Türkiye ve çevresi depremlerinin odak mekanizmaları kataloğu ve tektonik yorumları

Abstract

Bu çalışmada 1963-1990 yılları arasında meydana gelmiş ve 30 -45 K enlemleri ile 22 -50 D boylamları arasında yer alan Türkiye ve yakın çevresindeki depremlerin odak mekanizmalarını içeren bir katalog hazırlanmıştır ve tektonik yorumu yapılmıştır. Türkiye ve yakın çevresi için odak mekanizmaları belirlenebilmiş depremlerin sayısı 164' tür. Birinci bölümde» çalışmanın amacı açıklanarak Türkiye ve yakın çevresinin depremselliği ve tektoniği hakkında kısa bir açıklama verilmiştir. İkinci bölümde, fay düzlemi metodu açıklanmış ve fay düzlemi çözümlerinin bir listesi verilmiştir, üçüncü bölümde fay düzlemi çözümlerinin alansal dağılımı ve onların tektonik yapılarla ilişkileri tartışılmıştır. Çalışmanın ana sonucu dördüncü bölümde verilmiştir. Türkiye ve yakın çevresi için elde edilen fay düzlemi çözümleri KAFZ ve DAFZ için doğrultu atimi i; Kafkasya'da oluşmuş depremler için ters; güneybatı Anadolu yitme kuşak ları için ters; kıta içine ` doğru ise doğrultu at imli ve.normal; batı Anadolu için normal; Güneydoğu Anadolu bölgesi Bitlis Bindirme Zonu için ters faylanmalar göstermektedirler. Batı Anadolu'daki normal faylanmalar yaklaşık doğu-batı yönünde uzanan bir seri grabenler ile ilişkilidir. Bu yerkabuğunda kuzey-güney yönlü bir genişlemenin olduğunu gösterir. Fay düzlemi çözümlerinden elde edilen ana gerilme yönlerinin dağılımı doğu Anadolu ile güneybatı Anadolu'da basınç ve batı Anadolu'da çekme gösterir. Türkiye ve yakın çevresindeki fay düzlemi çözümleri ana ve tali levha hareketler ile uyumludur. Fay düzlemi çözümlerinde büyük farklılıklar belirlenmiştir çünkü bu bölgede şiddetli deformasyonlar yer almaktadır. -59-

In this study, a catalog of fault plane solutions for earthquakes which occurred between 1963-1990 in Turkey and the adjoining area is prepared. The area studied is bounded by 30c,-45o N latitudes and 22°-50° E longitudes. The catalog included a total of 164 fault plane solutions determined by- several researchers mostly from P wave first motion stu dies. In chapter I, the aim of the study is explained and a brief account of seismicity and tectonics of Turkey and the adjoining area is given. In chapter II, the method of fault- plane solution is explained and a list of fault plane solutions is given. In chapter III, the areal distribution of fault-plane solutions and their relation to the tectonic structures is discussed.. Main results of the study is given in chapter IV. Fault-plane solutions in Turkey and the adjoining area indicated strike-slip faulting along the NAFZ and the EAFZ and reverse faulting in the Caucasus region and in southwes tern Turkey where the African Plate is subducting the Aegean- Anatolian Plate. Fault-plane solutions in western Turkey show normal faulting associated with the E-W trending graben structures. This indicates a north-south extension in the earth's crust. The distribution of the directions of principal stresses which are determined from the fault-plane solutions indicate compression in the eastern Turkey and in the southwestern Turkey and extension in the western Anatolia. Fault-plane solutions in Turkey and the neighboring area are in good agreement with the major and minor plate motions. A great variety of fault-plane solutions are determined be cause an intensive deformation is taking place in this re gion. -60-