Azotlu gübreleme ve ışılamanın asgrow 3205 ve Mitchell soya çeşitlerinde kuru madde oluşumu ve azot içeriğine etkisi

Abstract

57 ÖZET Değişik Bradvrhizobium japonicum (Soil, So56, 1755, 30131} suşları ile aşılamanın ve mineral azot uygulamasınmın Asgrow 3205 ve Mitchell soya çeşidinde N fiksasyonu ve kuru madde oluşumu üzerine etkisini araştırmak amacıyla laboratuvar koşullarında tesadüf parselleri deneme desenine göre saksı denemesi yapılmıştır. Denemede kullanılan toprak Arık serisine aittir. Toprak örneği yüzey katmandan 0-30 cm derinlikten alınmıştır. Soya ekim sırasında ve hasat sonrasında alman toprak örnekleri üzerinde yapılan analizlerle belirlenen mikrobiyel solunum ( CO2 ), mineral azot (NO3 + NH4), dehidrogenaz enzim aktivitesi verileri ile soyanın değişik aksamlarında (nodul, kök, yeşil aksam) kuru ağırlık verimleri % N içerikleri Bradvirhizobium Japonicum aşılaması ve azot dozları yönlerinden değerlendirilmiştir. Buna göre; azotla gübreleme ve bakteri aşılaması ile soya kurumadde verimlerinde önemli bir artış olmuştur. Ancak bu artış Nı(0.3 g/saksı) azot dozunda en yüksek bulunmuş, N2 (0.6 g/saksı) azot dozunda ise düşük bulunmuştur. Elde edilen verilere göre, Asgrow 3205 soya çeşidi Mitchell çeşidine göre daha verimli olmuştur. B. japonicum aşılaması ile bakteri suşlarınm birbirlerine göre etkinliği istatistiksel olarak farklı olmamıştır. Soyada % N içeriğine etkili kriter olarak azot dozları bulunmuştur. Nodülde ve yeşil aksamda % N içeriği yüksek azot {N2) dozunda, kök aksamda ise azotsuz uygulakmada maxsimum değer elde edilmiştir.58 Toprak analiz sonuçlarına göre ise, CO2 üretimini bakteri aşılama ve gübrelemesinin istatistiksel olarak etkilenmediği anlaşılmıştır. Mineral azot (NO3+NH4) içeriğinde etkili kriter azot dozları olmuş ve yüksek dozda en yüksek değer elde edilmiştir. Ayrıca mineral azotun büyük kısmının nitrat azotundan oluştuğu elde edilen verilerden anlaşılmıştır. Denemede dehidrogenaz enzim aktivitesi için aşılama ve gübreleme işlemlerinin etkisi istatistiksel yönden önemsiz bulunmuştur.

59 SUMMARY This research was carried out in order to determine the effects of N doses and inoculation on Asgrow 3205 and Mitchell soybean variety N-fixation and yield, make a comparison between these two treatments in economical view. A pot experiment was conducted using randomized block design in split plots and 3 replications for each treatment. The soil belongs to the Arık soil series. The soil samples were collected from the surface layer (0-30 cm depth). In the soil samples taken in the time of soybean sowing and after harvest, carbondioxide production, mineral nitrogen (NO3 + NH4), dehydration enzym activity, yield (nodul, root and vegetative part) and the nitrogen percentages of soybean were evaluated by nitrogen dosages and inoculation with Bradyhizobium bacteria. In this evaluation it was observed that soybean dry material was increased significantly by nitrogen dosages and inoculation with Bradyhizobium bacteria. But this increase was found to be the highest with Nl (0.3 g/pot) dose and the lowest with N2 (0.6 g/pot) dose. According to data obtained, Asgrow 3205 variety was found to be more productive than Mitchell. No statistically significant differences have been found among Bradyrhizobium species. Nitrogen dosages affected the nitrogen percentages. The more nitrogen dosages were used, the higher percentage of N content was found in vegetative parts and nodul, but the less in root. According to the soil analysis results, nitrogenous fertilization and inoculation did not affect the carbondioxide production statistically. Mineral nitrogen was increased with nitrogen dosages. Nitrogen of Nitrate was found more than nitrogen of ammonium. The effect of fertilizing and inoculating on Dehydration enzyme activity was not found important from statistical standpoint.