro cultivars grown oa Local Sour Orange, Yuzu, Carrizo and Troyer citrange was investigated. The effect of TBZ applications on preventing rottening during the storage was also studied. The studies were conducted during 1988 and 1989 at the Deparment of Horticulture, Faculty of Agriculture, Çukurova University. During the first year, fruits were harvested at the optimum harvesting time, graded and wrapped with diphenyl impregnated paper. The fruits were then placed in wooden boxes and stored for 4 months in thermostatically controlled storage rooms at 4°C and 85-90 % relative humidity. During the second year the fruits were treated with 1000 ppm TBZ solution prior to storage. The fruit samples taken at 1 month intervals during the storage period were analyzed for weight loses, dry matter content, tit ratable acitity, juice content, juice pH and vitamin C content. Physiological and fungal decays and green buttons on the fruits were also recorded. During both years, it was found that the weight losses have increased in parallel to the storage duration. In general, the weight loses recorded was below 2-3 % / month. The rootstock3 had caused different levels of weight losses on orange fruits grown on different rootstocks.In 1988, Washington Ifevel fruits on Yuzu had the highest weight loss (6.35 %) and fruits on Carriso sitrange had the lowest weight loss (4.54 X). In 1989, the heighest weight loss at the end of 4 month storage period was with Yuzu (4.62 %) rootstock, and lowest with Troyer citrange (3.69 %) rootstsock. In 1988, Valencia fruits grown on Local Sour orange had the highest weight loss (7.44 H) and the lowest on Troyer citrange (6.22 $). During the second year, the highest weight loss was observed with Local Sour orange (7.43 %) and Yuzu (7.25 %) and the lowest with Carrizo ( 6.23 %) and Troyer (6.8İ %)- 135 ci t ranges. In 1988, the rootstocks did not show a significant effect on the weight losses of Horo oranges. In 1989, the highest weight loss was with Carriso citrange (7.02 %} and the lowest was with Yueu (5.59 %) rootstocks. Although an increase was obtained at the beninning of the storage in the juice content of all orange varieties which were grafted on various rootstocks, then juice content has decreased. However, at the end of the storage, juice content was found at the level of harvesting time. While the juice content of Washington Navel was about 42.35 ?§ at the beginning of the storage, it increased to 44.86 % at the end of the storage in 1988. In İ989, the juice content of this variety decreased from 44.45 % to 38.90 %. In Valencia, the juice content increased from 46.69 % to 47.75 $ in 1988 and decreased from 44 $ to 42 $ in 1989. In Horo, the juice content decreased from 46.35 % to 41.37 & in the first year and decreased in the second year sharply from 42. 83 % to 29. 55 $. Rootstocks effected on the juice contents of orange varieties differently. The highest juice contents were found in the fruits of the varieties grafted on citranges, and the lowest juice contents were found in the fruits of the varieties grafted on Yuzu and Local Sour orange in both experimental years. Â decrease in total acid and soluble solids (TSS), but an increase in juice pH were found in both experimental years of the storage. For these characters generally the best result was obtained from the fruits on citrange rootstocks. It was followed by the fruits on Local Sour orange and Yuzu rootstocks. There was a little decrease in vitamin C contents of fruit. The highest vitamin C content was found in Valencia oranges. Rotten fruit amounts were increasing as the storage period was increased. Therefore, there was a quite lot differences between TBS applied and non apliced fruits. That is 1000 ppm TBS application was found effective to decrease fungus effects.- 136 - On the other hand, green buttoned fruit rates were decreased during the storage. Browned buttons remained on the fruits. The green buttons of fruits were high on all root stocks. But the most green buttoned fruits were found on Yuzu rootstocks. No rind browing and pitting was observed in the fruit. As a result among the varieties kept at 4°C temperature and 86-90 % relative humidity `Washington Navel and Valencia can be succesfully stored about 4-5 months and Moro 3 months. On the other hand, among the four orange, rootstocks, Citrange was found the best one for all the fruit characteristics. It was followed by Local Sour orange and Yuzu.