960 MeV yüksek enerjili 32S+58Ni reaksiyonu ile oluşan yeni bileşik çekirdekler

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın Giriş Bölümünde ağır iyon fiziğinin tarihsel gelişimi ve yapılmakta olan araştırmalar hakkında kısa notlar ve yeni bileşik modellerden örnekler verilmiştir. Ayrıca bu çalışmanın gerekliliği ve bilimsel amacı açıklanmıştır. Materyal ve Metod Bölümü'nde ise bu çalışmada kullanılan 32S+S8Ni ağır iyon reaksiyonu, VICKS1 hızlandırıcısı ve ARGUS dedektör sistemi tanıtılmıştır. îlave olarak Phoswich dedektör sistemi tanıtılmış ve yarıiletken dedektörlerin fiziksel çalışma özelliği ve yapısı incelenmiştir. Aynı bölümde fiziksel etkileşme tesir kesitleri incelenmiştir. Üçüncü Bölüm'de ise çalışmada kullanılan fiziksel ve deneysel sistem tanımlan ve bunların gerçekleştirilişi elde edilişi yer almıştır. Gene aynı bölümde kullanılan Monte-Carlo yöntemi anlatılmıştır. Tezin Tartışma ve Sonuç Bölümünde, 30 Mev/A lık bir bombardıman enerjisine sahip 32S çekirdeği 58Ni hedef çekirdek ile çarpışması sonucu oluşan bileşik çekirdeğin parçalanması (decay) olayı incelenmiştir. Deneysel ve Monte Carlo simulasyon yöntemi ile elde edilen spektrumlar karşılaştırılmış ve tartışılmıştır. Ek Bölümünde ise gerçekleştirilen deneylerin fiziksel yapısı tanıtılmış ve elektronik ölçüm sisteminin kapsamlı bir tanıtımı yapılmıştır. Deneyler Berlin Hahn Meitner İnstitüsü VICKSI hızlandırıcısı ve ARGUS dedektör sistemi ile gerçekleştirilmiştir. SUMMARY New Compound nuclei formation study on 32S+MNi with 960 MeV projectile In the Introduction chapter of this investigation a short historical development has been given on the multifragmentation of highly excited nuclei. One of the reason of the multifragmentation studies is to understand the critical phenomenon related to a liquid-gas phase transition of the compound nuclei. In Material and Method chapter, we described the nuclear heavy ion interaction of 32S+S8Ni measured by ARGUS detector system. In the same chapter we also described the physical characteristic of the detecting system as well the principles of reaction probabilities and reaction cros-section. In the third section of the same chapter, we described the physical measuring system as well the electronic and experimental setup. We also described Monte-Carlo Simulation technique in the present chapter. Chapter of this thesis Discussion and Conclusion deals with reaction of 30 Mev/A 32S projectile and58Ni target. In the same chapter, we also discussed the decay processes for newly formed compound nuclei and compared with one obtained by Monte-Carlo simulation technique. In Appendix, we further give detailed description of the measuring system, such as electronic and geometrical setup of the experiments. The entire experiment were conducted at Hahn Meitner Institut of Berlin. 73

ÖZET Bu çalışmanın Giriş Bölümünde ağır iyon fiziğinin tarihsel gelişimi ve yapılmakta olan araştırmalar hakkında kısa notlar ve yeni bileşik modellerden örnekler verilmiştir. Ayrıca bu çalışmanın gerekliliği ve bilimsel amacı açıklanmıştır. Materyal ve Metod Bölümü'nde ise bu çalışmada kullanılan 32S+S8Ni ağır iyon reaksiyonu, VICKS1 hızlandırıcısı ve ARGUS dedektör sistemi tanıtılmıştır. îlave olarak Phoswich dedektör sistemi tanıtılmış ve yarıiletken dedektörlerin fiziksel çalışma özelliği ve yapısı incelenmiştir. Aynı bölümde fiziksel etkileşme tesir kesitleri incelenmiştir. Üçüncü Bölüm'de ise çalışmada kullanılan fiziksel ve deneysel sistem tanımlan ve bunların gerçekleştirilişi elde edilişi yer almıştır. Gene aynı bölümde kullanılan Monte-Carlo yöntemi anlatılmıştır. Tezin Tartışma ve Sonuç Bölümünde, 30 Mev/A lık bir bombardıman enerjisine sahip 32S çekirdeği 58Ni hedef çekirdek ile çarpışması sonucu oluşan bileşik çekirdeğin parçalanması (decay) olayı incelenmiştir. Deneysel ve Monte Carlo simulasyon yöntemi ile elde edilen spektrumlar karşılaştırılmış ve tartışılmıştır. Ek Bölümünde ise gerçekleştirilen deneylerin fiziksel yapısı tanıtılmış ve elektronik ölçüm sisteminin kapsamlı bir tanıtımı yapılmıştır. Deneyler Berlin Hahn Meitner İnstitüsü VICKSI hızlandırıcısı ve ARGUS dedektör sistemi ile gerçekleştirilmiştir. SUMMARY New Compound nuclei formation study on 32S+MNi with 960 MeV projectile In the Introduction chapter of this investigation a short historical development has been given on the multifragmentation of highly excited nuclei. One of the reason of the multifragmentation studies is to understand the critical phenomenon related to a liquid-gas phase transition of the compound nuclei. In Material and Method chapter, we described the nuclear heavy ion interaction of 32S+S8Ni measured by ARGUS detector system. In the same chapter we also described the physical characteristic of the detecting system as well the principles of reaction probabilities and reaction cros-section. In the third section of the same chapter, we described the physical measuring system as well the electronic and experimental setup. We also described Monte-Carlo Simulation technique in the present chapter. Chapter of this thesis Discussion and Conclusion deals with reaction of 30 Mev/A 32S projectile and58Ni target. In the same chapter, we also discussed the decay processes for newly formed compound nuclei and compared with one obtained by Monte-Carlo simulation technique. In Appendix, we further give detailed description of the measuring system, such as electronic and geometrical setup of the experiments. The entire experiment were conducted at Hahn Meitner Institut of Berlin. 73