İstanbul`da Kilyos-Karaburun arasındaki linyit işletmelerinin yarattığı çevre sorunları

Abstract

VII. ÖZET İstanbul'da Kily o s -Karaburun, arasındaki Linyit İşletmele rinin Yarattığı Çevre Sorunları. İstanbul Üniversitesi Fen Bi limleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Orman Poli tikası Yüksek Lisans Programı' nda bitirme tezi olarak hazırla nan bu çalışmanın konusu, İstanbul'da Kilyos-Karaburun araBinda- linyit işletmelerinin yarattığı çevre sorunlarıdır. Tez konusu çalışma alanının kapsamlı bir şekilde tanıtıl ması sağlanmıştır. Dünyadaki ve Türkiye'deki enerjinin durumu na değinilmiştir. İstanbul'da ağırlıklı olarak, ısınmadan dolayı enerji ih tiyacını karşılamak amacıyla, Kilyos-Karaburun arasındaki or manlık alanda linyit madeni (kömür )ür e t imi yapılmaktadır. Linyit üretimi ormanlık sahalarda açık işletme yöntemi ile yapılarak karşılanmaya çalışıldığı saptanmıştır. Buna karşın sözü edilen linyit madeni işletilmesi, taşınması, dağıtılması, yakılması ve yakılma sonrası yarattığı çevre sorunları incelenmiştir. Meyda na gelen çevre sorunlarının ve ormanlık sahanın bozulmasının çok boyutlu hale gelmesinin nedenleri araştırılmıştır. Bu ne denler arasında, yasal nedenler, yönetim ihmali ve siyasal ne denler dikkat çekicidir. Linyit üretimi sırasında çıkan yıllık 100 milyon ton ma- teryelin denize dökülmesi ile meydana gelen kıyı dolgu alanı nın yaklaşık 10 bin ha. geçtiği, kıyı şeklinin ve Türkiye'nin yüzölçümünün değiştiği anlaşılmıştır. Coğrafya kitaplarında 2 2 Türkiye'nin yüzölçümü 779.452 km ' dir. Kıyı dolgusu ile 10 km 2 artış sağlayarak 779.552 km olduğu saptanmıştır. 81Bundan `böyle üretime devam edilecek linyit işletmelerinin çevreye zararını azaltacak yasal, siyasal ve yönetimden doğan eksiklerin giderilmesi, üretimi `bitmiş alanların kullanma yön temlerinin planlanması ve proje alternatiflerinin arazi seçimi sağlanmıştır. Arazi kullanma seçimi için öngördüğüm çeşitli seçenekler, `bu seçeneklere etki eden kiriter ve alt kiriterler ile seçenek ler üzerindeki ağırlıkları bilgisayara yüklenmiştir. Bilgisayarda `Duyarlılık Analiz Metodu` sonuçlarına göre yerse çimi için `birinci sırada `bölgenin koru ormanı, ikinci sı rada ise rekreasyon etkinlikli koru ormanına dönüştürülmesi gelmektedir. Ancak İstanbul'un `Hayat Bahçesi` olarak nitelendirdiğim `bu alanı daha kısa sürede kazanmak ve İstanbul'un diğer orman alanlarının korunması için bir kısım sahaya vakıf üniversitesi kampusu yapılmasının yararlı olacağı varsayılmıştır. 82

SUMMARY The Environmental Problems Created by the Lignite Enterprises situated between Kilyos and Karaburun in Istanbul. The subject of this study, which has been prepared as a graduation thesis for the Forestry Politics Post - Graduate Programme of the Istanbul University Technology & Science Institute Forestry Engineering Main Science Branch is the environmental problems created by the lignite enterprises situated between Kilyos and Karaburun in Istanbul. A detailed introduction of the field of study has been provided by the subject of the thesis. The energy conditions in the world and in Turkey has been included. To meet the need of the energy for heating purposes,which are in heavy measures in Istanbul the mining of the lignite ( coal ) production being carried on, on a woodland area between Kilyos and Karaburun. It has been established that the lignite mine production being done on the woodland areas provided by the method of open operations. On the other hand the environmental problems arisen after the managing, transporting, distributing, burning and the burning after of the above mentioned lignite mine have been investigated. The reasons and the multi dimensional growth of the occured environmental problems and the deteriorating woodland area have been investigated. The reasons such as; legal reasons, the negligence of the management and political reasons are striking. It has been understood, that due to the damping of the annually 100 million tonnes of material excavated during the lignite mining production in to the sea, the area of the coastal embankment gangue is in the excess of approx. 10.000 hectars and the coastal line and the surface area of Turkey has been transformed. In the geography books the surface area of Turkey is 779.452 km2. It has been confirmed, that it gained an increase of 100 km2 by the coast embankment gangue and became 779.552 km2. 83Henceforth the continuation of the production of the lignite enterprises it has been secured to reduce the damages by them caused to the environment, to eliminate the political and administrative deficiencies, to plan methods to put the non - producing areas in to other means of use and to choose areas for alternative projects. Various choices, which are foreseen by myself for the choice of the use of areas, the criterion and the sub criteria activating those choices and their importance on the choices have been loaded on to the computer. According to the results of the ` Sensitivity Analysis Method ` on the computer the choice of the area should be; an area of forest wood on the first hand and secondly an area to be transformed into a forest wood with recreation activity. But to regain this area of Istanbul, named by me ` The Garden of Life `, in a short period and to protect the other areas of forestry it has been assumed useful that a part of these areas should be used for the campus constructions of the Foundation University. 84