İstanbul`un avrupa yakasındaki bazı yeni yerleşim alanlarının havza bazında değerlendirilmesi

Abstract

V.ÖZET İstanbul Avrupa yakasındaki yeni bazı yerleşim alanlarının meydana getirdiği olumsuz etkilerin havza bazında değerlendiril mesi amacıyla Zekeriyaköy, Demirelköy, Uskumruköy bölgesinde yapılan bu çalışma ile arazi kullanımında meydana gelen değişimle nüfus ve çevre sorunlarının artısı havza bazında değerlendirilmiştir» Toplam 3094 hektarlık bir alanı kaplayan Tatlı su, Uzunya, Küçükkavak derelerinin drenaj havzalarını oluşturan saha, İstanbul ilinin, Çatalca yarımadasının İstanbul boğazına yaklaşan en uc kısmında yer almaktadır» Bir taraftan batıda Belgrad ormanı, güneyde Bilezikci çiftliği ile çevrili olan bu saha kuzeyde Kilyos kumulları ve Demirciköy düzlükleri ile Karadeniz' e ulaşmaktadır» Doğal bitki örtüsü olarak Meşe, Kayın ve Kestane hakim ağaç türünün oluşturduğu ormanlar yanında pseudomaki elemanlarının kapladığı çalı, yer yer otsu vejetasyonun hakim olduğu çayırlıklardır» Bu saha, güneydeki sırtlardan doğan ve kuzeydeki ? Karadeniz'e dökülen üç akarsu tarafından bölünmüş olup, bunların drenaj havzalarının, havza karekteristikleri, bölgedeki eski ve yeni arazi kullanım şekilleri, yapılanmanın getirdiği nüfus artısı ve bölge için yapılmış Çevresel Etki Değerlendirme <ÇED) raporlarından alınan evsel atıklar ile ilgili veriler bir projeksiyon altında incelenmiştir» Elde edilen bulgular ışığında 1954 tarihindeki hava fotoğraflarından yararlanılarak yapılan askeri paftalar üzerinde saptanan orman alanları sahanın %69'unu kaplarken bugün sahada görülen yapılanma alanları toplam 460 hektara ulaşmış, bunun 131 hektarı orman alanları üzerine kurulmuştur. öte yandan bölgedeki nüfus 1990 sayımlarına göre 3835 iken şu anki, yapılanmalar sonucu 23533 kişiye ulaşması beklenmektedir. Bölge için yapılan CED raporlarının değerlendirilmesi sonucu kişi basına günlük 0.70 kg /gün katı atık oluşacağı hesabıyla, tüm havzalara günde 13422.50 ton katı atık verileceği, bunun havzalara dağılımı ise Uzunya deresi havzası 4340 ton/gün, Kücükkavak havzası 5372 ton/gün ve Tatlısu havzası 3710 ton/gün olduğu bulunmuştur. Yine aynı yöntem ile havzalara verilecek atık su miktarının hesaplanmasına göre üç havzanın toplam 134 İt/sn» atık su deşarj edeceği hesaplanmıştır. Havzalarda evsel ısınma amacıyla toplam 17762.50 ton kömürün yakılacağı tahmin edilmektedir» -43-

SUMMARY NEW SETTLEMENTS ON THE EUROPEAN SITE OF ISTANBUL AND THEIR ENVIRONMENTAL EFFECTS ON THREE DRAINAGE BASINS This study was aimed to evaluate the effects of new settlements en iizunva, Tatl3.su and Küçük kavak creek watersheds near Sarıyer» In the region of Zeker iyaköy, Demi re i köy and Uskumru köy; Tat.1 isli, Küçükkavak ana Uzunya creek watersheds covering 3094 hektares area a.rs located on Çatalca peninsula stretchinq to Bosphorus and Sarıyer vicinity» These three creek watersheds surrounded by Belgrad Forest in the West, sand dunes of Kilyos in the North» Natural vegetation covers ars Oak and Beech mixed.forests and pseudomacehie species on the North plains. The last ten years, surroundings of three old villages in the watersheds were opened to new housing projects. In the study, some physical watershed characteristics, land-use type and its changing were determined, and expecting population density and domestic wastes were estimated. Some basic data were obtained -from Environmental impact As5esffjen4` Report (CED) which were prepared for the regional projects.. As the results. Using military topographic maps dated 1954, lands in the past were measured and compared with actual land use types. It was found that 131 hectares of forested area were transferee! into housing purposes within 41 years past. As a projection of the population density 6` times inereasing will be occured in coming five years. Taking into consideration the ÇED report values, 13422.5 ton per day solid wastes are going to be released to watersheds, and 134 lt/s waste water deşarj is expected.